YÜKSEK LİSANS TEZİ - Çukurova Üniversitesi

• İyi eğitim görenlerin kendi sağlıklarına daha özen göstermelerinden ötürü
stresten daha az etkilendikleri ve sorunlara daha kolay çözümler ürettikleri
gözlenmektedir (Moretti, 2005, s.3; Saxton, 2000, s.36).
• Eğitim seviyesi artıkça toplumda yeniliklerin ve teknolojinin benimsenme hızı
da artar. Dolayısıyla, eğitim seviyesi, gelişme ve katma değer için gerekli olan
AR-GE yatırımlarının da artmasına yardımcı olur (David, 2001, s.64).
Yukarıda yapılan değerlendirmeler ışığında şunu açıkca söylemek mümkündür:
Türk ekonomisinin sürekli ve istikrarlı bir şekilde kalkınabilmesi için fiziki sermayeye
olduğu kadar beşeri sermayeye de ihtiyacı bulunmaktadır. Ekonomimizin ihtiyaç
duyduğu beşeri sermayenin niceliği ve niteliği konusunda net bilgilere ulaşabilmek için
öncelikle ülke ekonomisinin bu husustaki mevcut durumunun ortaya konulması
gerekmektedir. Bu yüzden şimdi ülkenin beşeri sermaye profili ayrıntılı bir şekilde
incelenecektir.
Ekonominin gereklerine uygun bir eğitim sistemi, ülkelerin gelişme
perspektiflerinde belirleyici bir güç konumunda olmuştur. Kişi başına düşen gelir
seviyesinin yanı sıra, özellikle bir ülkede eğitim seviyesini gösteren okullaşma oranı,
okur-yazarlık oranı, eğitimin bütçe ve milli gelir içindeki payı, mesleki-teknik eğitim
düzeyi, nüfusun ilk, orta ve yüksek öğretimdeki dağılımı gibi göstergeler de sosyo-
ekonomik gelişme düzeylerini belirleyen çok önemli ölçütler olmuştur. Böylece, uzun
dönemde eğitim yatırımları, ülkelerin gelişmişlik farklılıklarını da yansıtan önemli bir
gösterge olarak genel kabul görmüştür (Doğan ve Bozkurt, 2003, s.10).
Burada ise Türk toplumunun eğitim düzeyini belirlemek için yukarıda sayılan
göstergelerden okur-yazarlık oranı, 6 ve daha yukarı yaştaki nüfusun eğitim durumu,
MEB bütçesinin GSMH ve konsolide bütçeye oranı ve bütçe içerisinde eğitim
hizmetleri kullanılmıştır. Bu bağlamda Türkiye’nin eğitim alanındaki gelişim sürecini
Tablo 2.1., 2.2., 2.3. ve 2.4’ den izlemek mümkündür.
Türkiye’ deki okur-yazar oranının yıllara göre gelişimi incelendiğinde Tablo
2.1.’ de görüldüğü gibi en fazla artış oranı 1940’1ı yıllarda yaşanmış olup 1960’1ı
yıllarda düşüşe geçmiştir. 1935 yılında kadınların yalnız %9,8’i okur-yazarken, 2000
53