ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK ...

3. MATERYAL ve METOD B. Gökhan BASTACIOĞLU
gevşek yapılı ve dağılgan, altlarda daha sert ve dayanıklıdır. Fasiyes özellikleri göz
önüne alındığında tabankayanın, sığ deniz ile geçiş ortamında (lagün, kıyı, gelgit
düzlüğü) çökeldiği söylenebilir. Kayayı oluşturan birimler ortalama eriyik halinde
gelen karbonatların ve süspansiyon halinde ritmik olarak gelen kil ve silt boyu
materyalin çökelmesi sonucu oluşmuştur (Soda Sanayi A.Ş., 2003).
3.1.2.3. Tuz Zonu
Akdeniz Havzasında Üst Miyosenin Messiniyen katında, kuru ve sıcak
iklimin hüküm sürdüğü zamanda deniz suyunun aşırı derecede buharlaşması sonucu
evaporitleşme ile başlıca jips, anhidrit ve selenit gibi sülfatlar; halit (kaya tuzu) ve
potasyum tuzları, dolomit ve karbonatlar ile kil taşı (şeyl), marn ve silt taşı gibi
süspansiyon çökellerinden oluşmaktadır.
Tuz zonu alttan taban kaya ile üstten tavan kaya geçişlidir. Jeofizik verilere
göre yeryüzünden 500-1200 m arasında değişen aralıklarda çıkar. Zon içerisinde oran
olarak %50-90 tuz, %5-25 kiltaşı ve %2-20 anhidrit vardır. Bu birimler birbirleriyle
girik ve karmaşık halde bulunmaktadır. Özellikle kiltaşı-marn ve anhidritin daha
yoğun olduğu bölümlerde kayma, deformasyon yapıları ve irili ufaklı kırılmalar sıkça
gelişmiştir. Bu bölmeler kırılgan ve dağılgandır. Tuz kirli beyaz-gri, kiltaşı siyah-
mavi ve anhidrit beyaz-kirli beyaz renklerdedir.
Tuz zonunun orta-üst bölümlerinde kalınlığı 10-100 m arasında değişen
siyah-mavi renkli marn ara tabaka mevcuttur. Bu tabaka ender deformasyon yapılı ve
kırıklı, sert ve dayanımlıdır. Tuz zonu sığ deniz ve geçiş (lagün, kıyı, gelgit düzlüğü)
ortamı suların aşırı buharlaşması ve evaporasyonu sonucu oluşmuştur (Soda Sanayi
A.Ş., 2003).
3.1.2.4. Tavan Kayası
Mavi-siyah renkli olan tavan kaya kiltaşı, marn ve silttaşı birimlerinin değişik
tarzda defalarca ardalanmasından oluşmuştur. Birim alt bölümlerinde tuz zonu, üst
bölümlerde akifer zonu ile geçişlidir. Jeofizik verilere göre yeryüzünden 150-750 m.
21