gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...

Tablo 12. Meksika’da İç Borcun Yapısı (Milyon Dolar)
1989 1990 1991 1992 1993 1994
Sabit Faizli Hazine Bonosu 20 437 24 445 23 567 19 047 26 084 7 456
Değişken Faizli Devlet
Tahvili
21 082 21 903 18 871 11 827 5 485 1 562
Enflasyona Endeksli Tahvil 1 221 4 859 12 696 11 642 10 849 5 371
Dolara endeksli Borç
Senetleri
75 408 302 296 1 237 17 780
Diğer 3 661 3 193 24 8 7 2
Toplam 46 476 54 808 55 459 42 820 43 662 32 170
Kaynak: Hacıhasanoğlu, 2005: 150
Tablo 12’de krize kadar ki dönemde toplam borç stoğu gittikçe azalmakla birlikte
görüldüğü gibi krizin çıktığı 1994 yılında iç borç stoğunun yaklaşık %50’si dövize endeksli
kısa vadeli bonolardan oluşmuştur. Oluşan bu cari açık ciddi anlamda bir para krizi riski
oluşturmuştur.
Meksika’da 1988’den itibaren uygulanan deregülasyon sürecine paralel olarak,
bankaların kredi işlemlerinin kolaylaştırılması ve zorunlu karşılık oranlarının sıfırlanması gibi
uygulamalar, finans piyasalarının kredi hacmini de ciddi miktarlarda arttırmıştır. Grafik 10’da
görüldüğü gibi 1990’lı yılların başında kredi hacminin GSYİH’ya oranı %20’nin altındayken,
1994’de bu oran %40’ın üstüne çıkmıştır.Bu artışa paralel olarak geri dönmeyen kredilerin
toplam kredilere oranı da %4’den %17’ye yükselmiştir. Frederic Mishkin gibi bazı iktisatçılar
Meksika’da finansal kurumların bu tarz bir kredi genişlemesini izleyip kontrol etme yeteneği
bulunmadığından ve hukuki altyapı sağlanamadığından geri dönmeyen kredilerin
miktarlarının arttığını söylemektedir (Karabulut, 2002: 115). Yaşanan kredi genişlemesi olası
bir ekonomik kriz halinde reel sektörün olumsuz etkilenmesi sebebiyle geri dönmeyen
kredilerin miktarını daha da arttırabileceğinden, bir finansal krizin yanı sıra ciddi bir
bankacılık krizi riskini de oluşturmuştur.
82