ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK ...

More documents

Recommendations

Info

yer alan otobiyografik ögelerin çokluğu, anlatıcının öykülerin atmosferi dışında kalmasına engel olmuştur. Bu özellik, Bahadınlı’nın öykülerinde kurgunun geri planda kalmasının yaşanmışlığın ise ön plana çıkmasının sonucudur. Yazarın, anlatıcının olimpik konuma sahip olduğu öyküleri şunlardır: “Gül Yüzlü Efendim”, “Şehriban’ın Saçları”, “Allah De Azap Avni”, “Bir Çift Sürek”, “Haçça Büyüdü Hatiş Oldu”, “Peri Kızı”, “Tabanca Çekildi mi Vurulur”, “Sapa”, “Çilli de Çilli”, “Gözlerinin Akı Kızıla Kesmişti”. Bu öykülerde anlatıcı öykünün dışında ve kahramanların üstündedir. Bahadınlı’da olimpik anlatıcı öykü kişilerinin iç dünyalarına yönelik açıklamalar yapmaz. Bunu olayların içinde okuyucunun çıkaracağı bir sonuç olarak buluruz. Ayrıca öykülerde önemli bir yer tutan diyalogların varlığı, olimpik anlatıcıyı dengeler ve öykü kişilerini zaman zaman kendi ağızlarından konuşmalarla öne çıkarır. Öyle ki bazı öykülerde olimpik anlatıcı diyaloglar arasında olayların gidişine kısmi müdahaleler yapar konumdadır. 2.3.2.2. Gözlemci Anlatıcı Bahadınlı’nın öykülerinin çoğunda anlatıcı gözlemcidir. Yazarın öykülerinde önemli olan aksiyon ve buradan çıkan sonuçtur. Bu yönüyle anlatıcı öyküde aksiyonu aktarma dışında önemli bir işleve sahip değildir. Anlatıcı açıklama yapmaz, uyarmaz; o sadece gösterir. Öykülerde iletilmek istenen mesaj anlatının bütününe yedirilmiştir. Kimi zaman olayın trajikliği, kimi zaman ortaya çıkan sonuçlar, kimi zaman da nedenler öykülerin mesajını oluşturur. Yazarın bu özelliği anlatıcının ve dolayısıyla yazarın müdahaleci konumdan uzak kalmasını sağlamıştır. Fakat aynı özellik bazı öykülerin sadece belli bir sonucu ortaya çıkaracak biçimde basit kurgularla oluşturulmasını da beraberinde getirmiştir. Yazarın gözlemci anlatıcıya sahip öyküleri şunlardır: “Bir Bazlama”, “Sera”, “İtin Olayım Ağam”, “Bacım”, “Ankara Kapıcısı”, “Otuz Beş Yıl”, “Pencere”, “Aydınlığa Çağrı”, “Mustafa’nın Kağnısı”, “Liza’nın Elleri”, “Platonculuğa Paydos”, “Geçeneğin Karanlığında”, “Türkenkoffer”, “Milyarlarca İstiridye”, “Işıltı”, “Bir Ses”, “Şeftaliler Çiçek Açtıkça”, “Sıcaklık”, “Dokuz Yüz Leyla”, “Sessiz Şahin”, “Titanik’te Dans”, “On Bire Bir Kala”, “Evcili Ana”, “Öyle Bir Aşk”, “Kurşun Sesi”, “Tavandaki Kırmızı”, “Söğütün Gölgesinde”, “Kum İçinde Bıldırcın”, “Demek Çok Ağlamış”, “Gavur Kızı”. 70
Yazarın olimpik ve gözlemci anlatıcı dışında sadece bir öyküsünde farklı bir anlatım konumu ile karşılaşırız. “Avukat Yaşlı Kadın Bir De Süleyman” adlı öyküde anlatıcının silikleştirilmesi denilen yöntem uygulanmış ve hayali bir mahkeme salonunda, sadece öykü kişilerinin konuşmalarıyla öykü kurgulanmıştır. Öyküde Süleyman ve Yaşlı kadın köyü ve köylülerin bakış açısını, Avukat ise kenti ve köylüyü aşağılayan, hor gören bir bakış açısını temsil eder. Bu öyküde anlatıcı yoktur. Yazarın birden fazla anlatıcıya sahip tek öyküsü “Şeftaliler Çiçek Açtıkça”dır. Öyküde anne ve oğul olarak karşımıza iki anlatıcı çıkar. Öyküde, bu ayrımı belirgin kılmak amacıyla olsa gerek oğulun ağzından anlatılan bölümler italik yazı karakteriyle verilmiştir. 