Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

hedefi de var mıdır anlaşılmıyor; açıktan sizi hedef almış.” (CKM)., “Türkiye'ye açıktan saldırmıyorlar ama, içinden başka
işler yapıyorlar.” (OS-HT).
1.⌠1⌡→ takip et-.
2.⌠-⌡→ Ø
3.⌠3⌡→ ver-*{ödemek} [2]. || hârice akıt- (para vb.).
//…//⌠5⌡→ saldır-*, savunul-, uyu-. ║ diş bile-, hedef al-.
→ açıktan almak, açıktan (para) almak, açıktan geçmek, açıktan (para) kazanmak
• [ ] işareti, her bir fiilin kendi evreni içerisinde sıklığını göstermek amacıyla
kullanılmıştır.
acele:⌠102⌡/Vakit geçirmeden, tez olarak, {çabuk}/ “Acele giyindim.” (EÖ-GSA).,
“Acele istiyor.” (OK-C)., “Dediğim gibi, bunu acele yazdım.” (CKM)., …..
→ giyin- [7], iste- [5], yaz- [5], bul- [4], dön- [4], soyun- [4], yürü- [4], çağır- [3], çık- (i-,
-den) [3], gel- [3], çağrıl- [2], git- [2], gönder- [2], sat- [2], topla- (-i) [2], yaz(ıl-) [2], ara-. …. ║
karar ver-* [3], cevap ver-* [2], ağzına at-, aşk ilan et-, bilgi al-, (çay suyu) koy-, devam et-,
(elini) uzat-, rapor hazırla-, (sağa) kay-, toplantı yap-, (üst baş) değiştir-, (yerinden) kalk-. ║
bir yere kapılan-, çıkar gider, soluğu …da al-.
→ acele etmek..
• Fiillerin seçiminde fiillerle ilgili yukarıda sıraladığımız özelliklerden olumsuz
biçimleri de olanlar ya da tamamen olumsuz biçimleri olanlar (-*) işareti ile belirtilmiştir.
açıktan açığa:⌠33⌡/Belirgin olarak, göz göre göre./ “Açıktan açığa söyle...” (KT-Gİ)., ……
→ söyle-* [6], de-* [3], bildir-, buyur-, göster-, ….. toplan-. ║ emret-, arka ol-
{desteklemek}, hasım ol-, ….. itiraf et-, kendini göster-*, meydan oku-, (mücadeleye) giriş-,
rüşveti ye-*, tavır takın-, yüz ver-, zararını gör-*.
• Yalın fiilleri birleşik ve kalıplaşmış fiil kullanımlarından ayrıştırmak için ║ işareti
kullanılmıştır.
acele:⌠102⌡/Vakit geçirmeden, tez olarak, {çabuk}/ …..
→ giyin- [7], iste- [5], yaz- [5], bul-, dön- [4], soyun- [4], yürü- [4], …. toplan-
{toparlanmak}, uç- (uçakla), yak- (lamba), ye-. ║ karar ver-* [3], cevap ver-* [2], ağzına at-,
aşk ilan et-, ….. yerinden kalk-. ║ bir yere kapılan-, çıkar gider, soluğu …da al-.
→ acele etmek.
50