Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi
Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi
dön-, durdur-, fısılda-, fokurdat-, gel-, geliş-, getir-, grupla-, izin al-, kaldır-, kopar-, koş-, kurtarıl-, solu-, sor-, söyle-, tut-, tutul-, tutun-, uygulan-, yap-, yayımla-, yetiştir-. ║ ayağa kalk- [2], adım at-, ayakta dur-, (başını) kaldır-, (dışarıya) çık-, harf sök-, nefsine hâkim ol-, yakasını kurtar-, yerine geç-. ║ (göğsü) inip kalk-. zoru zoruna: Ø züppece: Ø 496
BEŞİNCİ BÖLÜM SONUÇ Çalışmamızın ön sözünde de belirttiğimiz gibi, dil, kendisinden başka bir şey değildir. Bu anlamda dil, kullanımdır. Dil nesnesine eğilirken bu ‘kendindenlik’i göz ardı etmek onunla ilgili yapacağınız değerlendirmeleri de çarpıklaştırır. Dil araştırmacısı dilin bu özelliğini çalışmalarının temel noktası yapmak, dil ile ilgili verileri derlerken ve yorumlarken bu noktadan hareket etmek durumundadır. Biz bu çalışmamızda, dilin ‘kullanım’ olduğu ve kendindenliğini çalışmamızın temel dayanak noktası yaptık. Nesnemizle ilgili vardığımız tüm yargıların kaynağında dilin kendisi vardır. Bu doğrultuda çalışmamız amacına ulaşmıştır. Burada belirtmeliyiz ki, çalışmamızın inceleme bölümü, aslında bir sonuç bölümü niteliğindedir. Ancak burada ulaşılan sonuçların genel bir değerlendirmesini de yapmadan geçemeyeceğiz. 1. Bir sözcük türü olarak TS’de, yer alan tanımlı 2616 belirtecin fiillerle ilişkisini derlem tabanlı bir uygulamayla ortaya koyduğumuz bu çalışmamızla, TS’de yer alan belirteçlerin bir derlem denetimli dökümünü gerçekleştirdik. TS’de madde başı olarak belirteç tanımlı sözlükbirimlerin anlam özelliklerini değerlendirdik. Bazı belirteçlerin madde içi tanımlarına yeni tamınlar ekledik. Bunu yaparken elbette belirteçlerin derlemdeki anlam görünümlerini dikkate aldık. Bu anlamda, burada, her bir belirteç için yorum yapmak teknik olarak olası değildir. Bu nedenle çalışmamızın sözlük kısmından tek tek belirteçleri incelemek uygun bir yöntem olacaktır (bk. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İNCELEME [SÖZLÜK]). Ancak burada belirteçlerle ilgili birtakım sayısal bulguları aktarmak istiyoruz: 497
- Page 479 and 480: top top:⌠6⌡/Top biçiminde olar
- Page 481 and 482: U ucun ucun:⌠2⌡/1. Uç uca, ucu
- Page 483 and 484: umursamazca: Ø upuzun:⌠7⌡/2. T
- Page 485 and 486: → de- [5], okşa- [2], ağar- (or
- Page 487 and 488: olmadığını uzaktan uzağa farke
- Page 489 and 490: sırtını sıvazla-, söz edil-, t
- Page 491 and 492: üstten:⌠5⌡/Derinleştirmeden,
- Page 493 and 494: vahşice: Ø V vahşiyane:⌠1⌡/V
- Page 495 and 496: veresiye:⌠4⌡/1. Karşılığı
- Page 497 and 498: dağıl-, dalgalan- {etkisini göst
- Page 499 and 500: yalapşap:⌠2⌡/Yalap şalap./
- Page 501 and 502: Cehennem dibinde karar kılmışlar
- Page 503 and 504: yapayalnız:⌠34⌡/2. Yanında ki
- Page 505 and 506: olmayarak./ “Dört yol kavşağı
- Page 507 and 508: oku- [2], sıyrıl- [2], toplan- [2
- Page 509 and 510: → gel- [5], çalış- [2], git- [
- Page 511 and 512: → başla- [31], dön- [12], bakı
- Page 513 and 514: yer yer:⌠52⌡/Birçok yerde./
- Page 515 and 516: yiğitçe:⌠11⌡/2.Yiğit gibi, y
- Page 517 and 518: yol yol:⌠5⌡/Çizgili, çizgiler
