HEHeHeİlB - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Arşivi - Makina ...

% 80'i alınarak her devrenin ayrı ayrı yakıt kaybı bulunarak
sonunda toplam yakıt kaybı bulunur.
Diyagramlardan görüldüğü gibi basıncın yükselmesiyle
atmosfere olan buhar kaybı ve enerji kaybı da artmaktadır.
ÖRNEK DURUM
Kondens basıncı 6 atü olan buhar tesisatında 10 t/s buhar
üretimi için, 20 C besi suyu sıcaklığı, % 80 kazan verim
ve Fuel-oil için buhar ve yakıt kaybının bulunması;
Şekil -3'de 6 atü'den paralel çizilen doğru eğriyi kestiği
noktadan yukarıya ve aşağıya dik olarak gidilir. Yukarıda
125 kg/t değeri okunur.
Böylece 10 (t/s) x 125 (kg/t) = 1250 kg/s buhar kaybı
olur.
Besi suyu sıcaklığı 20° C olan eğriyi kestiği noktadan
paralel gidilerek % 80 kazan veriminden yukarıya çıkarılır,
10000 KCal/kg yakıtın alt ısıl değerinden paralel gidilerek
9 kg/t buhar değeri bulunur.
Yakıt kaybı, 10 (t/s>x 9 (kg/t) = 90 kg/s Fuel-Oil
Bu işletmenin günde 15 saat senede 300 gün çalıştığını
kabul edersek senelik yakıt kaybı,
15x300x90 = 405.000 kg/yıl bulunur ki, bu değer
oldukça önemli büyüklüktedir.
Ayrıca çok miktarda alınan besi suyunun maliyeti ve
arıtma giderleri bu kayba ilave edilmelidir. Diğer önemli
bir nokta da taze su tarafından kazana ve işlem makinalanna
taşınan oksijenin yaptığı, korozyon ile sistemlerin
ömrünü azaltmasıdır.
30
KAYIPLARIN ÖNLENMESİ
İyi kalitedeki kazan besleme suyu kazanda buharlaştıktan
sonra kondens tankına geri gelirken buharlaşmadan
geri kazamlırsa, kondens suyunda sıcaklık düşümü olmaz.
Böylece buharlaşma kaybı olmadığı için de, yeni besleme
suyu miktarı çok azalır. Aynı zamanda oksijen ve diğer
korozyon yapan elemanların sürekli olarak kazana girmesi
önlenir.
Sistemi kapalı hale getirip kondensi doğrudan kazana
basmak bilinen besleme pompaları ve kızgın su pompaları
ile kavitasyon problemlerinden dolayı imkânsızdır.
Bu problem özel kapalı devre pompaları kullanılarak
kondensin doğrudan kazana basılmasıyla çözülmüştür.
Kapalı devre kondens pompası Şekil -4 den görüldüğü gibi
bir radyal pompa ve bir jet pompasının birlikte çalışmasıyla
meydana gelmiştir. Kondens, filtre (4)'den içeriye
giderek jet pompasının (3) yarattığı basınç düşümüyle
pompaya gider, radyal pompa (l)'da hızı artırılır, sirkülasyon
borusundan (2) geçerek tekrar jet pompasına gelir,
bu döngü sürekli devam eder, ancak jet pompası sürekli
kondens aldığı için dolaşan kütle ile birlikte basınç da artar.
Basınç yeterince arttığında diferansiyel basınç vanası
açılarak su kazana gider. Kazana gitmeden önce hava ve
gaz ayrımından (6) geçer. Böylece pompa sürekli çalışır.
Ancak kondens dönüşü olduğu zaman bunu kazana basar.
Eğer dönüş yoksa pompa çalışmaya devam eder, kondens
almadığı zaman pompa içindeki basınç artmaz.
Şekil 4
Kapalı Devre
Kondens Pompası
1.Radyal pompa
2. Dolaşım devresi
3. Jet pompası
4. Filtre
5. Fark basıncı
kontrol vanası
6. Hava ve gaz ayırıcı
7. Otomatik hava
ve gaz tahliye cihazı
MÜHENDİS VE MAKİNA DERGİSİ CİLT : 27 SAYI : 318 TEMMUZ