Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi
Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN - Çukurova Üniversitesi
ir ara:⌠759⌡/1. Kısa bir süre./ “Bir ara Hikmet Bey, annesine döndü:Biliyor musunuz, Paris'i hatırlatan her şey beni heyecanlandırıp sevindiriyor, bütün dertleri unutturuyor, dedi.” (AAİGA)., “Ahmet Ziya, bir ara, Elke'nin benzer bir disiplinden kaçtığını düşündü; bu çeşit benzerlikler, onu harap ediyordu.” (AİOKB)., “Bir ara, kime rastladımsa hepsi Adalet'ten söz ediyor, gidip gitmediğimi soruyorlardı.” (CKİSDY)., “Komşu hanımı ziyarete gitmedim, bir ara birkaç çiçekle gider görürüm.” (GDADM)., “Bir ara duruyor, "Aslında erkek, kadının incinip tepki gösterdiği sözleri bilerek söyledi," diyor, kendisini üçüncü tekil kişiye dönüştürerek.” (İAGKD)., “Bir ara zannederim ki kendi kendine bir şeyler de mırıldandı.” (AHTYG)., “Bir ara karşıdaki salaş birahanenin penceresine göz atıyorum.” (AÜSG)., “Bu yüzden kimi yazarlar ergenliğin son dönemi (1721 yaşlar) ile genç yetişkinlik arasında bir ara dönemden söz etmektedirler.” (BOGP)., “Bir ara Hasan Kaptanla göz göze geldik, korku ile bakmıyordu, kırk elli kişi binmişti motora, hababam tepmiyorlardı.” (AKMY)., “Bir ara, artist (tanınmış artist) resimlerinin akını karşısında afalladım kaldım.” (VGGHO)., “Bir ara gözlerini kendine dikriş Genel Başbuğ'u fark eder.” (VTBÖKDYO). ; /2. Geçmişte bir zaman./ “Bir ara bu isim, büyük ün salmış, İstanbul'un birçok kürklü hanımlarını büyülemişti.” (SFAHBSK)., Dün bir ara Köprü'de gördüm bayat balıklar falan(METŞ)., “Bir ara tesettüre girdi, beş vakit namaz kıldı ve çevresini hocalarla doldurdu.” (AKAA)., “Bir ara tiyatro tutkusuna kaptırmıştı kendisini.”(VGGHO)., “Bir ara şiirler, öyküler de yazmış.” (EÖGSA)., “Bir ara Talât'la İsmail Cambulet Bulgarları harbe girmeye kandırmak için Sofya'ya gelmişler, görüşmüşlerdi.” (FRAÇ)., “Benim hastanede yattı bir ara...” (KTYS). 1.⌠719⌡→ de- [89], düşün- [50], sor- [33], git- [19], bak- [14], gör- [14], dur- [13], gel- [13], san- [10], söyle- [6], dal- [6], dön- [6], anlat- [5], duy- [5], getir- [5], iste- [5], oku-* [5], seslen- [5], uğra- [5], bırak- [4], çalış- [4], durakla- [4], fısılda- [4], gülümse- [4], işit- [4], kalk- [4], kork- [4], ara- [3], dene- [3], konuş- [3], mırıldan- [3], söylen- [3], sus- [3], ağla- [2], bağır- [2], bocala- [2], çık- [2], doğrul- [2], durdur- [2], geç- [2], gül- [2], hastalan- [2], kaldır-, (bardak vb.) [2], kapıl-, (tutulmak) [2], kesil-, (ses) [2], kop- [2], kur- [2], kurtul- [2], niyetlen-, şüphelen- *-, titre- [2], tutul- [2], uyan- [2], yaklaş- [2], ağırlaş-, anımsa-, atıl-, bas-, (tuşa), başar-, belir-, benzet-, bık-, bozul-, bul-, dağıl-, (bulutlar), dalgalan-, (kalabalık), damla-, {gelmek}, dayan- *, değin-, değiş-, değiştir-, dokun-, duyul-, düş-, eğil-, elle-, esne-, etkile-, gerginleş-, gezin-, gönder-, görün-, göster-, gürün-, hızlan-, homurdan-, ilerle-, inle-, irkil-, kalk-, (teşebbüs etmek), kalkış-, karış-, karşılaş-, (bakışlar), katıl-, katlan-, kay-, (eğilim