ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK ...

zavallı, o köle bakışlar, duyan bir yüreğe kurşun gibi saplanıp kalıyor. ‘Nihayet resim!’
diyeceksiniz belki. Ama ben böyle bir köleyi, alınıp satılan binlerce köleyi yakından
gördüm. Afrika’nın en geri bölgelerinde değil, Suriye’de değil, Mısır’da değil,
Anadolu’da gördüm; bir Anadolu köyünde.
Anlatayım:” 265 .
101
İki zaman arasındaki geçiş “anlatayım” sözcüğü ile yapılmıştır. Yazar, modern
öyküde artık rastlayamayacağımız bu tarz bir geçişi başka bir öyküsünde
kullanmamıştır.
“Mustafa’nın Kağnısı”nda öykünün konusunu bir çocukluk anısı oluşturur.
Öykünün hemen başında geçmişte yaşanan bir olayın anlatımına geçilir ve geriye dönüş
yapılır.
“Öyle Bir Aşk” ve “Söğütün Gölgesi”nde adlı öykülerde de konuyu çocukluk
anıları oluşturmaktadır. İki öykünün de hemen başlarında zamana yönelik benzer bir
vurguyu görürüz. Anlatıcı iki öyküde de 50 yıl öncesinde döner. “Öyle Bir Aşk” adlı
öykü şu şekilde başlar:
“Yarım yüzyıl önceydi ve o zamanlar da düş görmek serbestti, isteyen istediği
düşü görebilirdi; ancak anlatmak yasaktı” 266 .
“Söğütün Gölgesinde” adlı öyküde benzer bir şekilde başlar ve akronik bir
kurguyla aksiyon gerçekleşir:
“O günden bu yana elli yıl geçti, o anı neden unutamadığımı bir türlü
anlayamıyorum. Oysa insan hayatında elli yılda elli bin olay yaşanmıştır” 267 .
“Türkenkoffer” adlı öyküde akronik yapı geriye dönük diyaloglar yolu ile
oluşturulur. Öykünün hemen başında, yeni bir eve taşınan Seyfeddin’in eşyaları
yerleştirirken geçmiş zamanda hatırladıkları, diyaloglar yoluyla aktarılır. Öykünün
sonunda ise şimdiki zamana dönülür.
“Dokuz Yüz Leyla” ve “Peri Kızı” öykülerinde aksiyon oluşturulurken geriye
dönüşler yapılmış ve akronik zaman kurgusu ile öykü oluşturulmuştur.
“Haçça Büyüdü Hatiş Oldu” adlı öykü, zamanın kullanımı açısından diğer
öykülerden farklı ve dikkat çeken bir öyküdür. Öykü köy ve Almanya olarak iki farklı
mekânda geçen olaylardan oluşmaktadır. Şimdiki zaman “köy”, geçmiş ise “Almanya”
olarak karşımızdadır. Haydar, ailesi ile birlikte iznini geçirmek üzere köydedir. Fakat
265 Yusuf Ziya Bahadınlı, “İtin Olayım Ağam”, İtin Olayım Ağam, s.6
266 Bahadınlı, “Öyle Bir Aşk”, Tavandaki Kırmızı, s.43
267 Bahadınlı, “Söğütün Gölgesinde”, Tavandaki Kırmızı, s.53