Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

parasız pulsuz: Ø
parça başına:⌠1⌡/Her parça için./ “Hayır biz memur konumu içinde düşünülemezdik: Bir kere parça
başına ücret alıyorduk.” (OA-KB).
→ ücret al-.
parça bölük: Ø
parça parça:⌠83⌡/1. Parçalanmış bir durumda, lime lime./ “Çavuş: Beş kurşunun beşini de
kafasına boşaltırım. Parça parça ederim.” (YK-İM1)., “Saat parça parça oldu.” (MB-AK)., “Yüreği parça parça oldu.”
(YK-İM1)., “Parça parça dökülüyordu duvarlarda sıvalar.” (AKB-BŞ)., “…..suya düşmüş ince bir kâğıd gibi o duman
tabakasının üzerinden perişan bir dalga geçiyor, gûya netisicesi çözülüyor, parça parça dağılıyor,…..” (HZU-MvS).,
“Yüzyıllar geçti, parça parça bölündük, küçüldük, kara çadırlar soldu.” (YK-BE)., “(Kâğıtları parça parça yırtar, bir
kibritle yakar, oturur)” (GY-KO). ; /2. Azar azar, bölüm bölüm./ “Bizim gibi kaleminden başka geçim vasıtası
olmayan yazarların kaderidir; büyük mevzularımızı hep parça parça harcarız.” (BA-YYY)., “Orada çıkılan yolu parça parça
görüyorduk; burada inerken bütün yolu görüyoruz.” (GY-GH)., “Parça parça yeniden yaşıyordu.” (HAG-AS)., “Şiirlerini
parça parça yazar, sonra, bunları istediği gibi bir araya geritir….” (SB-BŞM).
1.⌠56⌡→ ol- [22], ol- (kalp, vb.) [9], dökül- [4], dağıl- [2], dağıt- [2], doğra- [2], sark-
[2], ak-, anlaşıl-, böl-, bölün-, çevril-, çıkar-, çiziştir-, çözül-, dinle-, eyle-, kop-, yapış-, yazıl-,
yırt-, yırtıl-. ║ geri al-, (yağmur vb.) yağ-.
2.⌠27⌡→ gör- [3], harca- [2], oku- [2], yaşa- [2], yaz- [2], ağar-, birik-, dağıl-, dinle-,
düşün-, eri-, gel-, git-, götür-, ıslan-, öl-, sök-, sür-, yakıl-. ║ ifşa et-, izahat alın-.
→ parça parça etmek.
⇒ parça parça olmak.
pare pare:⌠8⌡/Parça parça./ “Ağaçların arasından pare pare dökülüyordu.” (YK-İM1)., “Onun üzerine
Mithat Paşa Sadrazama, ‘Paşa, eğer aramızdan ayrılıp da davamıza ihanet edecek olursan bu millet seni Beyazıt
meydanında pare pare eder,’ demiş.” (HT-M)., “Cerenle Fethullah yırtıcı kaplanlar gibi, ellerindeki sopalarla köylülerin sel
gibi akan kalabalığını pare pare eylediler.” (YK-BE)., “Bulut gelir pare pare Dördü aktır, dördü kare Sen açtın kalbime yare
Yağma yağmur, esme deli rüzgar Yarim yoldadır!” (AHT-H).
→ dökül- [2], et- [2], eyle- [2], edil-, gel-.
⇒ pare pare etmek (eylemek).
parıl parıl:⌠14⌡/Parıldayarak, ışık saçarak./ “Donuk siyah gözleri parıl parıl yanıyor, biraz çatık
ağzı çok çirkin bir takallüs içinde haykırıyordu.” (HEA-VK)., “Akşamüstü -şimdi kasaba elektrik içinde yüzüyordu- asfalt
parıl parıl parladı.” (SFA-HBSK)., “Ağzı hayretten açılmış ve gözleri meraktan parıl parıl parıldıyor.” (YKK-Y)., “Halıya
güneş vurmuş gibi. (Dikkatle bakar.) Parıl parıl yatıyor...” (AMD-O).
→ yan-* [4], parla- [3], bak-, et-, gör-, ol-, parılda-, yat-, yürü-.
⇒ parıl parıl parlamak (veya yanmak).
370