Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

on parasız:⌠8⌡/2. Parası olmaksızın./ “Ankara'ya on parasız gelmişti. (FRA-Ç)., “….. on parasız
yaşasın bakalım...” (PC-K)., “TEKİN: Öyleyse öbür ihtiyar sana iğneyi atsın da gör! On parasız, sürün, dur!” (NFK-ST).,
“On parasız işe girmiş, akla, hayâle gelmedik dalavereler çevirerek, gizli siyah çetelerle, âli haydutlarla ortak olarak birkaç
hafta içinde milyonlar kazanmıştı.” (AO-ZS)., “Bunun için bunların herhangi bir talebini reddetmek akla gelmez ve 1516
yaşındaki temiz, güzel kızcağızlar bu saçı kırarmaya başlamış, manen ve maddeten çürümüş, on parasız sefihlerin kucağına
atılırdı.” (SA-KY).,
→ bırak-, gel-, git-, sokul- {sığınmak}, sürün-, yaşa-. ║ işe gir-, kucağa atıl-,
otomobile bin-.
onsuz:⌠51⌡/O olmaksızın./ “Oysa, «o bensiz yapamaz!» sözü aslında, «ben onsuz yapamam!»
gerçeğinin saptırılmasından başka bir şey değildir.” (EG-İO)., “Birden gözleri çenesiyle birlikte yukarıya bakıyor. Onsuz
olmaz ki, diyecek gibi.” (GY-H2)., “Bunca yıl aşksız ve onsuz yaşadım.” (PK-BCR)., “Yalan kötü bir şey midir? Onsuz
edemez miyiz?” (VG-GHO)., “Bu dördüncü soruşu, sanki onsuz duramıyor!” (Aİ-YK)., “Döndüğünde: ‘Tan'ı bulamadık.
Onsuz yola çıkacağız,’ dedi.” (GD-AK).
→ yap-* [11], ol-* [8], yaşa-* [8], et-* [5], gel- [2], anlatıl-*, dur-*, düşünül-*, olun-*,
oynan-* (satranç), öl-, tat-, yapıl-, yaşan*-, yaşanıl-*, yürü- (gemi), yürü- (işler). ║ balık avla-
, yola çık-, yolculuk et-, zaptet-*.
⇒ onsuz yapamamak, onsuz olamamak, onsuz yaşayamamak, onsuz edememek.
oracıkta: X
orada: X
oradan: X
oradan buradan: X
oral: Ø
oranca: Ø
oranla: Ø--
oraya: X
orsa boca:⌠1⌡/2. mec. Bata çıka, iyi kötü./ “Şimdi en önde sırtındaki kadınla bizim arkadaş, onun
arkasında sportmen genç, en arkada da şoförle ben, ne olursa olsun deyip orsa boca, bata çıka, düşe kalka yürüyorduk.”
(OCK-KE).
→ yürü-.
ortada:X
ortaklaşa:⌠21⌡/Ortak olarak, el birliğiyle, müştereken, kolektif./ “Çeliğe gelince ortaklaşa
kullanılır.” (GY-D)., “Nitekim, o yıllarda, bize karşı öteki gazeteler ortaklaşa GAMEDA'yı kurdular.” (DC-BSKY)., “O ara,
ortaklaşa Yelken Yayınları yapalım, dedi.” (FA-SUYK)., “Zaten eserin teknik kısmı, rollerin bölümü, sahnelerin uzunluğu
kısalığı, vakanın bağlanıp çözülüşü bu sanatkârlardan iki başlıca rolü oynayacak aktör ve aktrisle birlikte ortaklaşa
355