n - Çukurova Üniversitesi

6. SbSI Harun AKKUŞ
yönünde dielektrik fonksiyonunun reel kısmı her iki fazda da yaklaşık olarak 2.0 eV
ile 6.0 eV arasındaki bölge dışında foton enerjisinin artmasıyla artış göstermektedir
ki bu normal dispersiyondur. 2.0 eV ile 6.0 eV arasındaki bölgede ise foton
enerjisinin artmasıyla azalmaktadır. Bu ise anormal dispersiyon karakteristiğidir
(Şekil 6.14 ve Şekil 6.15). y- ve z-eksenleri yönlerinde ise dielektrik fonksiyonunun
reel kısımları yaklaşık olarak 2.0 eV ile 5.0 eV arasında anormal dispersiyon, bu
aralığın dışındaki bölgelerde ise normal dispersiyon sergilemektedir (Şekil 6.16-
6.19).
Ayrıca bu şekillerden görüldüğü gibi 0-1.5 eV foton-enerji aralığı her iki
fazda da yüksek geçirgenlik karakterine sahiptir. Bu enerji aralığında soğurma yoktur
ve küçük yansımalar vardır. 1.5-3.0 foton-enerji aralığında güçlü soğurma ve
yansımada artış vardır. 3.0-6.0 eV foton-enerji aralığı x- ve y- yönleri için (Şekil 6.14
ve Şekil 6.17), 3.0-9.0 eV foton-enerji aralığı z-yönü için (Şekil 6.18 ve Şekil 6.19)
yüksek yansıtıcılık karakterine sahiptir. Bu daha sonra verilecek yansıtıcılık
eğrilerinde daha ayrıntılı olarak görülecektir.
Şekil 6.14-6.19’da gösterilen kristal eksenleri yönlerindeki foton enerjisine
bağlı dielektrik fonksiyonunun sanal kısımlarının pik değerleri Çizelge 6.3-6.5’de
verilmiştir. Bu pikler valans bandından iletim bandına elektronik geçişlere karşılık
gelmektedir. Çünkü birleşik DOS ε2 ile orantılı bir fonksiyondur ve ε2’de gözlenen
pikler, birleşik DOS’daki yoğunluk olasılğının yüksek olduğu noktalara karşılık
gelir.
Denk. 6.6 kullanılarak paraelektrik ve ferroelektrik fazlarda kristal eksenleri
yönlerinde hesaplanan enerji kayıp fonksiyonları sırasıyla Şekil 6.20 ve Şekil 6.21’de
verilmiştir. Bu şekillerde L11, L22 ve L33 sırasıyla a-, b- ve c-kristal eksenleri
yönlerindeki enerji-kayıp fonksiyonlarıdır. Enerji-kayıp fonksiyonu materyali geçen
hızlı elektronların enerji kaybını tanımlar. Enerji-kayıp fonksiyonundaki keskin
maksimumlar valans elektronlarının kollektif titreşimşleri ile ilişkilidirler.
Şekil 6.20’de paraelektrik fazda x-ekseni yönündeki enerji-kayıp
fonksiyonunun (L11) maksimumu yaklaşık olarak 6.95 eV enerji değeri civarındadır.
Bu değer Şekil 6.14’deki W noktasının enerji değeriyle neredeyse çakışmaktadır. y-
ekseni yönündeki enerji-kayıp fonksiyonunun (Şekil 6.20’de L22) maksimumu
87