2.4. Mekân Bahadınlı’nın öykülerinde en önemli mekân ögeleri köy ve Almanya’dır. Yazarın öykülerinde mekân konusunda dikkati çeken, öykülerin konularını belirlemede önemli bir öge olan mekânın öykülerde ayrıntıdan uzak bir anlayışla ele alınmasıdır. Yazar, yaşamındaki mekân değişiklikleriyle birlikte öykülerinin de mekânını değiştirmiştir. Bahadınlı’nın Türkiye’de yazdığı iki öykü kitabında mekân ögesi olarak köy öne çıkarken, 12 Eylül sonrası yaşamını sürdürdüğü Almanya’da yayımlanan iki öykü kitabındaysa mekân ögesi olarak Almanya ön plandadır. Bahadınlı’nın öykülerinde uzun mekân tasvirleriyle karşılaşmayız. Yazar, mekânı çoğu zaman isim olarak belirtir ve geçer. Salim Aydın da, yazarın mekân tasviri konusundaki tutumluluğunun altını çizer: “Toprak deyince, manzara gelir aklımıza. Yoksul Anadolu köyünün, aynı zamanda bir manzara güzelliğinden de yoksun olduğunu Yakup Kadri Yaban’da saptamıştı. Yusuf Ziya’nın Bahadın anlatımında da pek fazla manzara bulduğumuz söylenemez. Yazar toprağa ve doğaya, hep ele aldığı sorunsalın ve kişilerinin gerekleriyle bakar” 203 . Bahadınlı’nın öykülerinde dış mekân ögeleri, iç mekân ögelerinden daha fazla kullanılmıştır. İtin Olayım Ağam’da yer alan öykülerde ana dış mekân köydür. Sadece bir öyküde isim olarak Güllüce Köyü geçer. Bunun dışında köy ismi verilmez. Şehir 203 Salim Aydın, “Yusuf Ziya Bahadınlı Hikayelerinde Romanlarında Bahadın”, s.16. 71
Page 1 and 2:
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL B
Page 3 and 4:
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bili
Page 5 and 6:
ABSTRACT YUSUF ZİYA BAHADINLI’S
Page 7 and 8:
İÇİNDEKİLER TÜRKÇE ÖZET…
Page 9 and 10:
2.2.3.Öykü Bitiriş Yöntemleri
Page 11 and 12:
3.1.2. Aşk……………………
Page 13 and 14:
3.6.2. Sözcük………………
Page 15 and 16:
1.1.Yusuf Ziya Bahadınlı’nın Y
Page 17 and 18:
“Köy Enstitüleri’ndeki eğiti
Page 19 and 20:
Bahadınlı, 1968 yılında Bulgari
Page 21 and 22:
1.2.1.1.3.Atasözleri Sözlüğü Y
Page 23 and 24:
“Kadın Eğitimi”, “Din Eğit
Page 25 and 26:
1.2.1.5. Derleme Kitapları Yusuf Z
Page 27 and 28:
özellikler göstermektedir. Yazar
Page 29 and 30:
Tavandaki Kırmızı adlı kitabın
Page 31 and 32:
sokulamadı. Açılın Kapılar, Be
Page 33 and 34: çıkaran Bahadınlı, öykülerind
Page 35 and 36: “Pencere” adlı öyküde Köy E
Page 37 and 38: adamın kravatından tutmuş, adam
Page 39 and 40: ‘Biz işçi olacağız!’ diyorl
Page 41 and 42: “‘Niçin gürültü ediyorsunuz
Page 43 and 44: ortak bir yönü vardır. İki öyk
Page 45 and 46: ‘De bir.’ ‘Ağalar!” dedi,
Page 47 and 48: temsilci, köylülerden birinin kı
Page 49 and 50: Şu kesindi ki, bu kumaş parçası
Page 51 and 52: ‘Neden, neden, başlarına bir ş
Page 53 and 54: de görürüz. Yazar anlatımında
Page 55 and 56: verdiği en belirgin tepki, “Haç
Page 57 and 58: “Geçeneğin Karanlığında” a
Page 59 and 60: içimini tanımak olanağı bulan g
Page 61 and 62: Yazar bu öyküsünde dernekteki di
Page 63 and 64: enzememektedir, dünya görüşü o
Page 65 and 66: “Kâzım coştukça, coşardı, k
Page 67 and 68: aşlamaktadır: Yazarın “Liza’
Page 69 and 70: anlayacaktım ancak yani kimi güze
Page 71 and 72: ölümleri anımsama ve çağrış
Page 73 and 74: Yine bu kitapta yer alan “Pencere
Page 75 and 76: Öykülerinin merkezine insanı yer
Page 77 and 78: metninde olduğu gibi belirtilmişt
Page 79 and 80: Musa ne yapacağını, ne düşüne
Page 81 and 82: Bahadınlının öykülerinde çizg
Page 83: Olay, anlatıcının öykünün ba
Page 87 and 88: mekânın bu şekilde kullanımı i
Page 89 and 90: mendildi.” 210 diyerek miras yolu
