tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü eğitim bilimleri ...

Bu nedenle sınıf içinde öğrencilerin eleştirel düşüncelerini geliştirebilmeleri için
öğretmenlere çeşitli görevler düşmektedir. Örneğin, tartışma konularının açılması,
öğrencilere araştırmaya yönelik ödevlerin verilmesi, bu ödevlerin sınıfta sunulması,
öğrencilerin farklı bakış açıları kazanmalarını sağlayacaktır. Bunun yanında,
öğretmenin eleştirel düşünmeyi geliştirecek sorular sorması, öğrencilere düşüncelerinin
açıklatılması, var olan düşünceleriyle yeni bilgilerin analiz ya da sentez edilmesine yol
açacak sorular yöneltilmesi yoluyla da öğrencilerin eleştirel düşüncelerini geliştirebilir.
Bu amaçla Özgür, Anadolu Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu’nda orta
seviyede eğitim veren öğretim elemanlarının Dinleme/Konuşma dersinde eleştirel
düşünme gücünü geliştirmeye yönelik soruların sorulup sormadığını ve bu soruların
işlevlerini saptamak amacıyla bir araştırma yapmıştır. Çalışma sonunda Özgür, öğretim
elemanlarının değişik türlerde sorular sorduklarını ancak öğrencileri eleştirel
düşünmeye yönlendirecek türde soruların çok sayıda sorulmadığını saptamıştır (2007).
Eleştirel düşünme, eğitimde önemli ve temel bir konudur. Bilimde ve diğer
disiplinlerde eleştirel düşünmeyi öğretmenin temel amacı, öğrencilerin düşünme
becerilerini geliştirmek ve onları hayatta daha başarılı olabilmeleri için hazırlamak
olmalıdır. Eleştirel düşünme eğitimi, bireyleri hayat boyu öğrenen kişiler olmaya
hazırlar (Derelioğlu, 2004).
Gelen (2002)’in de, sınıf öğretmenlerinin düşünme becerileri kazandırma
yeterlilikleri üzerine yaptığı araştırmasında, öğretmenleri düşünme becerileri
kazandırmada yetersiz bulmuş, bu sonuca gerekçe olarak, öğretmen eğitiminde
düşünme becerileri ile ilgili ders okutulmaması, öğretmenlerin kendilerini geliştirme
çabası içinde olmamaları gibi nedenler öne sürmüştür.
Öğretmen ve öğrenci arasında zaman zaman iletişim çatışmalarının yaşandığı bir
gerçektir. Bu sorunlar bazen öğrencinin bazen de öğretmenin lehine çözümlenir, bazı
zamanlarda ise sorun çözülmez bırakılır ya da görmezlikten gelinir. Öğretmen ve
öğrenci arasındaki sorunların bir bölümü doğrudan, yine bir başka bölüme dolaylı
olarak iletişim ile ilgilidir. Öğretmen ve öğrenci arasındaki olumsuz iletişim öğrenme
ortamını olumsuz etkilemesinin yanında, taraflar arasındaki çatışmanın kişileşmesine ve
derinleşmesine de yol açabilir. Öğrenci ve bir birey olarak öğretmenin bireysel ve
7