Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
VI. SONSÖZ<br />
Av. Dr. Ümit KARDAŞ<br />
Emekli Askeri Hâkim<br />
İnsanı asker olacak şekilde itaatkâr kılıp<br />
koşullandırmak sadece ölmeye ve öldürmeye<br />
hazır ve istekli yapmak olmayıp, aynı zamanda<br />
o insanın denetimini de ele geçirmektir. Bireyin<br />
şiddet kullanma potansiyelini serbest bırakmak<br />
ne kadar zorsa, bu potansiyelin dışa vurumunu ve<br />
sınırlarını dengeleyip bir komutaya bağlı kılmak da<br />
o kadar zordur. Bu nedenle askerlere kurallar yoluyla<br />
dengeleyici, sınırlayıcı tekniklerle birlikte sert ve<br />
ödünsüz yaptırımlar uygulanır. Kayıtsız ve koşulsuz<br />
boyun eğme ile duruma göre sivil kuralları ihlal<br />
edebilme esneklikleri orduyu diğer kurumlardan<br />
ayırır. Ordular sadece itaatkâr, uysal, cesur ve<br />
teknolojik becerilerle donanmış askerler üretmekle<br />
kalmazlar, aynı zamanda kendilerini askerliğe<br />
yaramaz duruma getirenleri, firarileri, pasifistleri,<br />
isyancıları ve intihar edenleri de üretirler. Askeri<br />
personeli disiplin altına alma çabalarıyla, bu<br />
çabaların boşa gittiği girişimler bir arada yürür. Bu<br />
nedenle disipline etme eylemi kendini düzensizlik<br />
tehdidi ve tehlikesine sürekli karşı koyma eylemi<br />
olarak gerçekleştirmektedir. Askeri itaat, devletin<br />
örgütlü şiddeti ile gönüllü ya da zoraki işbirliği<br />
yapmak demektir. Sürekli orduların ilk kuruldukları<br />
dönemde insan bedeninin eğitim yoluyla disiplin<br />
altına alınması ve boyun eğdirme ön plandayken, 19.<br />
ve 20. yüzyıl başlarında ideolojik zihniyet kalıpları<br />
ve tek-tipleştirme bedenin ve ruhun disiplin<br />
altına alınmasının önüne geçmiştir. Bugünün<br />
gelişmiş ülkelerinin ordularında, eski ordulara<br />
göre daha az sayıda askerden oluşan profesyonel<br />
bir yapılanmanın sonucu olarak teknolojik disiplin<br />
kavramı öne çıkmıştır. Türkiye’de ise halen 19. yüzyıl<br />
anlayışına ve yapılanmasına dayalı bir ordu modeli<br />
uygulanmaktadır. Bu modelin yarattığı sorunlardan<br />
biri de şeffaf olmayan ve denetlenemeyen orduda<br />
zorunlu askere alma sistemi içinde yaşanan ve açığa<br />
vurulamayan hak ihlalleridir.<br />
askerhaklari.com<br />
Zorunlu askerlik sırasında yaşanan hak ihlalleri<br />
ile mücadele etmek amacıyla 2011 yılı Nisan<br />
ayı başlarında kurulan Asker Hakları internet<br />
sitesi, bir yıl içinde siteye gelen başvuruların<br />
örneklerini ve başvurulara dair sayısal verileri<br />
bir <strong>rapor</strong> haline getirerek bu konuda bir ilki de<br />
gerçekleştirmiş oluyor. Kuşkusuz bu çaba çok<br />
Askerlİk hİzmetİ sırasında hak İhlalİne maruz<br />
kalmıŞ bİr askerİn baskı ortamı İçerisİnde söz<br />
konusu İhlale İlİŞkİn baŞvuruda bulunmasının<br />
İmkânsızlıĞı, yaŞanan bastırılmıŞlık durumunun<br />
terhİsten sonra devam etmesİ ve bu konulardakİ<br />
hukukİ bİlİnç eksİklİĞİ hak İhlallerİndekİ<br />
gerçek rakamlara ulaŞmayı engellemektedİr.<br />
87
Change language