ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

3. MATERYAL ve METOD B. Gökhan BASTACIOĞLU
evlerin aydınlatılmasında, içten yanmalı motorların çalıştırılmasında büyük ölçüde
doğal gazdan yararlanılmıştır.
1900’lü yılların ortalarında Almanya, İtalya, Fransa ve Avusturya kendi
mevcut doğal gaz potansiyelini kullanmaktaydı. Hollanda’daki Gronıngen sahasının
gelişmesi (1959) ile buradaki potansiyelin bir kısmı komşu ülkelere ihraç edilmeye
başlamıştır. Almanya 1964’te Gronıngen gaz sistemine bağlanmıştır. Ancak artan
enerji talebi, gerek iç kaynaklardan ve gerekse komşu ülkelerden karşılanamaz hale
gelince bu defa Cezayir, Libya, Brunei, Nijerya’dan ve bilahare Orta Doğudan doğal
gazın sıvılaştırılarak tankerler ile nakline başlanmıştır. Bu şekilde Japonya ve
Amerika Birleşik Devletleri geniş ölçülerde doğalgaz transferi gerçekleştirmişlerdir.
Sovyet Rusya doğal gazı’da 1974’te Almanya’dan başlamak sureti ile Batı Avrupa
sistemine bağlanmıştır. 1970 yılından sonra yaşanan petrol krizi, doğal gaz talebinde
geniş ölçüde artışlara sebep olmuş ve hemen sonrasında dünya doğal gaz üretimi 7-8
misline çıkmıştır.
Doğal gazın A.B.D.’de 19. yüzyılın ortalarından itibaren enerji kaynağı
olarak tüketildiği bilinmekle beraber, 40-50 yıl öncesine kadar petrolle birlikte
üretilen gaz gereksiz bir ürün sayılmaktaydı ve dünyada geniş bir kullanıma sahip
değildi. Ancak, özellikle 1973’teki ilk petrol krizinden sonra gittikçe önem kazandı,
doğal gaz aramaları hızlandı ve günümüzde 70’ten fazla ülkede doğal gaz
üretilmektedir.
1920’lerde boru hattı taşımacılığı yöntemlerinin uygulamaya konulmasıyla
hızla artan doğal gaz kullanımı, II. Dünya Savaşı’ndan sonra sürekli olarak gelişmiş
ve bunun yanı sıra boru imalat ve kaynak teknolojilerinde büyük gelişmeler
kaydedilmiştir. İmalat ve kaynak işlerini de içeren diğer demir çelik endüstrileri de
doğalgaz kullanımına yönelmeye başlamıştır.
Milattan önceki yüzyıllarda da bilinen ve kullanılan petrol ve doğal gaz,
özellikle petrol, içten patlamalı motorların icadından sonra, sanayi devrimiyle birlikte
ekonomik ve stratejik bir madde haline geldi. Teknolojik gelişmeyle birlikte
kullanımı da artan doğal gaz, çevresel faktörlerin de etkisiyle, petrolden daha fazla
kullanılma eğilimine girmiştir (TMMOB-Makine Mühendisleri Odası, 2008).
31