tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü eğitim bilimleri ...

• Topluma ve kişinin özerkliğine verilen önem dengelidir.
• Bireyselleşme esastır.
• İş ilişkilerinde önemli olan hiyerarşi, özel yaşamda gözetilmez.
• Üst düzeyde empati kurulabilir, derin duygular paylaşılabilir.
• Kişiler, sahip oldukları özellikler arasında ayırım yaparlar.
• Yaşamda “gri”lerin varlığı kabul edilir.
• Her insanın iyi ve kötü yanları bulunabilir.
• Kapsam biçimden önemlidir.
• Doğallık esastır; gereksiz süsün anlamı örtmesine izin verilmez.
• Açık iletişim, doğrudan söyleme önemlidir.
• Sosyal gerçek bütün bütüne reddedilmez, ancak bu ikisi çeliştiğinde fiziksel
gerçek tercih edilir.
• İş ilişkilerinde, işin kendisi önemlidir; hiyerarşi, işin iyi yapılması için bir
araçtır.
• Annelerin ve babaların görevi, çocuklara rehberlik etmektir.
• Rol uyumu vardır.
• Çevreyle bütünleşmek, empati kurmak gerekir; bitkiler ve hayvanlar dahil olmak
üzere çevreyi korumak ve yarına ulaştırmak gerekir, doğal olana zarar
vermemek gerekir.
Empati ile bireyin öznel dünyasındaki yaşantılarının başka birisi tarafından ifade
edilmesi sonucunda, birey daha önce bilincinde olmadığı içsel yaşantılarını fark etmeye,
sorunlarının kaynağını ve çözüm yollarını görmeye başlamaktadır. Empati bir yönüyle
etkili problem çözmeyi sağlamaktadır (Özcan,Oflaz ve Türkbay, 2003).
Ben-merkezcilik ve empatik anlayış birbirleriyle bağdaşmaz. Ben merkezci
davranan bir kişinin, karşısındakinin rolüne girmesi ve olaylara onun bakış açısından
bakması, yani empati kurması mümkün değildir. Bu durumda, empati kurabilmek, yani
başkalarının rolüne girebilmek için ön şartın, ben merkezcilikten kurtulmak olduğunu
söyleyebiliriz. Ben merkezci insanlar, nesnelere ve başka insanlara ilişkin gerçekleri
fark etmede, diğer insanların rolüne girmede güçlük çekerler. Böyle olunca da diğer
insanların bakış açılarını, neler düşündüklerini ve hissettiklerini yeterince anlayamazlar
(Dökmen, 2005, 141-142).
23