ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK ...

More documents

Recommendations

Info

zorluklarına karşı durmaya çalışan bir görüntü verir. Örneğin “Şehriban’ın Saçları”nda Yusuf, hasta karısını şehre götüren, yoksul ve çaresiz bir tiptir. “Çaresiz erkek” tipi “Gül Yüzlü Efendim”, “Ankara Kapıcısı”, “Bir Çift Sürek”, “Ankara Kapıcısı”, “Peri Kızı” adlı öykülerde karşımıza çıkar. 104 Yazarın yine ilk öykülerinde öykünün merkezinde yer almasalar dahi karşımıza çıkan bir tip ise “zorba erkek” tipidir. Bu tip “İtin Olayım Ağam”da köyün zengini Ali Çavuş’tur. Aynı tip, Bacım adlı öyküde söylentiler üzerine karısını döven erkek olarak vardır. “Gül Yüzlü Efendim”deyse halkın değerleriyle oynayan “Efendi” adlı din büyüğüdür. “Allah De Azap Avni”de ise Avni’yi gazoz aldırmak için kente gönderen Kamil Ağa zorba erkek tipidir. “Şehriban’ın Saçları” adlı öyküde ise hastahanenin başhekimini zorba erkek tipi olarak değerlendirmek mümkündür. Yazarın Almanya öykülerinde bekâr erkek tiplerle karşılaşırız. Belirli bir arkadaş çevresi içinde yansıtılan çoğunlukla orta yaşlı bu erkek tipi maddi sorunlardan çok düşünsel ve sosyal sorunlar yaşayan bir özelliktedir. “Geçeneğin Karanlığında” ve “Dokuz Yüz Leyla” adlı öykülerde bunalımlı denilebilecek, yalnızlık çeken ve sıkıntılı erkek tipiyle karşılaşırız. Bu öyküler içinde yalnızca “Titanik’te Dans”ta “baba” rolünde bir orta yaşlı erkek vardır. “Sapa” ve “Işıltı” öykülerindeki öğretmen tipini de bir kenara ayırdığımızda karşımızda mesleği belli olmayan, zaman zaman çevresiyle uyum soruları yaşayan, zaman zaman da kendi çevresindekilerin sorun yaşadığı bir erkek tipiyle karşılaşırız. 2.6.1.2. Kadınlar Yazarın öykülerinde kadın tiplerini sınıflandırırken de ilk öyküler ile Almanya öyküleri arasında önemli farklar olduğunu görürüz. Yazarın köyü konu alan ilk öykülerinde yer alan kadın tipi edilgen, yoksul ve çaresizdir. Bu yönüyle erkeğiyle aynı kaderi paylaşır. Bu öykülerden “Bacım” ve “Ankara Kapıcısı”nda öykünün önemli bir tipi olmasa da kentli ve zengin kadın tipiyle de karşılaşırız. “Haçça Büyüdü Hatiş Oldu” adlı öyküde Hatiş, yazarın öykülerindeki değişen, kimliğini bulan ve özgürlüğüne önem veren kadın tipinin habercisidir. Hatiş ailesinin ve çevresinin bunların yanında yerleşik kuralların karşısında sesini çıkarır. Fakat sonu trajiktir. Onun kimlik arayışı yarım kalmıştır. “Sera” adlı öyküdeyse Almanya’da kendi ayakları üzerinde duran, birey olma çabası içinde bir kadın tipi ile karşılaşırız. Sera kendindeki değişimin farkındadır:
105 “Sonra Sera ‘Şimdi çocuklar mışıl mışıl uyuyorlardır’ demişti. Ardından da ‘en yakın dostum Ender’dir yine de’ diye eklemişti. ‘Çocuklarımın babası, iyinin iyisi, ama evlilikte anlaşamadık. O Türkiyeli hala ben Almanyalı daha çok yada Avrupalı” 271 . Almanya’ya gelen ve burada değişmeye başlayan kadın tipine bir örnek de “Milyarlarca İstiridye” adlı öyküde yer almaktadır. Öyküde ismi belirtilmeyen ve “genç bayan” diye anılan kişinin de en önemli özelliği bireyliğine olan düşkünlüğüdür. Karşımızda, değişen yaşam şartlarıyla kendisini değiştiren ve ayakları üzerinde durmaya çalışan bir kadın tipi vardır: “Artık Berlinliyim, olabildiğimce özgürüm şimdi…” 272 . Bahadınlı’nın öykülerinde yaşlı kadın tipi “Evcili Ana” öyküsü dışında karşımıza çıkmaz. Evcili Ana, değişmeyen köy hayatında kendisi