ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK ...

More documents

Recommendations

Info

yerleşmiştir. Yazarın yaşamındaki değişim, öykülerinde ele aldığı konuları da belirlemiştir. Yazarın “Otuz Beş Yıl” adlı öyküsünde, okumak için çocukluk yıllarında köyünden ayrılan ve otuz beş yıl sonra köye döndüğünde burada hiçbir şeyin değişmediğini hatta daha da kötüye gittiğini görerek üzülen bir kişinin düşünceleri anlatılır. Yazarın kendisi de okumak için köyden ayrılmıştır. Yıllar sonra köye yönelik düşünceleri öykü kişisinin ağzından aktarılır: “Kadınlar, ah şu köylü kadınları... Anam, bacım, halam, bibim! Siz noğolmuşsunuz böyle. Otuz beş yıl yüzünüze hiç mi ışık düşürmedi, ne bu karanlık! Yüz mü sanki bunlar. Ayaklar yalın kış yaz, ayaklar yarık kış yaz: güneş karası, çamur karası, yüz karası...” 59 . Yazar, bu öyküde köylülerin yoksulluğunu ve işsizlik sebebiyle kente göç etmelerini anlatır. Yazarın otobiyografik öyküler bölümünde değerlendirebileceğimiz bir başka öyküsü ise “Pencere” adlı öyküdür. “Pencere”, biçim olarak yer yer denemeyi andıran bir anı/öyküdür. Bu öyküde anlatıcı okumak için köyünden ayrılan bir çocuktur: “Benim dünyam: gömleğim, anız, bıcılgan ve öküzlerim... Dünyam değişti bir gün. Köye bir öğretmen geldi. Gömleğim, anız, öküzler, dünyamdan siliniverdiler. Bacağıma don, ayağıma çarık, yüzüme renk geldi. Köyde okul açılmıştı. Benim dünyam başkaydı şimdi. Benim ufkum uzaklara kayıyordu. Daha uzaklarda ne vardı acaba? Umulmadık, beklenmedik bir şey oldu yine birgün: ‘Daha okuyacaksın’ dediler. Ben yüzyıllardır alışılagelen bir töreyi bozuyordum. Ben askere gitmek için köyden ayrılmıyordum. Ben vergi borcumu ödeyemediğim için iki candarma arasında hapishaneye götürülmüyordum. Ben toprağım olmadığı için, işim olmadığı için gurbete gitmiyordum. Ben okumağa gidiyordum dostlar! Duyuyor musunuz, ben o-ku-ma-ğa gidiyordum. Dünya kurulalıdan beri, Ademden beri ilk olan bir olaydı bu: köyden okumağa gidiyordum” 60 . Öyküde anlatılanla yazarın yaşamı birebir örtüşmektedir. Bahadınlı da okumak üzere köyünden ayrılır. Bu, köyde ve kendi yaşamında önemli bir olay olur. 59 Yusuf Ziya Bahadınlı, “Otuz Beş Yaş”, İtin Olayım Ağam, s.47 60 Yusuf Ziya Bahadınlı, “Pencere”, İtin Olayım Ağam, s.64 20
“Pencere” adlı öyküde Köy Enstitülerine değinilmektedir. Bu okulların ülke için ne kadar önemli olduğu aktarıldıktan sonra kapatılması üzerine duyulan kızgınlık anlatıcı tarafından yansıtılır. Burada söylenenler, kendisi de Köy Enstitüsünde okumuş olan ve daha sonra bu okullarda öğretmenlik yapan yazarın görüşleri ve duygularıdır: “Ey eli kalem tutan yazarlar! Ey kürsülerde bağıran politikacılar! Ey aydınlar! Ey ağalar! Ey vatandaşlar! Size sesleniyorum: Ben otuz beş yaşında, uzak, çok uzak; yaşlı, çıplak sıradağlar gerisinde yüzyılların dokunamadığı bir köyden gelen Ali’yim. Yedi yaşımda değilim artık. Benim gibi binlerce var. Oysaki milyonlarca olabilirdi. Ben demek Türkiye demektir. Çünkü ben yirmi milyondan biriyim. Şimdi yirmi milyon karanlıklar içindedir... Temelini ben kazmıştım. Duvarlarını ben örmüştüm. Çatısını ben çatmıştım. Penceresini ben açmıştım. Bütün bunlar benim öz malımdı. Temelimi kapattılar, duvarlarımı yıktılar. Çatımı başıma indirdiler. Penceremi kapadılar. Köy Enstitüleri karanlığa açılan bir pencereydi, kapadılar penceremi. Kapadılar, ışıktan, aydınlıktan, uyanıştan, haktan, halktan korkanlar, kapadılar. Bunalıyorum be! Bunalıyorum, açın penceremi..” 