Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

yol yol:⌠5⌡/Çizgili, çizgiler biçiminde, çizgi çizgi./ “Kadının yüzünde, yanak allıkları yol yol
birikiyordu.” (F-BS)., “Boyaları -kanla karışık- yol yol toprağa aktı.” (EÖ-P/S)., “Boyası iyice solmuş, yol yol çatlamış,
reçineleri akmış.” (NM-TÖ2).
→ ak-, birik-, çatla-, kızar- (ufuk), uzan-.
yorgun argın:⌠18⌡/Çok yorulmuş, gücü kalmamış olarak./ “Millet yorgun argın tarlasından
geliyor bizim kız da tutturmuş bir çoban türküsü"” (CD-Oİ)., “Tren nihayet yorgun argın Ankara istasyonuna girdi, işte
Direksiyon Binası.” (HT-GF)., “Bekir Ağa yorgun argın armudun altına oturdu, bir sigara sardı.” (CD-Oİ)., “Yorgun
argın sete uzanırsın, malını mahsulünü düşünür; rüyanda tarlanı, bağını, bostanını görürsün.” (CD-Oİ)., “Ekspres
uzaklaştıktan sonra yorgun argın istasyon binasına döner; bekleme odasında, yataklı vagon yolcularının verdiği kurabiyeleri
yerdik.” (OA-KB).
║ araba sür-.
→ gel- (-e, -den) [4], gir- (-e) [3], dön- [2], otur- [2], uzan- [2], bul-, de-, yönel-, yürü-.
yosmaca: Ø
yudum yudum:⌠24⌡/Azar azar, yavaş yavaş./ “İçkisini ve erkeklerin ahmaklıklarını yudum
yudum içiyordu kasanın ardından.” (SS-TR). , “Ve suyunda sesinin aksi taşar derine; Hayatı yudum yudum akıtır
gözlerine!” (VŞA)., “Sonştın bütün güzelliğini yudum yudum tadıyordum.” (NN-DM)., “Laypzig'te, tıramvay durağında
tadını çıkara çıkara, yudum yudum kederleniyorum.” (NH-YŞ).
→ iç- [18], akıt-, din-, içil-, kederlen-, tat-. hisset-,
⇒ yudum yudum içmek.
yukarda: Ø
yukardan: bk. yukarıdan
yukarı:⌠202⌡/5. Üst tarafa, üstteki kata, üste, yükseğe, yukarıya./ “Adamlar yukarı
çıktılar.” (YA-AO)., “Ağır, ellerini toprağa dayayarak, sızlayan bedenini yukarı kaldırdı.” (YK-OD)., “Kadını yukarı
gönderdi.” (YA-AO)., “Bir ilk aptallığı düğüm sayarak Yadsımış dört yanı hep yukarı bakmış.” (CS-SS)., “Dereden yukarı
koşacaksın.” (FB-T)., “Elinde bir tırpan vardı!" dedi Musdu. "Çatak köyünün yaylasına yukarı gidiyordu.” (FB-T).,
“Ellerime doladığım saçlarını acul [sabırsız] bir asabiyetle tekrar yukarı çektim.” (KHK-YAH)., “Gardiyan gülerek
tezkereyi aldı ve yukarı götürdü.” (SA-K/S)., “İstersen şu tuğlaları yukarı taşı.” (AKB-BŞ)., “"Kalkın ayol, beye bir şeyler
oluyor!.." diye bağırdı ve yine patırdı, gürültüyle yukarı fırladı.” (SA-KY).
→ çık-* [103], kaldır- (baş, boyun, el vb.) [37], bak- [10], gel- [7], çek- [6], fırla- [5],
kalk- [5], al- [3], git- [3], götür- [3], koş-[3], taşı- [3], seslen- [2], çağır-, çekil-, dik-, dön-,
gönder-, kıvır-, kıvrıl-, sıyır-, sür-, var-, vur-, yürü-.
⇒ yukarı çıkmak, yukarı kaldırmak, yukarı bakmak, yukarı çekmek.
yukarıda: Ø
483