ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK ...

zengin geçmişine göndermelerde bulunurlar. Romanın adında da yer alan Lidya ismi
başta olmak üzere “Luvi, Sâbi, Hurremî, Misya, Sin, Firik, Sâbık, Aysin” gibi isimlerin
standart Türkçe’de karşılaşmadığımız isimler olduğunu söyleyebiliriz.
İncelediğimiz romanlarında argo sözcükler yok denecek kadar azdır.
197
Bahadınlı’nın Güllüceli Kâzım adlı romanında Alevîliğe ait dini sözcükler de
dikkati çeker. Romanda yer alan Cem töreni sırasında bu törende yer alanların
görevlerini ve isimlerini belirten sözcükler şunlardır: “Gözcü, Dede, Rehber, Baba,
Canlar”.
Romanlarda standart dilden sapmaya örnek olarak gösterebileceğimiz son
kullanım da Almanca ve Kürtçe sözcük ve cümlelerdir. Yazarın Almanya’da
yayımlanan Devekuşu Rosa ile Açılın Kapılar romanlarında kullanılan Almanca
sözcükler “U-Bahn, Grundıg Heim” gibi yer isimleri ile Türkleri aşağılamak için
kullanılan “Türken Raus, Türkenkoffer” gibi sözcüklerdir.
Gemileri Yakmak romanında, roman kişilerinin bir bölümü Kürt’tür, yazar, bu
kişileri zaman zaman Kürtçe konuşturur fakat konuşmaların Türkçe açıklamalarını
dipnot olarak verir 412 .
3.6.5. Tasvirler
Bahadınlı, mekân ya da roman kişilerini uzun tasvirlerden çok kısa cümlelerle
tanıtır, daha da çok aksiyon içinde bu ögeler tanımlanır. Romanlarda tasvirler ayrıntılı
ve uzun değildir. Yazar, mümkün oldukça tasvirden kaçınmış daha çok olayı, aksiyonu
öne çıkartmıştır. Almanya’da geçen romanlarda mekân tasvirlerinde biraz daha
ayrıntıyla karşılaşsak bile sadelik sınırlarının ötesine geçen bir değişiklik bu romanlarda
da görülmez.
3.6.6. Diyalog
Romanlarda üslûpla ilgili öne çıkan özelliklerden biri diyalogların sık
kullanılmış olmasıdır. Yazar, tıpkı öykülerinde olduğu gibi romanlarında roman
kişilerini sürekli konuşturmayı ve olay örgüsünde diyaloğa işlevsel bir yer vermeyi
tercih etmiştir. Romanlarda diyalogların geçtiği bölümlerde kısa ve basit cümlelerin
412 Yusuf Ziya Bahadınlı, Gemileri Yakmak, s.50, 101, 155.