19.07.2013 Views

tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü eğitim bilimleri ...

tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü eğitim bilimleri ...

tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü eğitim bilimleri ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Beyer’e göre eleştirel düşünme (Akt. Aybek, 2006), bilginin doğruluğunun,<br />

kesinliğinin değerlendirilmesidir ve inançların, argümanların ve bilgi iddialarının bir<br />

değeridir.<br />

Cüceloğlu (2003, 216-217), “İyi Düşün Doğru Karar Ver” adlı kitabında eleştirel<br />

düşünmeyi “kendi düşünce sürecimizin bilincinde olarak, başkalarının düşünce<br />

süreçlerini göz önünde tutarak, öğrendiklerimizi uygulayarak kendimizi ve çevremizde<br />

yer alan olayları anlayabilmeyi amaç edinen aktif ve organize zihinsel süreç” olarak<br />

tanımlamış ve bir kişinin kendini geliştirerek eleştirel düşünmeye ulaşabilmesi için<br />

aşağıda belirtilen üç temel adımı atması gerektiğini ifade etmiştir.<br />

1. Kişi düşünce sürecinin bilincine varmalı:<br />

Düşünceyi, kendi başına olan, insan denetiminin dışında bir süreç kabul edecek<br />

yerde, düşünce sürecinin bilincine varmalı ve bilinçli olarak yön verebileceğini bilmeli.<br />

Bu girişimci tutumu gerektirir.<br />

2. Kişi başkalarının düşünce süreçlerini inceleyebilmeli:<br />

Başkalarının düşünce süreçlerini inceleyebilen kişi, kendi düşünce süreçleri ile<br />

karşısındakinin düşünce süreçlerini karşılaştırma olanağına kavuşur. Karşısındakinin<br />

kullandığı düşünce stratejilerini ve sonuca ulaşmak için kullandığı adımları inceleyen<br />

insan, kendinin daha etkili düşünmesine olanak sağlar. Bu yaklaşım kişinin kendi<br />

kalıplarının bilincinde olmasını ve onların dışına çıkarak yeni görüşlere kendini açık<br />

tutmasını gerektirir.<br />

3. Öğrendiği bilgileri günlük yaşamında uygulayabilmeli:<br />

Uygulama olmadan, eleştirel düşünme alışkanlığı elde edilemez. Eleştirel<br />

düşünmeyi sürekli uygulayan kişi, farkında olmadan, eleştirel düşünmeyi zamanla<br />

alışkanlık haline getirir.<br />

Watson ve Glaser 1964 yılında (Akt. Aybek, 2006) eleştirel düşünmeyi, bilgi,<br />

beceri ve davranışlardan oluşan karma bir düşünce süreci olarak tanımlamış ve bu süreç<br />

içerisinde şunların yer aldığını belirtmişlerdir:<br />

• Var olan sorunu fark etme yeteneği ya da doğru olarak öne sürülen bilgiler için<br />

gerekli kanıtları bulmayı araştıran-sorgulayan bir tutum/davranış,<br />

12

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!