göstermek), kaygılan- , kımıldat-, kullan-, kurul-, kuşkulan-, naralan-, neşelen-, nişanlan-, okut-, oyna-, öl-, panikle-, parla-, peydahlan-, rastla-, sabret-, saçmala-, sezinle-, sıkıl-, sıkış-, sokul-, söv-, takış-, tanıştır-, tasarla-, telaşlan-, tısla-, tutuklan-, tuttur-*, tüt-, um-, umutlan-, uyu-, uzat-, (tabak), yayınlan-, yelten-, yokla-, yolla-, yorul-, yürü-. ║ söz et- [8], başını kaldır- [7], gözü dal- [7], göz göze gel- [5], kendini …da bul- [5], moda ol- [5], yüzüne bak- [5], aklından geçir- [3], gözüne iliş- [3], kaybol- [3], ses duy- [3], sesi duyul- [3], söz açıl- [3], aklından geç- [2], ateş kes- [2], ayağa kalk- [2], bahset- [2], bakışları kay- [2], başını öne eğ- [2], devam et-[2], dışarı çık- [2], fark et- [2], haber ver- [2], içeri gir- [2], ileri sür- [2], ilgilen- [2], intikal et-, (sohbet vb.) [2], karşısına dikil- [2], saatine bak- [2], söylenti çık- [2], umudu kes- [2], yalnız kal- [2], yanına sokul- [2], yanından geç- [2], … âdetini kaldır-, adını an-, ağzından kaçır-, ağzından kan gel-, 114
aklı takıl-, aklına düş-, aklına tak-, ara ver-, ardına takıl-, arkasına yaslan-, ateşi çevir- (saldırı), ava çık-, avluya çık-, ayağı tökezlen-, bağı kop-, bakakal-, bando dur-, baygın düş-, baygınlık geçir-, beyaz bayrak çek-, bir fırsatını bul-, birinin yanına veril-, birlikte git-, boru vur-, boynuna sarıl-, bulaşık yıka-, canı çek-, canı geç-, canını kurtar-, çaresiz kal-, çevresinde toplan-, çılgınlığa kapıl-, damga ye-, (dans havası) tuttur-, dedikodu çık-, demir at-, derdine düş-, dile getir-, efendi seç-, (kendine), esir düş-, (gecesi gündüzü) beraber geç-, geri çekil-, (gerilim) yüksel-, (gezmeye) git-, gönlünü al-, göz at-, göz kırpıştır-, göz süz-, göz ucuyla bak-, gözden geçir-, gözden kaybol-, gözleri parla-, gözü kay-, gözü takıl-, gözünde canlan-, gözünde tüt-, (gözünü) aç-, (gözünü) arala-, (gözünü) kapa-, (gözünü) ovala-, gözünün önünden geç-, gözünün önüne gel-, (gül) aç-, gülesi tut-, (gün) geçir-, gündeme gel-, haber veril-, haber yolla-, hac'a git-, hararet bas-, harekete geçir-, (hayata) fırla-, heves et-, hevese kapıl-, hisset-, içinden geç-, içinden gel-, ilgi gör-, işaret et-, (işi) bırak-, (işi) bozul-, kaçak ol- , (kafasını) kaldır-, (kalbini) aç-, kapı açıl-, kapı çalın-, (kapı) vurul-, (kapısı) açıl-, karar ver-, kendinden geç-, kendini yapayalnız bul-, komut ver-, konu açıl-, korkusu art-, korkuya düş-, kulağına çalın-, kulak misafiri ol-, (kurmaylık) yap-, kuşkuya düş-, laf gel-, marş çal-, mektuplaş-, merak sar-, mevzuyu dağdan aşır-, midesi bulan-, minnet duy-, morali bozul-, odaya gir-, (ortalık) ana baba gününe dön-, ortaya çık-, önüne çık-, (perona) in-, renge bürün-, (rivayet) çık-, rüyasına gir-, sakal bırak-, serbest çalış-, (ses) gel-, (ses) yükselt-, (ses) yüksel-, sessizlik ol-, sohbeti koyulaştır-, soru yönelt-, (söz) dolaş-, söze katıl-, sözet-, su iç-, şarkı söyle-, tabanca çek-, tarif al-, tavla oyna-, tedirgin ol-, tedirginleş-, tehlikeli şekil al-, teklifte bulun-, telaş göster-, telaşa kapıl-, telefon çal-, tercümanlık et-, tuvalete götür-, uyuyakal-, ümidini kes-, üstüne atıl-, üzerine atıl-, …üzerine çalış-, vekâlet et-, vicdan azabına kapıl-, yanına git-, (yanında) götür-, yardım et-, yerinden fırla-, (yerinden) kalk-, yıldız kay-, (yukarı) çık-, (yukarıya) kaç-, yumruk at-, (yüz numaraya) git-, yüzü sarar-, yüzükoyun yat-, yüzünü çevir-, zannedil-, zannet-. ║ dönüp bak-, kalkıp git-, ║afalladım kaldım, böyle gitti, döner bakar, durdu düşündü, öyle kaldı, yıkar arıtırız. 