19.07.2013 Views

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

3. MATERYAL ve METOD B. Gökhan BASTACIOĞLU<br />

Dış üretim borusunun dış yüzeyine bakan boşluk kısım, diğer bir deyişle bu<br />

üretim borusu dizisi ile son çimentolanan muhafaza borusu dizisi (üretim muhafaza<br />

borusu) arasında kalan boşluk (anulus olarak adlandırılabilmektedir), kaverna<br />

tavanını izole etmek için izolasyon sıvısı (fuel oil, yağ veya azot vb.) ile doldurulur.<br />

Bazı durumlarda kaverna tavanı izole edilmeden veya çok az izole edilerek de<br />

eritme prosesi uygulanarak farklı teknolojiler uygulanır. Şöyle ki, kaverna içerisine<br />

tatlı suyun basılması için tek bir üretim borusu dizisi kullanılır. Tuzlu su bu üretim<br />

borusu dizisi ile üretim muhafaza borusu arasında kalan boşluktan alınır. Bu<br />

teknolojide kaverna tavanı devamlı olarak yukarı doğru hareket eder. Eğer üretim<br />

muhafaza borusu kaverna tavanının ilerlemesinden dolayı üretime mani olacak kadar<br />

alt seviyede kalırsa kesilerek ya da patlayıcı kullanılarak kısaltılır. Çok daha nadir<br />

kullanılan ve “iki borulu sistem” olarak adlandırılan bu sistem Arabali Tuz<br />

İşletmesi’nde uygulanmaktadır. Şimdiye dek aktarılan diğer sistem ise “üç borulu<br />

sistem” olarak adlandırılmaktadır.<br />

Eritme kuyularında kullanılan yüzey tesisleri, kuyu başlığından ve kuyu<br />

lokasyonu-atık havuzundan ibarettir. Başlığın görevi kuyu ağzını kapatmak,<br />

geçirimsiz hale getirmek ve kuyu cidarı ile herhangi bir bağlantısı bulunmayan<br />

üretim borusu dizisini askıda tutmaktır. Kuyu başlığı üretim muhafaza borusuna<br />

monte edilir ve kaverna içerisine tatlı suyu aktaracak olan boruları ve üretilen tuzlu<br />

suyun geri çekilimini sağlayacak olan muhafaza borusunun bağlantısını sağlar ve<br />

izolasyon sıvısının kontrol edilmesi görevini de üstlenir.<br />

Aşağıda kuyu başlığının eritme kuyusunda kapattığı boşluklar verilmiştir:<br />

• Üretim muhafaza borusu ve dış üretim borusu arasındaki boşluk<br />

• İç ve dış üretim boruları arası boşluk<br />

• İç üretim borusunun içi hacmi<br />

Kuyu başlığı üretim borusu hareketlerine de imkan tanıdığı gibi, spesifik<br />

yapılarından dolayı eritme ve gaz depolama amaçlı kuyularda farklı modeller<br />

kullanılmaktadır.<br />

Gaz depolama için dizayn edilen kavernalarda eritme prosesi<br />

tamamlandığında tüm eritme tamamlama ekipmanı (üretim boruları ve kuyu başlığı)<br />

kuyudan sökülür ve özel ekipman monte edilir.<br />

50

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!