gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...
gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...
gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1. BÖLÜM<br />
ULUSLARARASI SERMAYE HAREKETLERİNİN GELİŞİMİ<br />
1.1 Küreselleşme <strong>ve</strong> Sermaye Hareketleri<br />
Küreselleşme 20. yüzyılın ortalarından itibaren dünyadaki gelişmelere yön <strong>ve</strong>ren bir<br />
kavram haline gelmiştir. Küreselleşme ülkeler arasında var <strong>olan</strong> gümrükler <strong>ve</strong> kotalar gibi<br />
birçok ekonomik sınırı ortadan kaldırarak, üretim faktörlerinin serbest hareket etme <strong>olan</strong>ağını<br />
arttırmıştır. Küreselleşme, dünyayı giderek tek bir dev pazar haline getirme yolunda<br />
ilerlemektedir. Küreselleşmenin altında yatan düşünce yapısının temelleri merkantalist<br />
dönemlere kadar uzanmakla birlikte, küreselleşme serbest dış ticaret fikriyle birlikte<br />
gelişmeye başlamıştır. Liberal felsefenin etkisiyle Avrupa <strong>ve</strong> Amerika’da küreselleşmenin<br />
ekonomik altyapısı hazırlanmış, buradan tüm dünyaya yayılarak günümüz dünyasına siyasi,<br />
sosyal <strong>ve</strong> ekonomik olarak yön <strong>ve</strong>rmeye başlamıştır. Küreselleşme; ülkeler arasındaki<br />
iktisadi, siyasi, sosyal ilişkilerin yaygınlaşması <strong>ve</strong> gelişmesi, ideolojik ayrımlara dayalı<br />
kutuplaşmaların çözülmesi, ülkeler arasındaki ilişkilerin yoğunlaşması şeklinde<br />
tanımlanmaktadır (DPT, 1995: 1). Sosyal unsurlar da içermesine rağmen küreselleşmenin ana<br />
unsuru iktisadidir.<br />
Küreselleşmenin ekonomik yönü; ticari, üretim <strong>ve</strong> <strong>finansal</strong> olmak üzere üç ayrı koldan<br />
ilerlemiştir. Özellikle 2. Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan Dünya Bankası, IMF <strong>ve</strong> GATT<br />
gibi uluslararası ekonomik organizasyonlar dünya ekonomisinde piyasa kurallarının<br />
işlemesini sağlamak için çalışmalar yapmıştır. Böylece ticari anlamda küreselleşme<br />
başlamıştır. GATT’ın bağlayıcı nitelikte olması <strong>ve</strong> küresel ticaretin ekonomik büyümeye<br />
katkıları, engellemelere rağmen küreselleşmenin desteklenmesine sebep olmuştur. Ülkeler<br />
arası ticaretin artmasıyla birlikte bölgesel ekonomik entegrasyonlar ortaya çıkmış <strong>ve</strong><br />
uluslararası ticaretin daha da yaygınlaşmasını sağlayarak, küreselleşme yolunda büyük bir<br />
3
Change language