Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

usulca:⌠303⌡/{1. Yavaşça, 2. Sessiz bir biçimde.}/ “(İçer. Usulca kalkar.)” (AA-TO3)., “Usulca
kapıyı açar, bir an dışarıya kulak verir, sonra kapıyı kapar, aynı biçimde topallayarak yerine döner, oturur.” (AMD-O).,
“Yorganın altından süzülüp usulca yataktan çıktım.” (CK-BR)., “Sonra yeniden kaldırır başını, elindekini usulca bırakır,
gözlüğünü çıkarır.” (GA-TO). , “Yaklaşınca, her zamanki gibi durup şöyle bir baktım gene, sonra usulca girdim, oldukça
tedirgin adımlarla ilerledim ve bir masanın ucuna oturdum.” (HAT-KHK). , “Yanına tilki usulca yaklaşır.” (GA-TO). ,
“Yatağın örtüsünü usulca örtüyor.” (OB-EA)., “Hikmet Bey'in koluna usulca dokunuyordu.” (AA-İGA)., “Yüzümü
kasımpatlarının duru beyaz yaprakları arasına gömüp güzelliklerine beş duyumla birlikte kavuşmaya çalışırken, sevgiyle,
usulca fısıldadılar.” (OB-EA)., “Nasıl bir sonuca vardığını anlamak zor. Usulca ayağa kalkıyor.” (AÜ-SG)., “Saatleri
usulca cebine indirir, sonra cebinden çıkardığı bir deste kâğıdı ötekilere uzatarak seslenir: MİSTER K. Okey..” (VT-
BÖKDYO).
→ kalk- [11], aç- (kapı, vb.) [10], çık- (-i, -e, -den) [9], bırak- [8], de- [8], gir- (-i, -e) [8],
yaklaş- (-e) [8], ört- [7], sokul- [7], sor- [7], dokun- (-e) [6], git- [6], indir- [6], kapa- [6], kay- [6],
otur-* [6], bak- [5], çekil- [5], it- [5], çek- [4], çıkar- [4], fısılda- [4], süzül- {girmek} [4], uzan-
[4], yürü- [4], al- [3], dön- [3], düş- [3], kapat- [3], koy- [3], okşa- [3], öp- [3], sıvış- [3], açıl-
(kapı, vb.) [2], ağla- [2], ak- [2], aydınlan- [2], ayrıl- [2], çevir- [2], çök- [2], doğrul- [2], eğil- [2],
geç- [2], gel- [2], götür- [2], gül- [2], in- [2], kaldır- [2], sallan- [2], seslen- [2], sıyrıl- [2], söyle-
[2], tut- [2], vur- [2], ağar-, aktar-, anlat-, arala-, as-, ayrıl-, bat-, belir-, biç-, bul-, çömel-,
dalgalandır-, demlen-, dene-, ekle-, geçir-, gerin-, gezin-, gıcırda-, giyin-, gülümse-, hıçkır-,
ışılda-, iliş-, kabullen-, kaç-, kesil-, kıpırdan-, konuş-, kopar-, kötürümle-, kur-, mırıldan-,
oynat-, piş-, salla-, sars-, savuş-, sezdir-, sık-, sil-, silin-, silkele-, söndür-, söylen-, süzül-,
tırman-, tutuştur-, uç-, uçuş-, var-, yaklaştırıl-, yalvar-, yarıl-, yasla-. ║ ayağa kalk- [2], cebine
indir- [2], eline al- [2], başını çevir-, başını yere eğ-, elini kaldır-, frene bas-, göz at-, göz kırp-,
gözü kapan-, gözünü kapat-, gözünü yum-, ilâve et-, üstüne çek-, tekrar et-, tepeye tırman-. ║
inip kalk-. ║ kaydı gitti [2], aşar gider, çekilir gider, dağılır gider, karışır gideriz.
⇒ usulca kalkmak, usulca açmak (kapı vb.), usulca demek, usulca yaklaşmak.
usulcacık:⌠45⌡/Yavaş ve belli etmeden veya ortalığı karaştırmadan, yavaşçacık./
“Kedi usulcacık çıkıyor, kız da, hiç gürültü etmeden kedinin peşinden gidiyor.” (PNB-AGUG)., “Annesine çaktırmadan
hizmetçiye usulcacık sordu: O gece çok mü zor olur o iş?” (OK-KT)., “Gördün mü para verirken, di? Usulcacık: Gördüm,
dedi!”. (OK-KT)., “Bu bakımdan usulcacık sordu: Gittin mi?” (OK-KT).
→ çık- (-i, -e) [5], sor- [4], sıvış- [3], açıl- [2], de- [2], kalk- [2], okşa- [2], al-, büyü-,
daya-, dokun-, fısılda-, fısılda-, geçir-, gel-, gir-, giril-, git-, gül-, iliş-, kana-, kır-, savuş-, sız-,
sok-, sokul-, ver-, yaklaş-, yanaş-, yatır-, yönel-, yu-. ║ gözünü arala-.
usuldan:⌠37⌡/Yavaşça, sessizce./ “Usuldan şahini okşadı.” (YK-BE)., “Bir ses: Yoklar, dedi
usuldan.” (YK-İM1)., “Dudakları usuldan kıpırdadı. Önce” (YK-İM1)., “Hatçe, usuldan dürttü: Teyze!” (YK-İM1).,
“Kapıyı usuldan tıkırdattı. Edemedi, küçücük pencereye vardı. Usuldan, ana, ana, ana! diye seslendi.” (YK-İM1)., “Vakit
gece yarısıydı. Usuldan bir ıslık çaldı kapıda.” (YK-İM1)., “Muştan usuldan tüfeğini indirdi.” (YK-BE).
450