Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

öpüş-*, seç-*, tanış-*, tanıştırıl-*, toparla-, uyu-*, ver-, yan-*, yanaş-*, yat-, yaz-*, yazıl-*,
ye-*, yürü-*, yüz-*. ║ yemek ye-* [4], yüzünü gör-* [2], cevap ver-, denize çık-*, eğitim gör-,
eleştiri yap-, gam çal-*, haber al-*, ilan ver-*, iş yap-, işine bak-, kahvaltı et-, karnı doy-,
kaybol-, kayıtlara geç-*, kulak ver-*, muayene ol-, rasgel-, sanat yap-*, sofra kur-*, sohbet
kur-*, sokağa çık-*, teşhir et-*, uyku uyu-*, yanıt ver-*, yüreğini aç-. ║ sürüp ek-*.
⇒ doğru dürüst bilmemek, doğru dürüst konuşmak, doğru dürüst yapmak.
doğrusu: Ø--
dolayı: Ø--
dolayısıyla: Ø--
dolaysız:⌠4⌡/2. Araya herhangi bir araç girmeden./ “Bir bakış, dokunma; vücudun pozisyonu,
duyguları daha etkili ve dolaysız ifade eder.” (DC-Yİİ)., “Bu sebeple, 13-16 Ocak 1964'de Kahire'de 13 Arap devletinin
katılmasıyla yapılan Arap Zirve Konferansında ve 5-11 Eylül 1964'de yine Kahire'de yapılan ikinci Arap zirvesinde, dolaylı
veya dolaysız Yemen meselesi de ele alındı.” (FA-YST)., “Eğretilemede, benzetmelerde olduğu gibi benzetme ilgeci (gibi,
tıpkı, vb.) kullanılmaz. 'O, tilkiye benzer örneğinde olduğu gibi, benzetme ilgecinin kullanıldığı benzetmelerde, varlıklar
arasında dolaysız ve mantıklı bir karşılaştırma yapılır.” (Öİ-YSÜ).
→ yapıl-. ║ ifade et- [2], ele alın-.
doludizgin:⌠43⌡/1. Son hızla, çok hızlı bir biçimde./“Birkaç atlı doludizgin geliyordu.” (SK-
D)., “Topal ata bindi, doludizgin kasabaya sürdü.” (YK-İM1)., “Alaettin, birlikte yaşadığı bu bayanın öğrettikleriyle, bilim
ve düşünce yaşamımıza var gücüyle, yoğunlaşan bir atılımla doludizgin girdi.” (VG-GHO)., “Kalemim beni nereye
sürüklerse, oraya doludizgin koşardım.” (Sİ-ÖKS)., “Kumral ve uzun bir genç kumandan elinde bayrak, dolu dizgin
hepsinin önünde ilerledi.” (HEA-VK)., “Ayrıca da sırf benim olan bir romanı dolu dizgin yaşarım.” (AHT-YG)., “Çiğnedik
geçtik herifleri. Doludizgin, dal kılıç, düştük İzmir yoluna.” (SK-D). ; /2. Tam anlamıyla./ “Ve bu ülke doludizgin
sürükleniyor savaşa...” (CD-SNYB)., “Yine de ölçülü davranmayı yeğledi, kendini doludizgin umuda salmadı.” (SKA-GA).,
“Savaşa bunların götürdüğü yoldan girecek bu İmparatorluk doludizgin...” (KT-YS)., “İyi ama doktorcuğum, meselâ, nasıl
sevinmem dolu dizgin, gördükçe ben [ .] burda [..........] elle tutulur hale geldiğini, yahut bu nisan ayında Fransa
seçimlerinde en çok bizimkilerin oy aldığını?” (NH-YŞ).
1.⌠39⌡→ gel- [5], sür- (at) [5], gir- [3], git- [3], koş-* [3], yaşa- [2], yürü- [2], ağla-, ak-,
atıl-, boşan- (yağmur, kin vb.), dön-, döndür-, gazla-, geç-, giriş-, ilerle-, in- {gitmek}, kaç-,
uç-, yuvarlan-. ║ yola düş- [2], at doldur-, at koştur-.
2.⌠4⌡→ sevin-*, sürüklen-. ║ kendini sal-*, savaşa gir-.
→ dolu dizgin gitmek.
domur domur:⌠6⌡/1. Boncuk gibi iri taneler durumunda./ “Sesini yükseltti, alnında domur
domur terler:Bizi perişan ettiler.” (YK-BE)., “Yüzü pespembeydi. Domur domur terlemişti.” (YK-OD). ; /2. Kabarık
kabarık./ “……. yel estikçe domur domur domurur kanatlarım ……” (HH-HÖZ)., “Islak tüyleri domur domur
kabarmıştı.” (YK-BE)., “Gövdesi domur domur yarılmış, dalları bükülmüş, yere sarkmıştı.” (YK-BE).
192