61 . “Liza’nın Elleri” adlı öyküde ise bir resim sergisinde, Mona Lisa tablosu üzerinden çağrışımlarla anlatıcının bazı anıları aktarılır. Bu öyküde de anlatıcı/yazar özdeşliğini görürüz. Öyküde insanlar, iyi ve kötü insanlar olarak, el imgesi üzerinden bir fotoğrafa yerleştirilir. “Anamı aylardır görmemiştim. On iki, on üç yaşlarındaydım. Anam tarladan ekin yolmadan dönüyordu. Güneş yeni batmıştı. Ufku kızıllık bürümüştü. Babam atlı, anam yayaydı. Beni gördüler, bir süre boş boş baktılar. Sonra tanıdılar, çok şaşırdılar. Babam attan inerken anam bana doğru koştu. Ben de koştum, kucaklaştık. Anamın ellerini aradım. Bir elinde orak vardı, bir elinde başak demeti. Oraklı elini elime aldım öpmek için. Eli rende gibiydi. Taze, çocuk dudaklarımı bastırınca anamın rende eline, dudağımın kanadığını duydum... Anamın orak-başaklı, rende ellerini Leonardo hiç görmedi...” 62 . “Tabanca Çekildi mi Vurulur”, yazarın otobiyografik özellikler taşıyan öykülerindendir. Seçim çalışmaları için bir ilçeye giden parti heyetinin bu ilçede linç edilmek istenmesi anlatılır ve bir provokasyon sergilenir. Öyküde isim belirtilmemiş olsa da bahsedilen parti TİP (Türkiye İşçi Partisi)’tir. Yusuf Ziya Bahadınlı da TİP 61 Yusuf Ziya Bahadınlı, “Pencere”, İtin Olayım Ağam, s.67 62 Bahadınlı, “Liza’nın Elleri”, Haçça Büyüdü Hatiş Oldu, s.77-78 21
Page 1 and 2: ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL B
Page 3 and 4: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bili
Page 5 and 6: ABSTRACT YUSUF ZİYA BAHADINLI’S
Page 7 and 8: İÇİNDEKİLER TÜRKÇE ÖZET…
Page 9 and 10: 2.2.3.Öykü Bitiriş Yöntemleri
Page 11 and 12: 3.1.2. Aşk……………………
Page 13 and 14: 3.6.2. Sözcük………………
Page 15 and 16: 1.1.Yusuf Ziya Bahadınlı’nın Y
Page 17 and 18: “Köy Enstitüleri’ndeki eğiti
Page 19 and 20: Bahadınlı, 1968 yılında Bulgari
Page 21 and 22: 1.2.1.1.3.Atasözleri Sözlüğü Y
Page 23 and 24: “Kadın Eğitimi”, “Din Eğit
Page 25 and 26: 1.2.1.5. Derleme Kitapları Yusuf Z
Page 27 and 28: özellikler göstermektedir. Yazar
Page 29 and 30: Tavandaki Kırmızı adlı kitabın
Page 31 and 32: sokulamadı. Açılın Kapılar, Be
Page 33: çıkaran Bahadınlı, öykülerind
Page 37 and 38: adamın kravatından tutmuş, adam
Page 39 and 40: ‘Biz işçi olacağız!’ diyorl
Page 41 and 42: “‘Niçin gürültü ediyorsunuz
Page 43 and 44: ortak bir yönü vardır. İki öyk
Page 45 and 46: ‘De bir.’ ‘Ağalar!” dedi,
Page 47 and 48: temsilci, köylülerden birinin kı
Page 49 and 50: Şu kesindi ki, bu kumaş parçası
Page 51 and 52: ‘Neden, neden, başlarına bir ş
Page 53 and 54: de görürüz. Yazar anlatımında
Page 55 and 56: verdiği en belirgin tepki, “Haç
Page 57 and 58: “Geçeneğin Karanlığında” a
Page 59 and 60: içimini tanımak olanağı bulan g
Page 61 and 62: Yazar bu öyküsünde dernekteki di
Page 63 and 64: enzememektedir, dünya görüşü o
Page 65 and 66: “Kâzım coştukça, coşardı, k
Page 67 and 68: aşlamaktadır: Yazarın “Liza’
Page 69 and 70: anlayacaktım ancak yani kimi güze
Page 71 and 72: ölümleri anımsama ve çağrış
Page 73 and 74: Yine bu kitapta yer alan “Pencere
Page 75 and 76: Öykülerinin merkezine insanı yer
Page 77 and 78: metninde olduğu gibi belirtilmişt
Page 79 and 80: Musa ne yapacağını, ne düşüne
Page 81 and 82: Bahadınlının öykülerinde çizg
Page 83 and 84: Olay, anlatıcının öykünün ba
Page 85 and 86:
Yazarın olimpik ve gözlemci anlat
Page 87 and 88:
