Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi

canıgönülden:⌠11⌡/İçtenlikle, çok isteyerek./ “Herkes canı gönülden:‘-Doğru!..’ dedi.” (TB-
KA)., “Hayrünnisanınkileri de kalarak sizlere canı gönülden yeni yılda, yeni evinizde mutluluklar sağlıklar, senin
çalışmalarına da bereketler dilerim.” (CKM)., “‘Sağ ol! Senin de gazan mübarek olsun Kumandanım!’ diye canı gönülden
bağırdılar.” (SK-D).
de- [2], ara-, bağır-, dile-, iste-, savun-. ║ alkış tut-, hayran kal-, iç çek-, tasdik et-.
canıyürekten:⌠3⌡/Canıgönülden./ “Dürdanem Aynaların âşığı Bir bakar canü yürekten Şen gönlüne
yaraşır.”(ME-TŞ)., “İşe yaramasını ben de canü yürekten dilerim.” (TB-KA)., “Canı yürekten dost olduk.” (YK-KSİ).
→ bak-, dile-. ║ dost ol-.
canice: Ø
caniyane: Ø
canla başla:⌠19⌡/Seve seve, her türlü yorgunluğu göze alarak, var gücüyle./ “Bir yıldız
parçası için canla başla çalışıyor.” (AA-ETY)., “Geceleri boyuna şiir yazıyor, bütün paramı kitaplara yatırıyor, yazın açık
havada canla başla romantikleri okuyordum:Lamartine, Becquer, Byron, Espronceda, Heine...” (BN-DY1)., “Tarlada
çalışır gibi canla başla siper kazıyor, yol açıyor, yorgun orduya yardım ediyorlar.” (TÖ-ŞÇT)., “Ana yok baba yok kadının
dediğine sevindim, onu ana belledim, evdeki işleri canla başla işledim; taş eşeği çalıştım beş kuruş para istemedim.”(BŞ-
DKO).
→ çalış- [9], oku-, savaş-. ║ görev yap-, iş işle-, iş yap-, işe sarıl-, siper kaz-, talim et-,
yardım et-, yol aç-.
⇒ canla başla çalışmak.
canlı canlı:⌠10⌡/1. Diri diri, henüz ölmemiş bir biçimde./ “Prensesi canlı canlı mı
gömmüşlerdi, yoksa mumyalamışlar mıydı?” (GY-H2)., “Ve hemen canlı canlı yolarlardı.” (SFA-HBSK)., “Yavaş yavaş
boğazlandı bu hayvanlar, boğuldular, gözleri çıkarıldı, yakıldılar, canlı canlı karınları yarıldı.” (BK-ÖM). ; /2.
Heyecanla./ “Komutan canlı canlı cevap veriyordu:- Pek doğru çocuğum, fakat acaba şöyle de olamaz mı?” (FRA-Ç). ;
//Olduğu gibi, aynen.// “Gene İlyada’da sözü geçen bir söylence, Bellerofontes efsanesi bugün yörede canlı canlı
yaşamaktadır.” (AK-MY). ; ///Etkileyici bir biçimde./// “‘Canlı canlı çalın!’” (FB-T)., “Yeni silinmiş kilimlerin
morlu, yeşilli renkleri canlı canlı duruyordu odanın ortasında.” (F-PY)., “Kınaları tazelenmek isteyen saçlarıyla, değirmi
kırışık yüzüyle, canlı canlı durur.” (F-PY)., “Renkler canlı canlı parlıyordu yırtık keçede.” (YK-BE).
1.⌠4⌡→ bağrış-, göm-, yol-. ║ karnını yarı-.
2.⌠1⌡→ cevap ver-.
//…//⌠1⌡→ yaşa-.
///…///⌠4⌡→ dur- [2], çal- (müzik), parla- (renk).
can pahasına:⌠1⌡/Canını vererek veya tehlikeye koyarak./ “Bir fedayi, vatan için zararlı
bulduğu bir kimseyi canı pahasına da öldürebilir.” (FRA-Ç).
→ öldür-.
154