Page 91 and 92: dışında başka bir kent isminin
Page 93 and 94: “Çilli de Çilli” adlı öykü
Page 95 and 96: camekânındaki döneri içim çekm
Page 97 and 98: kahvenin adını anmakla yetinen ya
Page 99 and 100: üzerine kurulmuştur. Bu sohbetin
Page 101 and 102: Yazarın kent ismini belirttiği ve
Page 103 and 104: etimlenir. Bu öykülerden biri ola
Page 105 and 106: halı, kilim gibi eşyalar ile kıs
Page 107 and 108: “Sapa” adlı öykü okulda, bir
Page 109 and 110: 2.5. Zaman 2.5.1. Öykülerde Reel
Page 111 and 112: “İtin Olayım Ağam” adlı öy
Page 113 and 114: Yazarın öykülerinin bir bölüm
Page 115 and 116: zavallı, o köle bakışlar, duyan
Page 117 and 118: 2.6.1.1.1Erkek Çocuklar 103 Yazar
Page 119 and 120: 105 “Sonra Sera ‘Şimdi çocukl
Page 121 and 122: 2.6.2.2. Din Görevlisi 107 Bahadı
Page 123 and 124: hakkında özel bir bilgi verilmemi
Page 125 and 126: 111 “Sonra kalkmış gelmiş Berl
Page 127 and 128: 113 Ötekiler ne düşünüyorlard
Page 129 and 130: kişilerine rastlamamaktayız. Bunu
Page 131 and 132: 2.7.1. Sözcük 117 Bahadınlı’n
Page 133 and 134: ‘Öyle efendim.’ ‘Hiç dilek
Page 135 and 136:
3.1. İçerik 3.1.1. Siyaset 121 Ba
Page 137 and 138:
karşılaşır. Sorular ve Markacı
Page 139 and 140:
125 ‘Bizde particilik çok yeni.
Page 141 and 142:
127 “Son zamanlarda Ender’in ki
Page 143 and 144:
düşünüyordu mutlaka; zihninde y
Page 145 and 146:
çevresini ve arkadaşlarını da d
Page 147 and 148:
öğrenecektik. Bu konuda boyumuzda
Page 149 and 150:
135 Romanda mezhep ayrılığı ve
Page 151 and 152:
gösterir. Örneğin Lidya Gözleri
Page 153 and 154:
139 Güllüceli Kâzım’da Güll
Page 155 and 156:
Metin’se ciddi düşünceler içi
Page 157 and 158:
143 “Sözgelimi Akçay bir proje
Page 159 and 160:
içiminde kurgulanmıştır. Bahad
Page 161 and 162:
147 Açılın Kapılar’da Ünal t
Page 163 and 164:
Yazarın romanlarını dış mekân
Page 165 and 166:
Tuhaf bir soru; ama bir gerçek var
Page 167 and 168:
153 Romanda Kurtuluş Savaşı yıl
Page 169 and 170:
ayağımızın sinirli devinimleriy
Page 171 and 172:
157 Bahadınlı’nın Gemileri Yak
Page 173 and 174:
doğruldu arkaya baktı. Dişi de b
Page 175 and 176:
161 Açılın Kapılar romanı da B
Page 177 and 178:
işlevsel olarak kullanmamıştır.
Page 179 and 180:
165 “Gül, gideceğim dedi, herke
Page 181 and 182:
parladığı kara meşin giysili bi
Page 183 and 184:
169 Her gün olmasa bile sık sık
Page 185 and 186:
171 “Milloğlu’nun bir samanlı
Page 187 and 188:
siyasal mücadeleye katılması sı
Page 189 and 190:
değerlendirebiliriz. Gül’ün T
Page 191 and 192:
177 Güllüceli Kâzım, Gemileri Y
Page 193 and 194:
görülen ve kendisine yapılan sal
Page 195 and 196:
Yaptığı işlerden biri de dönem
Page 197 and 198:
183 “Babam, Güllüce ölçüsün
Page 199 and 200:
3.5.2.7.. Doktor 185 Gemileri Yakma
Page 201 and 202:
3.5.2.11. Koreograf 187 Koreograf y
Page 203 and 204:
189 3.5.2.14. Diğerleri Yazarın r
Page 205 and 206:
3.5.3.2. Ermeniler 191 Bahadınlı
Page 207 and 208:
yer alırlar ve öne çıkarlar. Ro
Page 209 and 210:
195 Yazarın romanlarında karşıl
Page 211 and 212:
zengin geçmişine göndermelerde b
Page 213 and 214:
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SONUÇ VE DEĞE
Page 215 and 216:
201 Bahadın, Yusuf Ziya Bahadınl
Page 217 and 218:
203 Bahadınlı’nın öykülerind
Page 219 and 220:
Hür Yayınevi. ...................
show all

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?