Mentagrophytes - Çukurova Üniversitesi

2.4. Epidemiyoloji-Ekoloji
Dermatofitlerin bulaş ve yayılımını etkileyen etmenler; insan, hayvan ve toprak
gibi infeksiyon kaynaklarına bağlıdır. Dermatofitler doğal bulunma ve konak
özgüllüklerine göre insan (antropofilik), toprak (geofilik) ve hayvan (zoofilik) olmak
üzere üç gruba ayrılır. Dermatofitlerin ekolojik sınıflandırılması Tablo 2’de
gösterilmiştir 2,3,15 .
2.4.1. İnsan kökenli dermatofit türleri
Bazı zoofilik dermatofitlerin hayvanların keratin tabakasını özümseyebilme
özelliğini kaybedip insan keratinine uyum sağladığı ve bu nedenle antropofilik
dermatofitlerin zoofilik dermatofitlerden geliştiği düşünülmektedir. Örneğin;
antropofilik M. audouinii ve T. rubrum hayvanlarda da infeksiyon etkenidir 16 .
Antropofilik türler, insanlarda yaygın ve bulaşıcı infeksiyonlara neden olurlar. Saçlı
deri, saçsız deri ve tırnak infeksiyonlarından sorumludur. İnsandan insana doğrudan
veya dolaylı (ortak kullanılan eşyalar; saç fırçası, havlu, ayakkabı, çorap vb.) olarak
bulaşabilirler. Bu mikro-organizmalar arasında en baskın tür T. rubrum olup dünyanın
birçok yerinde özellikle sıcak iklimlerde, tinea pedis ve tinea unguium’un en sık
etkenidir. İkinci Dünya savaşı sırasında yaşanan göçlerin de bu türün yayılmasında
önemli bir etken olduğu bilinmektedir 3,26,27 .
Saçsız deride infeksiyonlara yol açan bu mikro-organizmalar genellikle infekte
deri epitelinin dökülmesi ile doğrudan temas sonucu bulaşır. Bu durum, daha çok banyo
ve duşluk gibi ıslak hacimlerin ortak ya da insanların ortak eşya kullanımı sonucu
oluşur. Ayrıca, ilköğretim okulları, yurt, kışla, spor salonları ve halka açık yüzme
havuzları gibi ortak kullanılan alanların infeksiyonun bulaşı için elverişli ortam
oluşturduğu bilinmektedir 3,26 .
Avrupa’da tinea pedis’in en sık etkeni 1930-40’lı yıllarda T. mentagrophytes
iken, 1950’li yıllardan sonra yerini T. rubrum almıştır. Tinea corporis’in özel bir şekli
olan tinea imbricata’nın etkeni olan T. concentricum nadir görülür. Bu mikro-
7