19.07.2013 Views

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3. MATERYAL ve METOD B. Gökhan BASTACIOĞLU<br />

1993):<br />

İnce tabakalarda uygulanan eritme metodları aşağıda açıklanmıştır (Thoms,<br />

• Bir eritme ağında (bölgesinde) iki veya daha fazla eritme kuyusu yüzeyde<br />

seri olarak birbirine bağlanırlar (her kuyu, tek bir kaverna eritme<br />

sisteminde çalışır); çözücü madde (ham su) sırasıyla kavernalara basılır, ilk<br />

kavernadan çıkan çözücü bir diğerine aktarılır ve aynı şekilde oradan da<br />

diğer kuyuya gönderilir. Elde edilen doygun tuzlu su tek bir kavernadan<br />

değil eritme ağını meydana getiren kuyular grubundan elde edilmiş olur.<br />

İlk kavernada elde edilen konsantrasyon diğer girdiği kavernalarda<br />

artacaktır,<br />

• Birbiriyle komşu durumda olan kavernalar veya kuyular tuz yatağı<br />

içerisinde eritme metodu, yönlü sondaj veya hidrolik çatlatma yollarından<br />

birisi kullanılarak birleştirilirler; kuyulardan ilkine tatlı su enjekte edilir ve<br />

diğer kuyuda tuzlu su üretimi gerçekleştirilir. Böylelikle kuyular arasında<br />

doygun tuzlu su elde etmek için yeterli temas yüzeyi sağlanır; bu metot çok<br />

kuyulu sistem veya ikili kuyular sistemi ya da topuksuz eritme yöntemi<br />

olarak bilinir. Bazen böyle bir sistem yanlış ve kontrolsüz uygulama<br />

sonucunda topukların eritilmesi ve birbirine komşu kavernaların veya<br />

kuyuların birleştirilmesiyle de ortaya çıkabilir,<br />

• Tuz yatağına inen dikey bir kuyu, sondaj sırasında yön verilerek eğimli ya<br />

da diğer bir deyişle yönlü sondaj gerçekleştirilir. Böyle bir çalışmada tuz<br />

yatağına (tabana çok yakın bir şekilde) yatay olarak girilir ve daha önceden<br />

açılmış dikey bir kavernaya eritme prosesi sayesinde ulaşılır. Bu kuyunun<br />

çevresinde tünelimsi kaverna olarak da adlandırılan yatay kaverna<br />

geliştirilir. Bu kavernanın oluşturulması esnasında yine tatlı su yatay<br />

kuyuya basılır ve dikey kuyudan tuzlu su üretilir. Yatay sondajcılık<br />

dünyada çok yaygın kullanılan bir teknoloji olmasına karşın, çözelti<br />

madenciliğinde uygulanması henüz çok yenidir ve beraberinde getirdiği<br />

birtakım problemlerden günümüze dek çözüme ulaştırılamamıştır. Ancak<br />

halen ince tuz tabakaları için geleceğin teknolojisi olma özelliğini<br />

korumaktadır.<br />

58

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!