çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı ...

5.3.5.1. Standart Yaklaşım
Piyasa riskinin karşılanması için gerekli olan sermaye tutarının hesaplanmasında
kullanılan standart yaklaşım, belgede beş alt başlık olarak ele alınmaktadır. İlk dört
bölümde sırayla faiz oranı, hisse senedi, yabancı para ve ticari mal pozisyonları
nedeniyle üstlenilen piyasa risklerinin nasıl hesaplanacağı, son bölümde de opsiyonların
taşıdığı piyasa riskinin nasıl ölçüleceği ele alınmaktadır.
Standart yaklaşım ile faiz oranı riski hesaplanırken, ticaret defterinde faiz oranına
duyarlı tüm kalemler dikkate alınmaktadır. Minimum sermaye gerekliliği, her bir
kaleme ilişkin uzun ve kısa pozisyonlardan kaynaklanabilecek spesifik risk ve
portföyün bir bütün olarak değerlendirilmesi ile hesaplanan genel piyasa riski dikkate
alınarak hesaplanmaktadır.
Spesifik risk, bankanın elinde tuttuğu tahvilleri ihraç eden kuruluşlarla ilgili olarak
yaşanabilecek olumsuz gelişmeler nedeniyle bankanın karşılayacağı riski ölçmeyi
hedeflemektedir. Bu riskin ölçümünde aynı tahvile ilişkin eşleşen pozisyonlara dönük
olarak bir netleştirme işlemi yapılamaz. Aynı kuruluşun farklı tahvilleri arasında da
kupon ödemesi, likidite ve geri çağırma nitelikleri açısından bulunan farklılıklar
nedeniyle bir netleştirme işlemi gerçekleştirilememektedir. Spesifik risk ile ilgili olarak
standardın koymuş olduğu risk katsayıları Tablo 4’de sunulmuştur.
Tablo 4: Spesifik Riskin Hesaplanmasında Kullanılacak Risk Ağırlıkları
Tahvil İhraç Eden
Kuruluş
Vadeye Kalan Gün Risk Katsayısı
Merkezi Hükümet Tüm tahviller 0.00
Kamu Kuruluşları 24 Ay 1.60
Diğer Tüm vadeler 8.00
Kaynak: BIS,1997: 9
Burada merkezi hükümetlerin ihraç ettiği devlet tahvili, hazine bonoları ve diğer kısa
vadeli enstrümanlar risksiz kabul edilmektedir. Merkezi hükümet dışındaki kamu
160