YÜKSEK LİSANS TEZİ - Çukurova Üniversitesi

sermayenin fazlalığı teknoloji lideri ülkelerin teknolojilerinin daha kolay adapte
edilmesini sağlar. Bu da taklitçinin ülkesinin daha hızlı bir büyüme oranına sahip
olmasına neden olur (Nelson ve Phelps, 1966).
Becker, Murphy, Tamura büyük orandaki beşeri sermaye stokunun, ücretleri
arttıracağını, fakat bununda çocuk yetiştirmenin maliyetini yükselteceği kanaatini
taşımışlardır. Çocuk yetiştirmenin maliyetinin, mal ve yeni beşeri sermaye üretmek
kadar getirisinin artmayacağı ifade edilmiştir. Büyük miktardaki beşeri sermaye, aileleri
düşük oranda doğurgan olmaya teşvik ettiği gibi çocuk başına yapılan beşeri sermaye
yatırımlarının da artmasına neden olur ve büyük orandaki beşeri sermaye stoku yüksek
oranda ekonomik büyümeye neden olur (Becker, Murphy ve Tamura, 1990).
Lucas’a göre ise büyümenin ana motoru beşeri sermaye birikimidir (bilgi) ve
ülkeler arası yaşam standardı farklılıklarının temel sebebi de beşeri sermayedeki
farklılıklardır (Lucas, 1993).
Ayrıca Lucas geliştirdiği üç modelde;
• Fiziki sermaye ve teknolojinin önemini vurgulayan model,
• Eğitim aracılığıyla beşeri sermayenin önemini vurgulayan model,
• Yaparak öğrenme kanalıyla beşeri sermayenin önemini vurgulayan model,
içsel büyümenin başka kaynakları olmadığını vurgulamıştır (Lucas, 1988).
Romer 1990 yılında Rivera-Batiz ile yaptığı “Economic Integration and
Endogenous Growth”(Ekonomik Entegrasyon ve İçsel Büyüme) adlı çalışmada ve tek
başına yaptığı “Endogenous Technological Change”(İçsel Teknolojik Değişim) adlı
çalışmada, teknolojik gelişme ile oluşturulan yeni fikirlerin ve ürünlerin üretilmesinde
son derece önemli olan araştırma sektörü için temel girdinin beşeri sermaye olduğunu
belirtmişlerdir. Bunun anlamı şudur; yüksek beşeri sermaye stokuna sahip ülkeler daha
çok büyümeye eğilimlidir. Ayrıca teknolojik değişimle ilgili yapılan çoklu ülke
modellerinde yeni düşüncelerin ve bilgilerin ülkeler arası yayılma hızları da son derece
önemlidir (Rivera-Batiz ve Romer, 1990; Romer, 1990, ss. 71-102).
14