de değişmeden kalan ve öylece yaşamaya devam eden edilgen bir tiptir. Öyküde babasının ölümü üzerine köye gelen ve burada Evcili Ana ile karşılaşan öykü kişisinin izlenim ve düşünceleri anlatılır. Öyküde Evcili Ana ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Yazarın hiçbir öyküsünde bu kadar ayrıntılı bir kişi tasviriyle karşılaşmayız. Bunun nedeni öykünün Evcili Ana üzerine kurulmuş olmasıdır. Anlatıcı için Evcili Ana bir ölçüttür: “Cumhuriyet köye bir türlü varamıyordu. Evcili Ana iyi bir ölçüttü benim için. Otuz yıl önceki Evcili Ana ile otuz yıl sonraki aynıydı. Gidiyordum geliyordum, köyü otuz yıl önceki haliyle buluyordum” 273 . 2.6.2. Meslek Gruplarına Göre Kişiler Bahadınlı’nın öykü kişilerinde mesleklerinin davranışları kadar tanımlayıcı bir işleve sahip olmadığı görülür. Öykü kişilerinin yaptıkları iş ile davranışları arasında doğrudan bir bağlantı kurulmaz. Öykü kişilerinin meslekleri çoğu zaman söylenip geçilmekle birlikte öykülerde kişilerin meslekleri belirtilmemiştir. Öykü kişilerinin mesleklerine göre sınıflandırmasını şu şekilde yapabiliriz: 271 Yusuf Ziya Bahadınlı, “Sera”, Titanik’te Dans, s.61 272 Bahadınlı, “Milyarlarca İstiridye”, Titanik’te Dans, s.74 273 Yusuf Ziya Bahadınlı, “Evcili Ana”, Titanik’te Dans, s.101
Page 1 and 2:
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL B
Page 3 and 4:
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bili
Page 5 and 6:
ABSTRACT YUSUF ZİYA BAHADINLI’S
Page 7 and 8:
İÇİNDEKİLER TÜRKÇE ÖZET…
Page 9 and 10:
2.2.3.Öykü Bitiriş Yöntemleri
Page 11 and 12:
3.1.2. Aşk……………………
Page 13 and 14:
3.6.2. Sözcük………………
Page 15 and 16:
1.1.Yusuf Ziya Bahadınlı’nın Y
Page 17 and 18:
“Köy Enstitüleri’ndeki eğiti
Page 19 and 20:
Bahadınlı, 1968 yılında Bulgari
Page 21 and 22:
1.2.1.1.3.Atasözleri Sözlüğü Y
Page 23 and 24:
“Kadın Eğitimi”, “Din Eğit
Page 25 and 26:
1.2.1.5. Derleme Kitapları Yusuf Z
Page 27 and 28:
özellikler göstermektedir. Yazar
Page 29 and 30:
Tavandaki Kırmızı adlı kitabın
Page 31 and 32:
sokulamadı. Açılın Kapılar, Be
Page 33 and 34:
çıkaran Bahadınlı, öykülerind
Page 35 and 36:
“Pencere” adlı öyküde Köy E
Page 37 and 38:
adamın kravatından tutmuş, adam
Page 39 and 40:
‘Biz işçi olacağız!’ diyorl
Page 41 and 42:
“‘Niçin gürültü ediyorsunuz
Page 43 and 44:
ortak bir yönü vardır. İki öyk
Page 45 and 46:
‘De bir.’ ‘Ağalar!” dedi,
Page 47 and 48:
temsilci, köylülerden birinin kı
Page 49 and 50:
Şu kesindi ki, bu kumaş parçası
Page 51 and 52:
‘Neden, neden, başlarına bir ş
Page 53 and 54:
de görürüz. Yazar anlatımında
Page 55 and 56:
verdiği en belirgin tepki, “Haç
Page 57 and 58:
“Geçeneğin Karanlığında” a
Page 59 and 60:
içimini tanımak olanağı bulan g
Page 61 and 62:
Yazar bu öyküsünde dernekteki di
Page 63 and 64:
enzememektedir, dünya görüşü o
Page 65 and 66:
“Kâzım coştukça, coşardı, k
Page 67 and 68: aşlamaktadır: Yazarın “Liza’
Page 69 and 70: anlayacaktım ancak yani kimi güze
Page 71 and 72: ölümleri anımsama ve çağrış
Page 73 and 74: Yine bu kitapta yer alan “Pencere
Page 75 and 76: Öykülerinin merkezine insanı yer
Page 77 and 78: metninde olduğu gibi belirtilmişt
Page 79 and 80: Musa ne yapacağını, ne düşüne
Page 81 and 82: Bahadınlının öykülerinde çizg
Page 83 and 84: Olay, anlatıcının öykünün ba
Page 85 and 86: Yazarın olimpik ve gözlemci anlat
Page 87 and 88: mekânın bu şekilde kullanımı i
