çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...

Basel Komitesi, bankanın yeterince sermayesinin bulunmasının karşılaştığı her riskle
baş etme gücüne sahip olduğu anlamına gelmediğine inanmaktadır. Bunun tam olarak
sağlanabilmesi, bankanın sürekli olarak daha yetkin risk ölçüm, izleme ve yöntem
tekniklerini uygulamaya sokması ile mümkündür. Taslak metnin ikinci bileşeni olan
gözetim uygulamaları bu noktayı vurgulamayı amaçlamaktadır. Buna göre, gözetim
süreçlerinde bankanın gerekli sermaye yapısına sahip olmasının yanında, risk ölçüm
tekniklerinin yetkinliğinin de incelenmesi, içsel kontrol mekanizmalarının
güçlendirilmesi hedeflenmektedir. Denetçi, bankanın sermaye yeterliliğinin risk profili
ile uyumlu olup olmadığını değerlendirmeli ve mevcut sermaye riske karşı yeterli
destek sağlamıyorsa, gerekli tedbirlerin erken bir safhada alınmasını sağlamalıdır.
5.4.2. Gözetim Uygulamaları
Basel II’nin ikinci bileşenin de, banka bir yandan toplam risklere karşı sermaye
yeterliliğini değerlendirmekte, diğer yandan ise, düzenleyici otorite bankanın risk
değerlendirmesini gözden geçirerek, birinci yapısal blokta hesaplanan sermayenin
ötesinde daha fazla sermayeye gerek olup olmadığını belirlemektedir. Bankanın, birinci
yapısal blokta kullandığı yaklaşımların doğasına ve karmaşıklığına uygun bir risk
değerlendirmesini gerçekleştirmesi, ikinci yapısal bloğa tam uyum açısından oldukça
önemlidir (Yayla ve Kaya, 2005: 18).
Bu bileşenin dört temel ilkesi bulunmaktadır. Birinci ilkeye göre, bankalar risk
profillerine göre oluşturdukları bir yöntemle sermaye yeterlilik düzeylerini tespit etmeli
ve sermaye düzeylerini korumaya dönük bir strateji geliştirmelidirler. Bu ilkenin hayata
geçirilmesi için, bankanın risk ölçüm tekniklerinin var olan tüm riskleri ölçebilecek
gelişmişlikte olması, sermayenin riskli varlıklarla doğru bir şekilde ilişkilendirilmesi, iç
denetim ve bankanın diğer birimlerinin entegrasyonun sağlanması gerekmektedir.
Banka yöneticileri, bankanın yüklendiği riskler ve sermaye tabanı ile gelecekte alınması
düşünülen risklerin ölçümü için kullanılan yöntemlerin uygun olup olmadığı
konularından sorumlu olmalıdırlar. Yöneticiler riskler, sermaye yapısı, gelecekteki riskli
yatırımlar ve risk ölçüm teknikleri hakkındaki bilgilere kendilerine sunulan düzenli
raporlar aracılığıyla ulaşabilmelidirler (Basel Committe, 2001: 14).
181