çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...
çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ... çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...
4389 sayılı Kanundan oldukça farklı olarak, bankalarda yapılacak yerinde denetimin, Kurumun meslek personelini oluşturan bankalar yeminli murakıp ve yardımcıları yanında, bankacılık uzman ve yardımcıları, bilişim uzmanı ve yardımcıları, hukuk uzmanı ve yardımcılarının da görev alacağı bir denetim ekibi tarafından yerine getirileceği öngörülmektedir. Geçici madde 1’de, 4389 sayılı Kanunda olduğu gibi, bu kanuna göre çıkarılacak yönetmelik, tebliğ ve kararlar yürürlüğe girinceye kadar, kaldırılan hükümlere dayanılarak çıkarılan düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı öngörülmektedir. Yine de aynı maddede, bu kanunda öngörülen düzenlemelerin bir yıl içinde yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır. Basel kriterlerinin en önemli prensiplerinden birisi, bankanın mali bünyesinde zayıflamalar olması durumunda gözetim otoritesine yasal önlemler alma yetkisi veren 22. prensiptir. Düzenlemelere aykırı uygulamalar olması ve mali bünyede zayıflamalar olması durumunda BDDK’ya yasal önlemler alma yetkisi verilmektedir. Denetlemeler sonucu alınacak tedbirlerle ilgili olarak daha ayrıntılı düzenlemelere gidilmekte, eski kanunla bakana verilmiş olan yetkiler BDDK’ya devredilmektedir. Yeni Kanun’un 14. maddesinde alınacak tedbirler açıklanmakta ve BDDK’ya geniş yetkiler verilmektedir. Kurum, bir bankanın; • Likidite sorunlarını çözmesi için alınması istenen tedbirleri kısmen ya da tamamen almadığını, bu tedbirlerin kısmen veya tamamen alınmış olmasına rağmen mali bünyesinin bu tedbirler alınsa dahi güçlendirilemeyecek derecede zayıflamış olduğunu, • Yükümlülüklerini vadesinde yerine getiremediğini, • Bu madde hükümlerinin uygulamasında Kurulca belirlenecek değerleme esasları çerçevesinde yükümlülüklerinin toplam değerinin varlıklarının toplam değerini aştığını, • Faaliyetine devamının mevduat sahiplerinin hakları ve mali sistemin güven ve istikrarı bakımından tehlike arz ettiğini, tespit ettiği takdirde, en az beş üyenin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla temettü hariç ortaklık hakları ile bankanın yönetim ve denetimini Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na 198
devretmeye veya bankacılık işlemleri yapma ve/veya mevduat kabul etme iznini kaldırmaya yetkili bulunmaktadır. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu, bankalardaki tasarruf mevduatının sigorta ettirildiği kamu tüzel kişiliğine intikal eden bankaların mali bünyelerinin güçlendirilmesini, yeniden yapılandırılmasını ve üçüncü kişilere devrini sağlamaktır. 4389 Sayılı Bankalar Kanunu’na göre Kurum (BDDK), bankanın borçlarını (mevduatı) ödeyemediğini, taahhütlerini yerine getiremediğini (akreditif, teminat mektubu, harici garanti vs), bankanın özkaynaklarının riskli varlıklarını karşılamakta yetersiz kaldığını ya da bu durumun gerçekleşmek üzere olduğunu tespit ederse, bankalardan likiditelerinin güçlendirilmesi amacıyla uygun göreceği her türlü tedbiri almasını isteyebilmektedir. Bu talepler, yeni gayrimenkul almamaları, iştirak ve gayrimenkullerini satmaları, sermayelerini artırmaları, kar dağıtmamaları, temettü veya ikramiye ödememeleri, zarar ettiği konulardaki faaliyetlerini durdurmaları ve verimi düşük varlıklarını elden çıkarmaları şeklinde olabilmektedir. Ancak, bu tedbirlerin alınmasının dahi bankanın mali yapısını güçlendirmeyeceği durumlarda, kurum el koyma kararını doğrudan verebilmektedir (Eşsiz ve Yamakoğlu, 1999: 7). Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun belirlenmesinde dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Kurulun siyasi bağımsızlığa ve işlevsel bağımsızlığa sahip olması, üyelerin bankacılık işinin özünü kavrama niteliğine sahip olmaları ve bu nedenle özel sektör-kamu sektörü bileşiminin özel sektör ağırlıklı olması, kamu sektöründen gelecek üyelerin bankacılık sektöründeki denetim olgusunu bir mevzuat denetiminden çok sektörün sağlamlığını gözeten bir denetim olarak görmeleri ve konuya dünya bankacılık sektöründeki gözetim ve denetim konularındaki gelişmeler çerçevesinde bakmaları gerekmektedir (İlkorur, 2000: 8). 5.6. Özet Küreselleşme neticesinde uluslararası rekabet çok artmıştır. Bankacılık sektörü gelişen teknoloji, deregülasyon ve uluslararası rekabet ile çok çeşitli ürün ve hizmet sunan bir sektör haline gelmiştir. Dolayısıyla sektördeki riskler çok çeşitlenmiş ve karmaşık bir hale gelmiştir. Bu risklerin yönetiminin ve sektörün gözetim ve denetiminin verimli ve etkin bir şekilde yapılması gerekmektedir (Beşinci, 2005: 1). Bu nedenle BIS’ın 1988 199
- Page 167 and 168: Bankanın kaynakları, banka sahipl
- Page 169 and 170: farklılıkların giderilmesi ve d
- Page 171 and 172: politikalarına ve muhasebe uygulam
- Page 173 and 174: ölümünün elden çıkartılabili
- Page 175 and 176: Yüzde 20 Risk Ağırlığı Uygula
- Page 177 and 178: Tablo 2:Basel Standardının Geçi
- Page 179 and 180: sonundan itibaren SYR’nin hesapla
- Page 181 and 182: kuruluşlarının ve çok uluslu ka
- Page 183 and 184: Bankanın yabancı para cinsinden n
- Page 185 and 186: standartları sağlaması ile mümk
- Page 187 and 188: sonuçlar verdiğini tespit etmelid
- Page 189 and 190: 5.4. Basel II Kriterleri Basel Komi
- Page 191 and 192: Mevcut sistemde (Basel I), özel se
- Page 193 and 194: standarda göre de SYR hesaplamış
- Page 195 and 196: Bu katsayılar, derecelendirme kuru
- Page 197 and 198: teknoloji kullanmayı gerektiren bu
- Page 199 and 200: kişiler, sistemler ile dışsal ol
- Page 201 and 202: Basel Komitesi, bankanın yeterince
- Page 203 and 204: ilgilendirme kapsamında bankaları
- Page 205 and 206: kullandırılacak krediler için, b
- Page 207 and 208: yükümlülüklerinin toplamından
- Page 209 and 210: Tebliğ, bankaların hem konsolide,
- Page 211 and 212: BDDK’nın sermaye yeterliliği ko
- Page 213 and 214: uygun bir kredi kültürünün yerl
- Page 215 and 216: Gerek denetim otoritesi, gerekse de
- Page 217: ulunmadığını belirlerse, Bankal
- Page 221 and 222: gelişmiş ülke bankalarının, ge
- Page 223 and 224: Bu bağlamda bu çalışma ile bank
- Page 225 and 226: c) Deneysel (Experimental) olay ça
- Page 227 and 228: • Dış İlişkiler • İnsan Ka
- Page 229 and 230: veya personelin kendi sorumluluk al
- Page 231 and 232: her türlü desteği vermekle yük
- Page 233 and 234: • Gözetim amacıyla BDDK tarafı
- Page 235 and 236: • İcracı birim personeli. 6.4.1
