ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3. MATERYAL ve METOD B. Gökhan BASTACIOĞLU<br />
uygulanarak yanal gelişme sağlanmakta ve tavan tarafındaki eritme<br />
yavaşlatılmaktadır. Öte yandan, kaverna hedef kaverna çapına ulaştığında yanal<br />
gelişmeyi durdurmak gerekmektedir. Bu amaçla üretim boruları yukarı bir seviyeye<br />
çekilerek, kavernanın alt bölgesinde eritme durdurulmaktadır. Aynı anda kuyunun<br />
daha önce izole edildiği üst bölgeden bir miktar izolasyon sıvısı geri çekilerek eritme<br />
başlatılarak ve tavanda başka bir seviyede izolasyon yapılmaktadır. Böylelikle yeni<br />
bir eritme aşaması için tavan yönünde ilerleme sağlanmaktadır (Kuntsman, Poborska,<br />
Urbanczyk, 2007).<br />
3.2.3.5. Kaverna Gelişimi ve Başlangıç Kavernası<br />
Kavernanın taban kısmında istenilen kuyu delgi çapından istenilen kaverna<br />
çapına ulaşmak için yapılan eritme oldukça zor bir işlemdir. Bu işlemin temel<br />
problemi eritilen çıplak kuyudan dökülen çözünmeyen partiküllerin kavernanın alt<br />
kısımlarını doldurmasıdır ki bu da, bu bölgede eritmenin sağlıksız devam etmesine<br />
neden olabilmektedir.Kavernaların taban kısmında ideal gelişimin sağlanması için<br />
özellikle yüksek kavernalarda eritme aşamaları kısa aralıklarla ancak uygun çaplarda<br />
gerçekleştirilmelidir (Şekil 3.18). Başlangıç kavernasının yüksekliği tuz yatağındaki<br />
çözünmeyen maddelerin miktarına bağlıdır. Fazla miktarda çözünmeyen madde,<br />
kaverna yüksekliğinin daha düşük olmasına neden olmaktadır .<br />
Ortalama bir tuz yatağında oluşturulan başlangıç kavernasının standart<br />
yüksekliği yaklaşık 20m’dir. Başlangıç kavernasının geliştirilmesi esnasında direkt<br />
sirkülasyon ile doygun olmayan tuzlu su üretilmekte ve tavanda izolasyon<br />
uygulanmaktadır (Kuntsman, Poborska, Urbanczyk, 2007).<br />
Başlangıç kavernasının oluşturulmasında temel amaç, kavernayı taban<br />
kısmında uygun çapta genişleterek ideal başlangıç şeklini ve bunun için gerekli<br />
parametreleri yakalamaktır. Sonuç olarak ulaşmak istenilen amaçlar şu şekildedir:<br />
• Çözünmeyen maddelerin çökelmesi için yeterli hacimde boşluk yaratmak<br />
• Eritmenin ilerleyen aşamalarında yüksek konsantrasyon elde etmek için<br />
mümkün olan en geniş yüzey alanını oluşturmak<br />
• Kuyunun taban kısmındaki tuz rezervini kullanmak<br />
67