tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü eğitim bilimleri ...

tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü eğitim bilimleri ... tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü eğitim bilimleri ...

library.cu.edu.tr
from library.cu.edu.tr More from this publisher
19.07.2013 Views

ÖZET ÖĞRETMEN ADAYLARININ EMPATİK VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME EĞİLİMLERİNİN İNCELENMESİ Öznur EKİNCİ Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Danışman: Dr. Birsel AYBEK Haziran 2009, 79 sayfa Bu araştırmada öğretmen adaylarının eleştirel düşünme ve empatik eğilimleri bağımlı değişkenleri ile okudukları program, sınıf düzeyleri, cinsiyetleri, anne ve baba eğitim düzeyleri, algıladıkları sosyo-ekonomik düzey bağımsız değişkenleri arasında anlamlı bir fark olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesinde okuyan öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmaya random yoluyla seçilen 671 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada Kökdemir (2003) tarafından geliştirilen “California Eleştirel Düşünme Eğilimi” (CCTDI) ile Dökmen (1988) tarafından geliştirilen “Empatik Eğilim Ölçeği” (EEÖ) kullanılmıştır. Ayrıca araştırmacı tarafından öğretmen adaylarının; okudukları program, sınıf düzeyi, cinsiyet, anne ve baba eğitim düzeyi, algıladıkları sosyo-ekonomik düzeyine ilişkin sorulardan oluşan bir “Kişisel Bilgi Formu” hazırlanmış ve uygulanmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ile empatik eğilimi arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri program, cinsiyet, sınıf düzeyi, algıladıkları sosyo-ekonomik düzey, anne eğitim düzeyleri, baba eğitim düzeylerine göre eleştirel düşünme eğilimlerinin farklılaşmadığı bulunmuştur. Empatik eğilim ile araştırmadaki bütün bağımsız değişkenler arasındaki fark ise anlamlıdır. Bu fark aşağıdaki gibidir: - Öğretmen adaylarının empatik eğilimleri ile öğrenim gördükleri program arasında anlamlı bir fark vardır. Bu fark Okul Öncesi Öğretmenliği, PDR ve Almanca Öğretmenliği programlarında öğrenim görenlerin puan ortalamalarının Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, BÖTE, Felsefe Grubu Öğretmenliği ve İngilizce Öğretmenliğinde i

okuyanların ortalamalarından yüksek bulunmuştur. Ayrıca, Okul Öncesi Öğretmenliği ve PDR programındakilerin puan ortalamaları Resim-İş Öğretmenliği programında olanlardan daha yüksektir. Bunun yanında Sınıf Öğretmenliği ve Fen Bilgisi Öğretmenliğinde okuyanların puan ortalamaları Felsefe Grubu Öğretmenliğinde okuyanlardan yüksek bulunmuştur. En yüksek ortalamaya PDR öğrencileri sahipken en düşük ortalamaya Felsefe Grubu Öğretmenliğinde okuyanlar sahiptir. -Sınıf düzeyleri arasında anlamlı bir fark vardır. -Cinsiyete göre kızlar lehine anlamlı fark vardır. -Anne eğitim düzeyi “okur-yazar olmayanların” puan ortalaması, anne eğitim düzeyleri “ilkokul”, “lise” ve “üniversite” olanlardan düşük bulunmuştur. Empatik eğilim puanı en yüksek annesi üniversite mezunu olan öğretmen adayları iken, en düşük annesi okur yazar olmayan öğretmen adaylarıdır. - Baba eğitim düzeyleri “üniversite”, “lise” ve “ilkokul” olanların puan ortalamaları, baba eğitim düzeyleri “okur-yazar olmayan” ve “okur-yazar” olanlardan yüksektir. Baba eğitim düzeyi “ortaokul” olanların puan ortalamasının, babaları “okur-yazar olmayanların” ortalamasından yüksek iken, babaları “üniversite mezunu olanların” puan ortalamasından düşüktür. - Kendisini orta SED’de algılayanların, alt SED’de algılayanlara göre empatik eğilimleri daha yüksektir. Anahtar Kelimeler: Düşünme, Eleştirel Düşünme, Eleştirel Düşünme Eğilimi, Empatik Eğilim, Empati, İletişim ii

ÖZET<br />

ÖĞRETMEN ADAYLARININ EMPATİK VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME<br />

EĞİLİMLERİNİN İNCELENMESİ<br />

Öznur EKİNCİ<br />

Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı<br />

Danışman: Dr. Birsel AYBEK<br />

Haziran 2009, 79 sayfa<br />

Bu araştırmada öğretmen adaylarının eleştirel düşünme ve empatik eğilimleri<br />

bağımlı değişkenleri ile okudukları program, sınıf düzeyleri, cinsiyetleri, anne ve baba<br />

<strong>eğitim</strong> düzeyleri, algıladıkları sosyo-ekonomik düzey bağımsız değişkenleri arasında<br />

anlamlı bir fark olup olmadığı araştırılmıştır.<br />

Araştırmanın evrenini Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesinde okuyan<br />

öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmaya random yoluyla seçilen 671 öğretmen adayı<br />

katılmıştır. Araştırmada Kökdemir (2003) tarafından geliştirilen “California Eleştirel<br />

Düşünme Eğilimi” (CCTDI) ile Dökmen (1988) tarafından geliştirilen “Empatik Eğilim<br />

Ölçeği” (EEÖ) kullanılmıştır. Ayrıca araştırmacı tarafından öğretmen adaylarının;<br />

okudukları program, sınıf düzeyi, cinsiyet, anne ve baba <strong>eğitim</strong> düzeyi, algıladıkları<br />

sosyo-ekonomik düzeyine ilişkin sorulardan oluşan bir “Kişisel Bilgi Formu”<br />

hazırlanmış ve uygulanmıştır.<br />

Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ile empatik<br />

eğilimi arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.<br />

Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri program, cinsiyet, sınıf düzeyi,<br />

algıladıkları sosyo-ekonomik düzey, anne <strong>eğitim</strong> düzeyleri, baba <strong>eğitim</strong> düzeylerine<br />

göre eleştirel düşünme eğilimlerinin farklılaşmadığı bulunmuştur.<br />

Empatik eğilim ile araştırmadaki bütün bağımsız değişkenler arasındaki fark ise<br />

anlamlıdır. Bu fark aşağıdaki gibidir:<br />

- Öğretmen adaylarının empatik eğilimleri ile öğrenim gördükleri program arasında<br />

anlamlı bir fark vardır. Bu fark Okul Öncesi Öğretmenliği, PDR ve Almanca<br />

Öğretmenliği programlarında öğrenim görenlerin puan ortalamalarının Sosyal Bilgiler<br />

Öğretmenliği, BÖTE, Felsefe Grubu Öğretmenliği ve İngilizce Öğretmenliğinde<br />

i

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!