Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

düğünsüz:⌠2⌡/2. Düğün olmadan, düğün yapılmadan./ “Annemle babam bile, tâ 1912'de,
sadece aileye ve yakın dostlara bir yemek vererek düğünsüz evlenmişlerdi.” (MU-BDA)., “Evlenme çağma girmiş kızlar da
eksik değildi; işleri ortadan kaldırınca gelen güz, düğünsüz de geçmeyecekti. (CD-Oİ).
→ evlen-, geç-* (güz).
dün:⌠51⌡/3. Bugünden bir önceki günde./ “Dün geldim, bu sabah geldim, beni baştan savdı...”
(MŞE-VÇ)., “DELİKANLI:Bir yanlışınız olmasın, efendim, dün sizinle görüşmedik ki...” (AMD-O)., “Dün aldın, bugün
veriyorsun; nerden bilelim yarın geri almıyacağını?” (GY-KO)., “Kemalle dün tanıştım.” (BK-ÖM)., “"Demek dün gitti,
yarın gelir?"” (FB-T)., “Dün telefon etti beraber yemek yemek için, oysa, pazartesi izin alınmıyor.” (GD-ADM). ; /4.
Kısa bir süre önce./ “Edirne-Kuşatma-Orkestra'yı dün tanımıyorduk; bugün de, arada Marinetti'nin İstanbul'a
uğramış olmasına karşın, onunla hâlâ tanışmıyoruz.” (EB-YU)., “Kaldı ki, dün doğmadık.” (AHT-H)., “LEYLA .:Benim
bileceğim iş. Dün rastgeldim ona, şeyde...” (AMD-O).
3.⌠49⌡→ gel- [8], git-* [5], al- [2], dön- [2], görüş-* [2], konuş- [2], öğren- [2], öl- [2],
ara-, bit-, buluş-*, çık- {ayrılmak}, duy-, getir-, iyileş-, kapat-, söyle-, tanış-, tutukla-, unut-,
yolla-. ║ telefon et- [5], ağzını yokla-, davet et-, hatıra gel-, odun çek-, rastgel-, tembellik et-.
4.⌠2⌡→ doğ-*, tanı-*.
dünden:⌠5⌡/Bugünden bir önceki günden./ “Yarına dünden başlıyoruz Üç yavrusuyla vah marsık
kedi” (ME-TŞ)., “Nişancı yemleri dünden hazırlamıştı.” (YK-KSİ)., “Burada dünden bir tabak kıymalı ıspanak kalmış, ister
misin?” (AA-RÜ).
→ başla- [2], hazırla-, kal-, yumurtla-.
dünden bugüne: Ø
dünyada: Ø
düpedüz:⌠61⌡/1. Çok düz ve doğru bir biçimde, dümdüz olarak./ “Şef ika kızar, "uçtu,
düpedüz uçtu" diye direnirdi.” (MU-BDA). ; /2. Yalın, basit, süssüz, sade bir biçimde./ “Buna, düpedüz
"demagoji" derler...” (FO-KSA)., “Düpedüz söyleyiverdi:-Bak ağa, hatır gönül anlaştıktan sonra gelir.” (TB-KA).,
“Düpedüz soruverdi:-Size bir şey spracağım Hoca efendi hazretleri.” (TB-KA)., “Düpedüz politika yapıyorsunuz,
demektir.” (AN-AZDE)., “Boğum boğum gelişen, genişleyen kahkahayı hızla pes noktasına tırmandırırken karşısındakinin
gülüşüyle düpedüz diyalog kurar” (EB-YU). ; /3. Başka bir amaç gütmeden, açıktan açığa, açıkçası,
gerçekten./ “Çıkardığı sese pek ulumak da denemezdi aslında; düpedüz ağlıyordu köpek, neredeyse bin dereden su
getirip yana yakıla yalvarıyordu.” (HAT-KHK)., “Adam öldü yahu, düpedüz öldü.” (GA-TO)., “…evet evet düpedüz
çıldırdılar ve daha kimsenin ağzını açıp da bir şey demesine kalmadan, vahşi bir tay sürüsü gibi çarşıya doğru koştular.”
(HAT-KHK)., “Bazı geceler uykusunda düpedüz bağırıyordu Deniz.” (NG-BKR)., “Yani, o günlerde yediğim herzeleri
düşününce inanması belki güç ama, askerliği düpedüz seviyorum.” (RE-G)., “Siz düpedüz alay ediyorsunuz benimle, dün
akşamın acısını çıkarıyorsunuz."” (TY-AÖ)., “-Rezil etti yahu. Düpedüz rezil etti işte.” (TB-KA).
söyle-*.
1.⌠1⌡→ uç-.
2.⌠10⌡→ de- [3], söyle- [2], anla-*, sor-. ║ diyalog kur-, politika yap-, yüzüne karşı
197