Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

top top:⌠6⌡/Top biçiminde olarak, yuvarlak yuvarlak./ “Aksakallılar bir zaman ağlaştılar, bir
zaman sakallarını yoldular top top…” (KT-Gİ)., “Adacada kayalıkların arasında top top nergis biter, öyle mi?” (YK-İM1).,
“Kadınlar bahçede, dut ağacının altında, eltinin çevresinde, top top oturmuşlardı.” (NM-TÖ2).
→ yol- (sakal) [2], bit- {yeşermek}, otur-, sağıl-, tükür-.
→ top top yapmak.
topu topu: Ø
topyekûn:⌠8⌡/Eksiksiz, toplam, toplu olarak./ “Çünkü Türkiye'nin kuyusu kazılmıştır ve içine
itilmek üzeredir; ama Kuvayı Milliye ruhu yeniden topyekûn canlanmaktadır.” (OS-HT)., “Nasıl oluyor da topyekûn
ölmüyorlar?” (NH-MİM3)., “Dünya Savaşı sonrasında görülür: Cemaat değerleri topyekûn iflas etmiştir şimdi.” (EB-YU).,
“Ve artık bütün iyi dilekler boşunaydı, bu trenin yolcuları gülmeyi de, bahtlarını da topyekûn kaybetmişlerdi.” (TB-KA)
→ canlan-, öl-*, zehirlen-. ║ gölgede bırak-, halledil-, iflas et-, kaybet-, toprağa düş-.
torpilsiz: Ø
töskürü: Ø
tun tun:--
→ tun tun kaçmak.
tutturabildiğine: Ø
tutuksuz:⌠2⌡/2. Tutuklanmadan./ “Mahkemeye sevk edildim hakim beni tutuksuz bıraktı, hakim bana
memleketten geldiğimde bu parayı iade etti.” (TÖ-E)., “Eski davaları tutuksuz sürecek.” (İA-ÖEK).
→ bırak- {salıvermek}, sür- (dava).
tükenik:⌠1⌡/2. Çok azalmış bir biçimde./ “Susuyorum, yılgın, tükenik.” (VB-SvB).
→ sus-.
tümden:⌠50⌡/Tümüyle, bütünüyle./ “Kötü bir suç işlemiş gibi bozuldum, heie bu herifin kadın-erkek
eşitliğine inanmadığını tümden unutmuştum, öfkelendim.” (EI-KA)., “Kendime duyduğum saygıyı tümden yitirmiştim, saygı
ne kelime, merhamet bile hissetmiyordum.” (EI-KA)., “Geçmişte, bu yörelerde yaşayan ilkel kavimler, güneş doğarken,
tümden ayaklanırlarmış.” (GD-AK)., “Bu tür kadınların kimi, erkeklerle ilişki kurmaktan, tümden kaçınırlar.” (EG-İO).,
“Başka bir deyişle, insanın iç dünyasında kapalı kalan duyguların yarattığı kaygıyı belirli bir duruma odaklaştırarak
boşaltma biçiminde işleyen bilinçdışı mekanizma, kişinin yaşadığı tedirginliği tümden ortadan kaldırmaz.” (EG-İO).,
“Yalnız tabii boşanmakla, grup tümden yok olmaz, ana babanın sosyal-kültürel, yasal ve hukuki ilişkileri tükenmez.” (BG-
KA)., “Demek izin umudu tümden suya düşmüştü.” (ÇA-BAG)., “Sonunda umudunu tümden yitirir…” (EG-İO)., “Bazı
durumlarda ise eyleme geçmekten tümden, vazgeçer…”(EG-İO).
→ unut- [2], yitir- [2], ayaklan-, bit-, cıvıt-, çök-, delilen-, delir-*, dur-, engelle-*, ışıt-,
kaçın-, kaçır-, köpür-, öfkelen-, sarıl- {kuşatılmak}, sepetlen-, sök-, yıktırıl-. ║ ortadan kaldır-
* [2], umudunu yitir- [2], yok ol-* [2], bilinç dışına itil-, boş bırak-*, boşa git-, dışa vurul-,
elektrikler kesil-, eyvallah çek-, geçerliliğini yitir-, geleceğe yönel-, içi boşal-, kendi yanına
445