çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...

ankaların daha rekabetçi bir ortamda çalışmasına olanak sağlanmıştır. Reformlar,
bankacılık ürün ve hizmetlerinin çeşitlenmesine ve yenilenmesine, kurumsal alt yapı
gelişmelerinin hızlanmasına ve bankacılık sektörünün mali sistemdeki payının hızla
artmasına yol açmıştır. Ne var ki, bir yandan ekonomik yapıda devam eden mevcut
sorunların mali sektör üzerinde artan baskısı, diğer yandan uygulanan makroekonomik
politikaların bankların risk algılama ve yönetim yapılarını olumsuz yönde etkilemesi ve
mevduat sigorta sisteminin bankacılık sektöründe yarattığı ters yönlü teşvikler piyasa
disiplinini zayıflatmış ve banka gözetim ve denetiminde uluslararası bankacılık
standartlarının etkin olarak uygulanamaması sektörde yapısal sorunların birikmesine yol
açmıştır (Alparslan, 2003: 75).
5.5.2.1. Sermaye Yeterliliği Konusunda 1989-2001 Tarihleri Arasında Yapılan
Düzenlemeler
Türk bankacılık sisteminde, 1988 Basel sermaye yeterliliği standardının esaslarını
benimseyen ilk düzenleme, 26 Ekim 1989 tarih ve 20324 sayılı Resmi Gazete’de
yayınlanan, 3182 sayılı Bankalar Kanunu’na ilişkin 6 sayılı tebliğdir. HDTM tarafından
yayınlanan tebliğ, “bankaların sermaye artırımlarında ve özkaynaklarının mevcut ve
potansiyel riskler nedeniyle oluşacak zarara karşı korunmasında uyulacak Sermaye
Tabanı/Risk Ağırlıklı Varlıklar, Gayrinakdi Krediler ve Yükümlülükler standart rasyosu
ile ilgili tanımları, uygulama yöntemlerini, risk ağırlıklarını ve asgari orana ilişkin
açıklamaları içermektedir” (Hazine Müsteşarlığı, 1998: 1). Bu tebliğ, bankaların
sermaye artırımlarının ve özkaynaklarının, üstlendiği riski karşılayabilecek bir seviyede
tutulmasını sağlamayı amaçlamaktadır.
Tebliğ, sermayeyi ana ve katkı sermaye olarak iki bileşene ayırmıştır. Basel standardına
uygun olarak, katkı sermaye ancak ana sermayenin yüzde 100’ü kadar dikkate
alınabilecek ve sermaye benzeri kredilerde ana sermayenin yüzde 50’sinden fazla
olamayacaktır. Ana sermaye ve katkı sermaye toplamından, sermayeden indirilen
kalemler toplamı düşüldükten sonra, SYR’nin payını oluşturacak olan sermaye tabanına
ulaşılmaktadır.
Risk ağırlıklı varlıklar, gayrinakdi krediler ve yükümlülükler yüzde 0, 20, 50 ve 100
risk ağırlıklarına göre ağırlıklandırılmış banka aktiflerinin, gayrinakdi kredilerinin ve
186