2.⌠40⌡→ yap- (nazırlık müdürlük vb.) [5], yaz- (şiir, öykü vb.) [3], git- [2], görüş- [2], asileş-, bulun-, büyüle-, çağır-, gel-, gör-, otur-, söyle-, şüphelen-*, tuttur-, uygulan-, uzaklaş-, üstlen-. ║ (hastanede) yat- [2], …. duruma gel-, gönlünü kaptır-, gündeme getir-, kafasını kurcala-, kalp krizi geçir-, kendini kaptır-, namaz kıl-, tecavüz et-, tecrübe et-, tesettüre gir-, ün sal-, (yürüyüşe) çık-, (yüzüne) felç gel-. ⇒ bir ara … demek, bir ara düşünmek, bir ara sormak. 115
- Page 97 and 98: → konuş- [3], gül- [2]. ⇒ ahb
- Page 99 and 100: aklınca belli etmiyordu.” (RHK-B
- Page 101 and 102: ondan.” (İO-LBA)., “Şahinde i
- Page 103 and 104: 2.⌠11⌡→ kaç- [3], çarp- (ka
- Page 105 and 106: (YK-OD)., “Deniz bu ak kumsallar
- Page 107 and 108: anbean:⌠4⌡/1. Her an./ “Şeki
- Page 109 and 110: anlayışlı:⌠9⌡/3. Hoşgörül
- Page 111 and 112: → öl-, uyan-. ║ (tomurcuk) aç
- Page 113 and 114: olur korsan.” (FŞ-EF)., “Tam b
- Page 115 and 116: ⇒ ardı ardına sıralamak. ardı
- Page 117 and 118: arsızca:⌠4⌡/Arsız gibi, arsı
- Page 119 and 120: hoşlan-*, ısın-* {kabullenmek},
- Page 121 and 122: aşikâre: Ø ateşli ateşli:⌠2
- Page 123 and 124: aynen:⌠111⌡/Olduğu gibi, deği
- Page 125 and 126: ayrıcasız: Ø ayrıksız: Ø ayr
- Page 127 and 128: sebep ol-, şampiyon ol-, terk et-,
- Page 129 and 130: ar bar:⌠1⌡//Öfkeli ve yüksek
- Page 131 and 132: ⇒ başı boş dolaşmak. başı d
- Page 133 and 134: → anlat- [9], oku- [8], dinle- [3
- Page 135 and 136: ucuzla-, uğra-, ver-, ye-*, yor-,
- Page 137 and 138: fısılda-, gerin-, git-, gör-, he
- Page 139 and 140: → yapıp yakıştır-. bermutat:
- Page 141 and 142: ⇒ bilahare bildirmek. bilaistisna
- Page 143 and 144: in türlü:⌠2⌡/2. Birbirinden
- Page 145 and 146: önüne gel-, gözleriyle süz-, g
- Page 147: kaybol-, gözden yit-, gözleri kı
- Page 151 and 152: ağız dolusu kus-, alışverişe
- Page 153 and 154: {yok etmek} [2], unut- [2], vur- {
- Page 155 and 156: çağırdı; gelmiyordu.” (YA-AO)
- Page 157 and 158: (ortalık), sopa in-, tâyin et-* {
- Page 159 and 160: → bak-, çal-, mırıldan-, oku-.
- Page 161 and 162: → bir kalem geçmek. bir kalemde:
- Page 163 and 164: SNYB)., “Bazen birlikte alaturka
- Page 165 and 166: …//⌠33⌡→ sev-* [2], aç- (b
- Page 167 and 168: önüne getir-*, güreş tut-*, haf
- Page 169 and 170: iteviye:⌠20⌡/Tekdüze./ “Binm
- Page 171 and 172: eğlendir-, evlen-, git-, görüş-
- Page 173 and 174: (soluk) tüket- [2], konu et-, yemi
- Page 175 and 176: Efendiciğim de İrfan Efendiciğim
- Page 177 and 178: duy- [3], git- {sürmek} [3], kal-
- Page 179 and 180: ucak bucak:⌠2⌡/Her yerde her ya
- Page 181 and 182: ugün yarın:⌠27⌡/Çok yakında
- Page 183 and 184: urcu burcu:⌠12⌡/Pek güzel bir
- Page 185 and 186: ferahlan-, fırlat-, garipleş-, ge
- Page 187 and 188: caba: Ø C cabadan:⌠1⌡/Bedava o
- Page 189 and 190: cansız:⌠7⌡/3. mec. Güçsüz,
- Page 191 and 192: tarafından cevapsız bırakılmam
- Page 193 and 194: gideriz.” (TB-KA). cumhurca: Ø c
- Page 195 and 196: giy-, göm- {defnetmek}, gönder-,
- Page 197 and 198: üyalardan uyanıl-, saat geç-, sa
