Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

irkil-, kaç-, kas-, kay-, kısıl- (ışık), koş-, kurula-, pudrala- (yüzünü), sap- {vazgeçmek}, sarsıl-
, seslen-, sil-, silkele-, sordur-, sorul-, soy-, süngüleş-, sürç-, takıl-, tekrarla-, tekrarlan-, terle-,
tökezle-, tut-, ürk-, yalvar-, yapış-, yelten-, yokla-, yutkun-. ║ elini değdir- [2], iç çek- [2], of
çek- [2], seyret- [2], ah çek-, aklına takıl-, (alnını) sil-, (arkasına) dön-, ateş bas-, (ayakları)
kay-, başına kak-, başına tebelleş ol-*, (başını) çevir-, (başını) salla-, bıyık bur-, birbirine
karıştır-, çakmak çak-, dert yan-, (dışarıya) çık-, dil çıkar-, düzen ver-, (elini) öp-, (elini) sok-,
(film) kop-*, fotoğraf çek-, friksiyon yap-, gazete kapatıl-, göz at-, imâ et-, infilak et-, kalbi
tekle-, kanat aç-, kavga çıkar-, kazan kaldır-, kendinden geç-, laf çakıştır-, laf et-, lakırdı
söyle-, mendilini ağzına kapat-, müdahale et-, nakarat geç-, ortadan kaybol-, padişah indir-,
sansür edil-, ses çıkar-, sesi gel-, sokağa fırla-, sorguya çek-, söz aç-, söz et-, (… sözcüğü)
geç-, sözünü kes-*, şimşek çak-, taş düşür-, telefon çal-, ters düş-, uyku böl-, üstüne saldırt-,
vah çek-, vezir boğdur-, video kaydı yap-, yolculuğa çık-. ║ ateşlenip yat-, çıkıp gel-, çözüp
bağla-, silip dur-, sorup dur-, söyleyip dur-, tekrarlayıp dur-*. ║ gider gelirmiş, kıpırdandı
durdu.
ikide birde:⌠56⌡/İkide bir./ “Sonraları oynarken Feriha ikide birde bana: ‘Sen Halit Usta, ol, ben
Muallâ Teyze olayım’ diyor.” (GY-H2)., “Siz de ikide birde onlara gidemezsiniz.” (MU-BDA)., “Ve bugün, bu dramatik
dakika Hadiye'nin gözleri salondaki grupu pervazsızca incelerken o, ikide birde başını kaldırıyor, Lâle'ye bakıyor, gene
başını öne eğiyordu.” (HEA-T)., “Debdebeli manzaralara meftun olanlar, ikide birde soruyorlar: ‘Genç Fâtih hangi kapıdan
İstanbul'a girdi?’” (YKB-Aİ)., “O küçük yaratık; ikide birde kucağa almıyor, öpülüp koklanıyor.” (MU-BDA).
→ de- [12], git* [4], bak- [2], kalk- [2], al-, cezalandırıl-, çıkışıl-*, dur-, götür-, horla-,
kutla-, öv-, sor-, söylen-, tut- {dayamak}, tut- {rastlamak}, uğra-, uzaklaş-, uzat-. ║ kucağa
al-* [2], ahkâm kes-, arkasına dön-, başına kak-, başını kaldır-, dişleri açıl-, duman çıkar-,
fasıla ver-, gaybubet et-, (gözlerini) sil-, gözü oyna-, (ışık) sön-, ikramda bulun-, ileri sür-*,
imdada çağır-, (kapı) kapan-, kaybol-, lâtife et-, muayene et-, nezleye uğra-, söz aç-, yarasını
tazele-. ║ anlatıp dur-.
iki geçeli: Ø
ikindiüstü:⌠17⌡/İkindiye doğru, ikindiüzeri./ “Köyün iskelesine ikindiüstü geldiler yanaştılar.”
(YK-KSİ)., “Bir gün ikindi üstü, acele çağırdılar beni...” (KT-YS)., “Bir ikindiüstü bütün şehir yediden yetmişe alanda
toplandı.” (YK-KSİ)., “Birkaç gün sonra, bir ikindi üstü bir yağmur boşandı, gök delinmiş gibi...” (Sİ-İGÇÖ2).
→ gel- [3], çağır-, çıkar- (-dan), gir-, gör-, görün-, sor-, toplan-, var-, yinelen-. ║ yola
düş- [2], divan kur-, kara kara düşün-, yağmur boşan-.
ikindiüzeri:⌠1⌡/İkindiüstü./ “Herifle karşılaşacağım diye ödüm kopuyor bel Kantarcının yeşil gözlü
karısı, hemen o ikindi üzeri Topal Nurilere gitti.” (OK-KT)., “Nihayet ikindi üzeri iş ciddiyetini tamamen yitirdi ve savaş
aynı cephenin içine dönmek istidadı gösterdi.” (TB-KA).
277