YÜKSEK LİSANS TEZİ - Çukurova Üniversitesi

Ichino-Peri çalışmalarında, 1990’lı yılların İtalya’sında toplam göç edenlerin oranının
sabit kalmasına rağmen, göç yoluyla artan oranda bir beşeri sermaye kaybı yaşandığını
belirtmişlerdir. Bunu da ülkeden ayrılan eğitimli kişilerin sayısının göç eden toplam kişi
saysına göre artış göstermesine bağlamaktadırlar. Bunun sonucu olarak da, 1990’ların
ortalarından itibaren göç edenlerin ortalama beşeri sermayeleri İtalya’ da yaşamayı
tercih eden insanların ortalama beşeri sermayelerinden daha büyük olmaktadır.
Şimdilerde ise İtalya’da bir kolejde okuyup mezun olanların %3 ile %5’i arasında bir
oranı yurdışına gitmeyi tercih etmektedir (Becker-Ichino-Peri, 2001).
Ben-Gad ‘ın çalışmasında ise Amerika’daki göç sorunundan bahsedilmiştir. Bu
çalışmaya göre Amerika’da sıkı göç politikaları uygulanmasına rağmen göçle ilgili
olarak duyulan temel endişe, ülkelerine son zamanlarda gelen düşük eğitim ve beceri
düzeyine sahip göçmenlerin sayısındaki artıştır. Bu endişelerin sonucu olarak da eğitim
ve beceri seviyesi düşük olan bu göçmenlerin Amerikan ekonomisini ve yerli Amerikan
halkının ekonomik refahını olumsuz yönde etkileyeceği düşünülmektedir (Ben-Gad,
2003).
Tansel ve Güngör’ ün çalışmalarında ise Türkiye’ den yurt dışına gerçekleşen
beyin göçü üzerinde durulmuştur. Çalışma 2002 senesinin ilk yarısında gerçekleştirilen
bir anket uygulamasının sonuçlarına dayanmaktadır. Anketin hedef kitlesi, yurtdışında
öğrenimlerini sürdüren lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile üniversite
eğitimli işgücü olarak belirlenmiştir. Anketlerden elde edilen verilerle, çalışan
profesyonellerin ve öğrecilerin Türkiye‘ ye geri dönme olasılıkları ve nedenleri
hakkında kestirimler yapılmıştır. Genellikle yutdışında kazanılan yüksek maaşlar, beyin
göçünün en önemli nedenlerinden biri olarak görülmesine rağmen, bu çalışmada
beklenenin aksine yurt dışında çalışanların Türkiye’ ye geri dönmeme kararında yurt
dışındaki yüksek gelirler istatiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Ayrıca yurt dışında
çalışanların Türkiye’ye dönmeme kararındaki en önemli itici nedenlerden biri ise
Türkiye’deki ekonomik ve siyasi istikrarsızlık olmuştur (Tansel ve Güngör, 2004).
Göç konusuyla ilgili son olarak ele alacağımız çalışma ise Wong ve Yip (1999)’
e aittir. Bu çalışmada beyin göçünün, büyüme, eğitim ve gelir dağılımı üzerindeki
etkilerine bakılmıştır. Çalışmada beyin göçünün ekonomik büyümeye zarar verdiği
gösterilmeye çalışılmıştır. Ayrıca eğer başlangıç seviyesindeki beşeri sermaye birikimi
11