aklı takıl-, aklına düş-, aklına tak-, ara ver-, ardına takıl-, arkasına yaslan-, ateşi çevir-<br />
(saldırı), ava çık-, avluya çık-, ayağı tökezlen-, bağı kop-, bakakal-, bando dur-, baygın düş-,<br />
baygınlık geçir-, beyaz bayrak çek-, bir fırsatını bul-, birinin yanına veril-, birlikte git-, boru<br />
vur-, boynuna sarıl-, bulaşık yıka-, canı çek-, canı geç-, canını kurtar-, çaresiz kal-, çevresinde<br />
toplan-, çılgınlığa kapıl-, damga ye-, (dans havası) tuttur-, dedikodu çık-, demir at-, derdine<br />
düş-, dile getir-, efendi seç-, (kendine), esir düş-, (gecesi gündüzü) beraber geç-, geri çekil-,<br />
(gerilim) yüksel-, (gezmeye) git-, gönlünü al-, göz at-, göz kırpıştır-, göz süz-, göz ucuyla<br />
bak-, gözden geçir-, gözden kaybol-, gözleri parla-, gözü kay-, gözü takıl-, gözünde canlan-,<br />
gözünde tüt-, (gözünü) aç-, (gözünü) arala-, (gözünü) kapa-, (gözünü) ovala-, gözünün<br />
önünden geç-, gözünün önüne gel-, (gül) aç-, gülesi tut-, (gün) geçir-, gündeme gel-, haber<br />
veril-, haber yolla-, hac'a git-, hararet bas-, harekete geçir-, (hayata) fırla-, heves et-, hevese<br />
kapıl-, hisset-, içinden geç-, içinden gel-, ilgi gör-, işaret et-, (işi) bırak-, (işi) bozul-, kaçak ol-<br />
, (kafasını) kaldır-, (kalbini) aç-, kapı açıl-, kapı çalın-, (kapı) vurul-, (kapısı) açıl-, karar ver-,<br />
kendinden geç-, kendini yapayalnız bul-, komut ver-, konu açıl-, korkusu art-, korkuya düş-,<br />
kulağına çalın-, kulak misafiri ol-, (kurmaylık) yap-, kuşkuya düş-, laf gel-, marş çal-,<br />
mektuplaş-, merak sar-, mevzuyu dağdan aşır-, midesi bulan-, minnet duy-, morali bozul-,<br />
odaya gir-, (ortalık) ana baba gününe dön-, ortaya çık-, önüne çık-, (perona) in-, renge bürün-,<br />
(rivayet) çık-, rüyasına gir-, sakal bırak-, serbest çalış-, (ses) gel-, (ses) yükselt-, (ses) yüksel-,<br />
sessizlik ol-, sohbeti koyulaştır-, soru yönelt-, (söz) dolaş-, söze katıl-, sözet-, su iç-, şarkı<br />
söyle-, tabanca çek-, tarif al-, tavla oyna-, tedirgin ol-, tedirginleş-, tehlikeli şekil al-, teklifte<br />
bulun-, telaş göster-, telaşa kapıl-, telefon çal-, tercümanlık et-, tuvalete götür-, uyuyakal-,<br />
ümidini kes-, üstüne atıl-, üzerine atıl-, …üzerine çalış-, vekâlet et-, vicdan azabına kapıl-,<br />
yanına git-, (yanında) götür-, yardım et-, yerinden fırla-, (yerinden) kalk-, yıldız kay-, (yukarı)<br />
çık-, (yukarıya) kaç-, yumruk at-, (yüz numaraya) git-, yüzü sarar-, yüzükoyun yat-, yüzünü<br />
çevir-, zannedil-, zannet-. ║ dönüp bak-, kalkıp git-, ║afalladım kaldım, böyle gitti, döner<br />
bakar, durdu düşündü, öyle kaldı, yıkar arıtırız.<br />
2.⌠40⌡→ yap- (nazırlık müdürlük vb.) [5], yaz- (şiir, öykü vb.) [3], git- [2], görüş- [2],<br />
asileş-, bulun-, büyüle-, çağır-, gel-, gör-, otur-, söyle-, şüphelen-*, tuttur-, uygulan-, uzaklaş-,<br />
üstlen-. ║ (hastanede) yat- [2], …. duruma gel-, gönlünü kaptır-, gündeme getir-, kafasını<br />
kurcala-, kalp krizi geçir-, kendini kaptır-, namaz kıl-, tecavüz et-, tecrübe et-, tesettüre gir-,<br />
ün sal-, (yürüyüşe) çık-, (yüzüne) felç gel-.<br />
⇒ bir ara … demek, bir ara düşünmek, bir ara sormak.<br />
115
Change language