28.06.2013 Views

gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...

gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...

gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

etkilere sebep olabileceği gibi kısa vadeli uluslararası <strong>sermaye</strong> yatırımlarında olduğu gibi<br />

döviz piyasalarında da şoklara sebep olabilecektir.<br />

Portföy yatırımları <strong>ve</strong> kısa vadeli uluslararası <strong>sermaye</strong> yatırımlarının ekonomik<br />

dengeler üzerinde oluşabilecek olumsuz etkiler bakımından aynı özelliklere sahip olmaları,<br />

portföy yatırımlarının son yıllarda genellikle kısa vadeli olarak piyasalara yönelmesi <strong>ve</strong><br />

uluslararası <strong>sermaye</strong> <strong>hareketleri</strong> içerisinde gittikçe rakamsal olarak büyüyerek önem<br />

kazanması nedeniyle; IMF, TCMB gibi kuruluşlar <strong>sermaye</strong> <strong>hareketleri</strong> ile ilgili bazı<br />

istatistiklerde kısa vadeli yatırımlar yerine portföy yatırımlarını dikkate almaktadır (İktisadi<br />

Araştırmalar Müdürlüğü, 2006: 4). Portföy yatırımlarının sahip olduğu yüksek likidite <strong>ve</strong><br />

spekülatif amaçlı olarak kullanılabilmesi, kısa vadeli uluslararası <strong>sermaye</strong> yatırımları ile<br />

birlikte sıcak para terimi ile adlandırılmasına sebep olmaktadır. IMF istatistik <strong>ve</strong> çalışmaları<br />

da incelendiğinde uluslararası <strong>sermaye</strong> <strong>hareketleri</strong>nin <strong>ve</strong>ya bir başka deyişle yatırımlarının<br />

sınıflandırmasında portföy yatırımları <strong>ve</strong> kısa vadeli uluslararası <strong>sermaye</strong> yatırımlarının aynı<br />

anlamda kullanıldığı görülebilmektedir (IMF, 2006: 240). Bu sebeplerle çalışmanın ilerleyen<br />

bölümlerinde kısa vadeli yatırımlar ile nitelikleri itibarı ile vadeleri kısa <strong>olan</strong> araçlara yönelen<br />

portföy yatırımları yer yer aynı anlamda kullanılacaktır.<br />

1.3 Sermaye Hareketlerinin Önemi <strong>ve</strong> Tarihsel Gelişimi<br />

Uluslararası <strong>sermaye</strong> <strong>hareketleri</strong>nin rakamsal büyüklüğü genel olarak 1990’lardan<br />

itibaren artış eğilimine girmiş olmakla birlikte, uluslararası konjonktüre bağlı olarak bazı<br />

yıllarda düşüş eğilimi göstermiştir. Ayrıca <strong>gelişmekte</strong> <strong>olan</strong> <strong>ülkelere</strong> yönelen uluslararası<br />

<strong>sermaye</strong> <strong>hareketleri</strong> bölgelere göre de farklılıklar göstermiştir.<br />

1.3.1 Sermaye Hareketlerinin Kompozisyonundaki Gelişmeler<br />

İkinci dünya savaşından sonra savaş sırasında yaşanan teknolojik gelişmeler, yıkılan<br />

ülkelerin inşasının oluşturduğu ekonomik canlanma, Avrupa ülkelerinin Marshall Planı<br />

çerçe<strong>ve</strong>sinde aldıkları büyük miktarlarda yardımlar ile Okyanusya <strong>ve</strong> Güneydoğu Asya<br />

Ülkelerinin bağımsızlıklarına kavuşması dünya ekonomisinde hızlı bir büyümeye yol açmıştır<br />

(DPT, 2001: 1). Aynı dönemde GATT piyasaların serbestleşmesi yolunda çalışmaları<br />

başlatmış, liberalizasyon <strong>hareketleri</strong>nin ilk örnekleri görülmeye başlamıştır. İlerleyen yıllarda<br />

11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!