- Page 237 and 238: değerlendirmeleri kapsamında taki
- Page 239 and 240: işlemler üzerindeki kontrol mekan
- Page 241 and 242: Yerinde Denetim; Yerinde denetim ya
- Page 243 and 244: • İzleme, • Bilgi işlem siste
- Page 245 and 246: Yönetim Kurulu, teftiş fonksiyonu
- Page 247 and 248: Başkanı’nın yetki ve sorumlulu
- Page 249 and 250: suretle hazırlanmış birer mühü
- Page 251 and 252: ankadaki çeşitli operasyonel kont
- Page 253 and 254: saptanması esnasında, Teftiş Kur
- Page 255 and 256: Banka Hedefleri ile Uyumluluk; Kred
- Page 257 and 258: ) Bireysel Krediler ve Plastik Kart
- Page 259 and 260: 6.4.2.2.5. Kredi Limitlerinin Vades
- Page 261 and 262: 6.4.2.2.8. Risk - Getiri İlişkisi
- Page 263 and 264: Bu konu, bireylerin oluşturduğu k
- Page 265 and 266: c) Kredi Kartları İçin Limit Aş
- Page 267 and 268: hazırlanır. Bu dokümanın şubel
4389 sayılı Kanundan oldukça farklı olarak, bankalarda yapılacak yerinde denetimin,<br />
Kurumun meslek personelini oluşturan bankalar yeminli murakıp ve yardımcıları<br />
yanında, bankacılık uzman ve yardımcıları, bilişim uzmanı ve yardımcıları, hukuk<br />
uzmanı ve yardımcılarının da görev alacağı bir denetim ekibi tarafından yerine<br />
getirileceği öngörülmektedir. Geçici madde 1’de, 4389 sayılı Kanunda olduğu gibi, bu<br />
kanuna göre çıkarılacak yönetmelik, tebliğ ve kararlar yürürlüğe girinceye kadar,<br />
kaldırılan hükümlere dayanılarak çıkarılan düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan<br />
hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı öngörülmektedir. Yine de aynı maddede,<br />
bu kanunda öngörülen düzenlemelerin bir yıl içinde yürürlüğe konulacağı hükme<br />
bağlanmıştır.<br />
Basel kriterlerinin en önemli prensiplerinden birisi, bankanın mali bünyesinde<br />
zayıflamalar olması durumunda gözetim otoritesine yasal önlemler alma yetkisi veren<br />
22. prensiptir. Düzenlemelere aykırı uygulamalar olması ve mali bünyede zayıflamalar<br />
olması durumunda BDDK’ya yasal önlemler alma yetkisi verilmektedir. Denetlemeler<br />
sonucu alınacak tedbirlerle ilgili olarak daha ayrıntılı düzenlemelere gidilmekte, eski<br />
kanunla bakana verilmiş olan yetkiler BDDK’ya devredilmektedir. Yeni Kanun’un 14.<br />
maddesinde alınacak tedbirler açıklanmakta ve BDDK’ya geniş yetkiler verilmektedir.<br />
Kurum, bir bankanın;<br />
• Likidite sorunlarını çözmesi için alınması istenen tedbirleri kısmen ya da<br />
tamamen almadığını, bu tedbirlerin kısmen veya tamamen alınmış olmasına<br />
rağmen mali bünyesinin bu tedbirler alınsa dahi güçlendirilemeyecek derecede<br />
zayıflamış olduğunu,<br />
• Yükümlülüklerini vadesinde yerine getiremediğini,<br />
• Bu madde hükümlerinin uygulamasında Kurulca belirlenecek değerleme<br />
esasları çerçevesinde yükümlülüklerinin toplam değerinin varlıklarının toplam<br />
değerini aştığını,<br />
• Faaliyetine devamının mevduat sahiplerinin hakları ve mali sistemin güven ve<br />
istikrarı bakımından tehlike arz ettiğini,<br />
tespit ettiği takdirde, en az beş üyenin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla temettü hariç<br />
ortaklık hakları ile bankanın yönetim ve denetimini Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na<br />
198