mekânın bu şekilde kullanımı i
Page 89 and 90:
mendildi.” 210 diyerek miras yolu
Page 91 and 92:
dışında başka bir kent isminin
Page 93 and 94:
“Çilli de Çilli” adlı öykü
Page 95 and 96:
camekânındaki döneri içim çekm
Page 97 and 98:
kahvenin adını anmakla yetinen ya
Page 99 and 100:
üzerine kurulmuştur. Bu sohbetin
Page 101 and 102:
Yazarın kent ismini belirttiği ve
Page 103 and 104:
etimlenir. Bu öykülerden biri ola
Page 105 and 106:
halı, kilim gibi eşyalar ile kıs
Page 107 and 108:
“Sapa” adlı öykü okulda, bir
Page 109 and 110:
2.5. Zaman 2.5.1. Öykülerde Reel
Page 111 and 112:
“İtin Olayım Ağam” adlı öy
Page 113 and 114:
Yazarın öykülerinin bir bölüm
Page 115 and 116:
zavallı, o köle bakışlar, duyan
Page 117 and 118:
2.6.1.1.1Erkek Çocuklar 103 Yazar
Page 119 and 120:
105 “Sonra Sera ‘Şimdi çocukl
Page 121 and 122:
2.6.2.2. Din Görevlisi 107 Bahadı
Page 123 and 124:
hakkında özel bir bilgi verilmemi
Page 125 and 126:
111 “Sonra kalkmış gelmiş Berl
Page 127 and 128:
113 Ötekiler ne düşünüyorlard
Page 129 and 130:
kişilerine rastlamamaktayız. Bunu
Page 131 and 132:
2.7.1. Sözcük 117 Bahadınlı’n
Page 133 and 134:
‘Öyle efendim.’ ‘Hiç dilek
Page 135 and 136:
3.1. İçerik 3.1.1. Siyaset 121 Ba
Page 137 and 138:
karşılaşır. Sorular ve Markacı
Page 139 and 140:
125 ‘Bizde particilik çok yeni.
Page 141 and 142:
127 “Son zamanlarda Ender’in ki
Page 143 and 144:
düşünüyordu mutlaka; zihninde y
Page 145 and 146:
çevresini ve arkadaşlarını da d
Page 147 and 148:
öğrenecektik. Bu konuda boyumuzda
Page 149 and 150:
135 Romanda mezhep ayrılığı ve
Page 151 and 152:
gösterir. Örneğin Lidya Gözleri
Page 153 and 154:
139 Güllüceli Kâzım’da Güll
Page 155 and 156:
Metin’se ciddi düşünceler içi
Page 157 and 158:
143 “Sözgelimi Akçay bir proje
Page 159 and 160:
içiminde kurgulanmıştır. Bahad
Page 161 and 162:
147 Açılın Kapılar’da Ünal t
Page 163 and 164:
Yazarın romanlarını dış mekân
Page 165 and 166:
Tuhaf bir soru; ama bir gerçek var
Page 167 and 168:
153 Romanda Kurtuluş Savaşı yıl
Page 169 and 170:
ayağımızın sinirli devinimleriy
Page 171 and 172:
157 Bahadınlı’nın Gemileri Yak
Page 173 and 174:
doğruldu arkaya baktı. Dişi de b
Page 175 and 176:
161 Açılın Kapılar romanı da B
Page 177 and 178:
işlevsel olarak kullanmamıştır.
Page 179 and 180:
165 “Gül, gideceğim dedi, herke
Page 181 and 182:
parladığı kara meşin giysili bi
Page 183 and 184:
169 Her gün olmasa bile sık sık
Page 185 and 186:
171 “Milloğlu’nun bir samanlı
Page 187 and 188:
siyasal mücadeleye katılması sı
Page 189 and 190:
değerlendirebiliriz. Gül’ün T
Page 191 and 192:
177 Güllüceli Kâzım, Gemileri Y
Page 193 and 194:
görülen ve kendisine yapılan sal
Page 195 and 196:
Yaptığı işlerden biri de dönem
Page 197 and 198:
183 “Babam, Güllüce ölçüsün
Page 199 and 200:
3.5.2.7.. Doktor 185 Gemileri Yakma
Page 201 and 202:
3.5.2.11. Koreograf 187 Koreograf y
Page 203 and 204:
189 3.5.2.14. Diğerleri Yazarın r
Page 205 and 206:
3.5.3.2. Ermeniler 191 Bahadınlı
Page 207 and 208:
yer alırlar ve öne çıkarlar. Ro
Page 209 and 210:
195 Yazarın romanlarında karşıl
Page 211 and 212:
zengin geçmişine göndermelerde b
Page 213 and 214:
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SONUÇ VE DEĞE
Page 215 and 216:
201 Bahadın, Yusuf Ziya Bahadınl
Page 217 and 218:
203 Bahadınlı’nın öykülerind
Page 219 and 220:
Hür Yayınevi. ...................
show all

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?