- Page 519 and 520: , destekle-, gücen-, gülümse-, i
- Page 521 and 522: zahir: Ø Z zahirde:⌠2⌡/Görün
- Page 523 and 524: zamansız:⌠7⌡/2. Uygun olmayan
- Page 525 and 526: → bul- [5], bitir- [2], doldur- [
- Page 527 and 528: zinhar:⌠13⌡/Sakın, {kesinlikle
- Page 529: yer bulmuş, ikisi de futboldan bir
- Page 533 and 534: 200-300 24 300-500 31 500-1000 23 1
- Page 535 and 536: aksine gösterir.” (AD-Y) tümcel
- Page 537 and 538: arka arkaya, 81 arka üstü, 82 ark
- Page 539 and 540: cır cır, 157 cırlak cırlak, 157
- Page 541 and 542: fazlasıyla, 214 fedaice, 214 fedak
- Page 543 and 544: idareten, 275 ifil ifil, 275 ifrat
- Page 545 and 546: mahcupça, 326 mahfuzen, 326 mahiye
- Page 547 and 548: pofur pofur, 377 pratikte, 377 pres
- Page 549 and 550: tesadüfen, 440 teşehhüt miktarı
- Page 551 and 552: GENEL SIKLIK DİZİNİ BELİRTEÇ S
- Page 553 and 554: nefes nefese: 42 zangır zangır: 4
- Page 555 and 556: acemice: 10 bedavaya: 10 bir boy: 1
- Page 557 and 558: milim milim: 4 muhtemelen: 4 müten
- Page 559 and 560: doğaçlama: 1 doğaçtan: 1 doğma
- Page 561 and 562: aç biilaç: Ø adam adama: Ø adam
- Page 563 and 564: hürmeten: Ø hürmetsizce: Ø ık
- Page 565 and 566: vık vık: Ø vicahen: Ø vicdanen:
- Page 567 and 568: DENY, Jean (1941), Türk Dili Grame
- Page 569 and 570: ÖZKAN, Bülent (2004), “Metindil
- Page 571 and 572: Bülent ÖZKAN ÖZ GEÇMİŞ Yeşil
BEŞİNCİ BÖLÜM<br />
SONUÇ<br />
Çalışmamızın ön sözünde de belirttiğimiz gibi, dil, kendisinden başka bir şey değildir.<br />
Bu anlamda dil, kullanımdır. Dil nesnesine eğilirken bu ‘kendindenlik’i göz ardı etmek<br />
onunla ilgili yapacağınız değerlendirmeleri de çarpıklaştırır. Dil araştırmacısı dilin bu<br />
özelliğini çalışmalarının temel noktası yapmak, dil ile ilgili verileri derlerken ve yorumlarken<br />
bu noktadan hareket etmek durumundadır. Biz bu çalışmamızda, dilin ‘kullanım’ olduğu ve<br />
kendindenliğini çalışmamızın temel dayanak noktası yaptık. Nesnemizle ilgili vardığımız tüm<br />
yargıların kaynağında dilin kendisi vardır. Bu doğrultuda çalışmamız amacına ulaşmıştır.<br />
Burada belirtmeliyiz ki, çalışmamızın inceleme bölümü, aslında bir sonuç bölümü<br />
niteliğindedir. Ancak burada ulaşılan sonuçların genel bir değerlendirmesini de yapmadan<br />
geçemeyeceğiz.<br />
1. Bir sözcük türü olarak TS’de, yer alan tanımlı 2616 belirtecin fiillerle ilişkisini<br />
derlem tabanlı bir uygulamayla ortaya koyduğumuz bu çalışmamızla, TS’de yer alan<br />
belirteçlerin bir derlem denetimli dökümünü gerçekleştirdik. TS’de madde başı olarak belirteç<br />
tanımlı sözlükbirimlerin anlam özelliklerini değerlendirdik. Bazı belirteçlerin madde içi<br />
tanımlarına yeni tamınlar ekledik. Bunu yaparken elbette belirteçlerin derlemdeki anlam<br />
görünümlerini dikkate aldık. Bu anlamda, burada, her bir belirteç için yorum yapmak teknik<br />
olarak olası değildir. Bu nedenle çalışmamızın sözlük kısmından tek tek belirteçleri incelemek<br />
uygun bir yöntem olacaktır (bk. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İNCELEME [SÖZLÜK]).<br />
Ancak burada belirteçlerle ilgili birtakım sayısal bulguları aktarmak istiyoruz:<br />
497
Change language