Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İNCELEME (SÖZLÜK)
A
abartısız:⌠1⌡/2. Abartmadan, abartısız olarak, mübalağasız bir biçimde./“…-Biri fıkra
anlattı mı -abartısız gülüşülürdü- soluk bir serinlik serilirdi ortalığa!” (Kİ-PÖÖD).
→ gülüşül-.
abdestsiz:⌠2⌡/3. Abdest almadan, almaksızın./ “Abdestsiz namaz kılıyor.” (MM-ÜAKO).,
“Müslüman adamdı, abdestsiz adım atmazdı.” (REK-Y).
→ adım at-*, namaz kıl-.
acaba: ?-
accelerando: Ø
acele:⌠103⌡/2. Vakit geçirmeden, tez olarak, {çabuk}./“Acele giyindim.” (EÖ-GSA)., “Acele
istiyor.” (OK-C)., “Dediğim gibi, bunu acele yazdım.” (CKM)., “Bana, Ç.K., B.K., T.K., Z.K.'yı acele bulun.” (GA-TO).,
“Ne varsa, çok iltifat etti telefonda. Acele gel, dedi.” (OK-KT)., “Ama acele karar vermeyin. (HT-GF). ,“Biraz acele
davrandım sanırım.” (FA-SUYK). “Mektubunuza derslerin beni son derece sıkıştırdığından acele cevap veremedim.” (EB-
YU)., “‘Nilüfer ne olur evlenmek için acele karar verme,” diye yalvardı ablasına.” (AK-AA). “Bir kalpak tedarik edip acele
Soluğu İzmir'de aldım.” (HT-KAD).
→ giyin- [7], iste- [5], yaz- [5], bul- [4], soyun- [4], yürü- [4], çağır- [3], çık- (i-, -den) [3],
gel- [3], çağrıl- [2], dön- [4], git- [2], gönder- [2], sat- [2], topla- (-i) [2], yazıl- [2], ara-, ayrıl-,
başla-, bekle-, bildir-, çağırt-, çalışıl-, çevir- {dönüştürmek}, davran-, de-, dolaş-, doldur-,
durdur-, geç-, getir-, götür-, hazırlan-, kalk- {gitmek}, koş-, özetlen-, sık- {ateş etmek}, sil-,
söyle-, tat-, topla- {bir araya getirmek}, toplan- {toparlanmak}, uç- (uçakla), yak- (lamba),
ye-. ║ karar ver-* [3], cevap ver-* [2], (ağzına) at-, (aşk) ilan et-, (bilgi) al-, (çay suyu) koy-,
devam et-, (elini) uzat-, (rapor) hazırla-, (sağa) kay-, toplantı yap-, üst baş değiştir-, (yerinden)
kalk-. ║ (bir yere) kapılan-, soluğu …de al-. ║çıkar gider.
→ acele etmek.
⇒ acele karar vermek.
acemice:⌠10⌡/Toyca, beceriksizce./ “Figürleri acemice taklit eder.” (HT-EG)., “Üftade, ıslak ellerini
önlüğüne kurulayarak mutfaktan çıkıp yaklaştı; mecmuayı acemice aldı” (RHK-BS)., “Figürleri acemice taklit eder.” (HT-EG).
53