Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

→ git- [2], açıl- (kapı), düşün-, haykır-, konuş-, kurul- {yerleşmek}, sıkıştır-, söyle-,
yırt-. ║ ilan et-, sokağa dökül-.║ geçip git-. ║ dalar gider.
peşin:⌠14⌡/3. Daha önce, önceden./ “Peşin söylemeli ki, sonra bana gücenmeyesin; ….” (ME-TŞ).,
“İlk peşin onları görüyorum.” (EC-GDA)., “Bunu peşin haber veriyorum.” (RNG-AR).
→ söyle- [2], atla-, de-, gir-, gör-, özle-, sal-. ║ haber ver- [3], müjde ver-, sevinç duy-.
⇒ peşin söylemek (veya heber vermek).
peşinatsız: Ø
peşinen:⌠9⌡/Peşin olarak, önceden./ “….. bağlamında tartışmak amacında olmadığımı peşinen
belirtmeliyim.” (AO-ZS)., “Sizinle konuşmadan önce, bu mülakat için Ayşen Hanımın müsaadesini aldığını peşinen arz
edeyim.” (RHK-BS)., “Dur hemen peşinen karar verme...” (AA-AD).
→ belirt-, de-, öde-, söyle-. ║ arz et- [2], ilan et-, karar ver-*, tebrik et-.
peşin peşin:⌠8⌡/Önceden benimsenmiş olarak./ “Bütün şartlarını peşin peşin kabul ediyoruz.”
(AN-AZDE)., “Siz de peşin peşin uyarabilirsiniz.” (ÜD-KŞ)., “Uyan dıracağım sizi... Peşin peşin özür dilerim...” (KT-YS).
razı ol-.
→ uyar-. ║ kabul et-* [2], allahaısmarladık çek-, cevap döktür-, hissettir-, özür dile-,
⇒ peşin peşin kabul etmek.
peşi peşine:⌠2⌡/Arka arkaya./ “Köyün durgun, fersiz ışıklarına karşı peşi peşine kişnedi.” (AS-YA)..
“Köylüde az oyun mu var?» Şimdiye kadar dinlediği soygunculuk hikâyelerini peşi peşine hatırlıyordu.” (KT-Gİ).
→ hatırla-, kişne-.
peşi sıra:⌠28⌡/Arkasından, ardından, ardı sıra./ “O öne geçti, peşi sıra içeri girdim. (EB-BG).,
“Halk bunların peşi sıra merdivenlerin ortalarına kadar yürümüştür... (VT-BÖKDYO)., “(Memet ve Sorgu Hâkimi,
Evhamlanın peşi sıra koşarlar, çıkarlar.)” (NH-YM)., “Benimle alay ediyor, beni peşi sıra sürüklüyordu.” (KB-DÇ)., “Ama
Melike'nin öyle içten bir hali var ki onu kıramıyorum, zorunlu olarak peşi sıra ilerliyorum.” (AÜ-SG).
→ gir- [5], yürü- [5], koş- [4], gel- [3], çık- [2], götür-* [2], ilerle- [2], geç-, git-, koştur-,
öl-, sürükle-. ║ inip kalk-.
⇒ peşi sıra gitmek (veya yürümek).
peş peşe:⌠32⌡/Arka arkaya./ “Mustafa'nın yüzünde ne öfke, ne kin var, duygusuz bir ifadeyle peş peşe
fiskelerini sıralıyor.” (AÜ-SG)., “…..üstelik hepsi peş peşe gelmişti, bir arada, ürün veriyorlardı.” (FA-SUYK)., “Doğur
çocukları sen peş peşe, otur aşağı.” (NM-TÖ2)., “Alacaklılar da eşikte beklediler kuşkusuz; ola ki dudak büküp hayretle
birbirlerine baktılar bir süre, ardından ipe tespih dizercesine peş peşe lahavle çektiler, ….” (HAT-KHK)., “Çünkü gözleri
pörtledikçe pörtlemişti ve durup dinlenmeden, neredeyse boğulurcasma, peş peşe rakı içiyordu.” (HAT-KHK).
→ sırala- [4], gel- [2], ayrıl-, bastırıl-, çıkar- (istavroz), doğur-, duy-, geç-, geliş-, git-,
iç- (rakı), in- (-e), kay-, öldürül-, patla-, sapla-, sal-, yaşa-, yinele-, yuvarlan-. ║ devam et-,
kitap çıkar-, lahavle çek-, sigara yak-, (yağmur vb.) yağ-, yalanlar uydur-, yer al-. ║ yaşar
durur.
375