YÜKSEK LİSANS TEZİ - Çukurova Üniversitesi

ve işgücü ayrı ayrı azalan marjinal verime sahipken, beşeri sermayenin azalan verime
konu olmadığı varsayılmaktadır. Beşeri sermayenin en önemli unsuru olan eğitimin
aşağıda belirtilen işlevleri dolayısıyla ölçeğe göre artan getirinin temel kaynaklarından
olan dışsallık olgusunu ortaya koyduğu düşünülmektedir (Çanakçı ve Tutar, 2006, s. 4):
• Eğitimli insanlar çeşitli eğitim kademelerinde aldıkları bilimsel teknik bilgiyi
çalışmakta oldukları üretim birimine aktarmaktadır.
• Eğitimli insanlar değişen çalışma koşullarına, özellikle yeni teknolojileri
benimseyip bunları uygulama ve geliştirmeye daha yatkındırlar.
• Eğitimli insanlar arası etkileşim daha güçlüdür.
Lucas (1988) modelinde bütün ekonomilerin büyümesini tek bir modelle
açıklamanın mümkün olmayacağını belirtmiş, dünyada gerçekleşen büyüme ve gelir
farklılıklarıyla uyumlu, durgun duruma girmeyen, mekanik yapılı bir model kurmak
istemiştir. Modelde standart neo-klasik piyasa şartlarının geçerli olduğu, parasal
faktörlerin analize katılmadığı bir ekonomide çıktı düzeyinin (Y), fiziki sermaye (K) ve
e
e
etkin emek ( N ) girdisi tarafından belirlendiği kabul edilmiştir: Y= F(K, N ). Bir
ekonomide ortalama (h) yetenek düzeyinde, (N) adet işçi varsa ve her bir işçi (u) kadar
zamanını cari üretim için harcarsa etkin emek arzı:
e
N =u.h.N
ve çıktı fonksiyonu aşağıdaki gibi olmaktadır :
Y=F(K,u.h.N) (1.11.)
(1.11) nolu fonksiyona göre çalışılan süre (u) ve işçilerin ortalama yetenek düzeyi (h)
arttıkça çıktı düzeyi artmaktadır. Diğer yandan, sosyal bir olay olduğu kabul edilen
okullaşma oranına bağlanan beşeri sermaye birikimi, çalışmadan arta kalan zamanla (1-
u) ilişkilendirilmektedir:
h(t)=h(t).δ[1-u(t)] (1.12.)
35