Page 89 and 90: mendildi.” 210 diyerek miras yolu
Page 91 and 92: dışında başka bir kent isminin
Page 93 and 94: “Çilli de Çilli” adlı öykü
Page 95 and 96: camekânındaki döneri içim çekm
Page 97 and 98: kahvenin adını anmakla yetinen ya
Page 99 and 100: üzerine kurulmuştur. Bu sohbetin
Page 101 and 102: Yazarın kent ismini belirttiği ve
Page 103 and 104: etimlenir. Bu öykülerden biri ola
Page 105 and 106: halı, kilim gibi eşyalar ile kıs
Page 107 and 108: “Sapa” adlı öykü okulda, bir
Page 109 and 110: 2.5. Zaman 2.5.1. Öykülerde Reel
Page 111 and 112: “İtin Olayım Ağam” adlı öy
Page 113 and 114: Yazarın öykülerinin bir bölüm
Page 115 and 116: zavallı, o köle bakışlar, duyan
Page 117: 2.6.1.1.1Erkek Çocuklar 103 Yazar
Page 121 and 122: 2.6.2.2. Din Görevlisi 107 Bahadı
Page 123 and 124: hakkında özel bir bilgi verilmemi
Page 125 and 126: 111 “Sonra kalkmış gelmiş Berl
Page 127 and 128: 113 Ötekiler ne düşünüyorlard
Page 129 and 130: kişilerine rastlamamaktayız. Bunu
Page 131 and 132: 2.7.1. Sözcük 117 Bahadınlı’n
Page 133 and 134: ‘Öyle efendim.’ ‘Hiç dilek
Page 135 and 136: 3.1. İçerik 3.1.1. Siyaset 121 Ba
Page 137 and 138: karşılaşır. Sorular ve Markacı
Page 139 and 140: 125 ‘Bizde particilik çok yeni.
Page 141 and 142: 127 “Son zamanlarda Ender’in ki
Page 143 and 144: düşünüyordu mutlaka; zihninde y
Page 145 and 146: çevresini ve arkadaşlarını da d
Page 147 and 148: öğrenecektik. Bu konuda boyumuzda
Page 149 and 150: 135 Romanda mezhep ayrılığı ve
Page 151 and 152: gösterir. Örneğin Lidya Gözleri
Page 153 and 154: 139 Güllüceli Kâzım’da Güll
Page 155 and 156: Metin’se ciddi düşünceler içi
Page 157 and 158: 143 “Sözgelimi Akçay bir proje
Page 159 and 160: içiminde kurgulanmıştır. Bahad
Page 161 and 162: 147 Açılın Kapılar’da Ünal t
Page 163 and 164: Yazarın romanlarını dış mekân
Page 165 and 166: Tuhaf bir soru; ama bir gerçek var
Page 167 and 168: 153 Romanda Kurtuluş Savaşı yıl
Page 169 and 170:
ayağımızın sinirli devinimleriy
Page 171 and 172:
157 Bahadınlı’nın Gemileri Yak
Page 173 and 174:
doğruldu arkaya baktı. Dişi de b
Page 175 and 176:
161 Açılın Kapılar romanı da B
Page 177 and 178:
işlevsel olarak kullanmamıştır.
Page 179 and 180:
165 “Gül, gideceğim dedi, herke
Page 181 and 182:
parladığı kara meşin giysili bi
Page 183 and 184:
169 Her gün olmasa bile sık sık
Page 185 and 186:
171 “Milloğlu’nun bir samanlı
Page 187 and 188:
siyasal mücadeleye katılması sı
Page 189 and 190:
değerlendirebiliriz. Gül’ün T
Page 191 and 192:
177 Güllüceli Kâzım, Gemileri Y
Page 193 and 194:
görülen ve kendisine yapılan sal
Page 195 and 196:
Yaptığı işlerden biri de dönem
Page 197 and 198:
183 “Babam, Güllüce ölçüsün
Page 199 and 200:
3.5.2.7.. Doktor 185 Gemileri Yakma
Page 201 and 202:
3.5.2.11. Koreograf 187 Koreograf y
Page 203 and 204:
189 3.5.2.14. Diğerleri Yazarın r
Page 205 and 206:
3.5.3.2. Ermeniler 191 Bahadınlı
Page 207 and 208:
yer alırlar ve öne çıkarlar. Ro
Page 209 and 210:
195 Yazarın romanlarında karşıl
Page 211 and 212:
zengin geçmişine göndermelerde b
Page 213 and 214:
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SONUÇ VE DEĞE
Page 215 and 216:
201 Bahadın, Yusuf Ziya Bahadınl
Page 217 and 218:
203 Bahadınlı’nın öykülerind
Page 219 and 220:
Hür Yayınevi. ...................
show all

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?