gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...

Bankacılık sektöründe açık pozisyonların bu şekilde artması olası bir devalüasyon halinde
bankaların mali yapılarının bozulmasına sebep olarak iflas etmelerine neden olabilecektir.
1997 yılında yaşanan Güneydoğu Asya krizinden önce Güney Kore ve Tayland’da da
bankaların açık pozisyonda bulunduğu çalışmanın daha önceki bölümlerinde
görülebilmektedir. Bu durum Türkiye ekonomisinde 1994 ekonomik krizi öncesinde ciddi bir
bankacılık krizi riskini işaret etmektedir.
1994 krizi öncesi Türkiye ekonomisinde görülen mikroekonomik göstergelerden
sonuncusu ise piyasa göstergeleridir. 1994 yılında yaşanan ekonomik kriz öncesinde devlet
borçlanma senetlerinin getirisi Türkiye’de çok ciddi bir biçimde artmıştır.
Tablo 21. Türkiye’de Hazine Bonolarının Karlılığı (1990 – 1994)
A-Büyüme
Oranı (%)
B-TEFE (%) C-Toplam
(A+B)
111
D-Hazine Bonosu
Faiz Oranı (%)
E-Fark (%)
1990 9,4 60,2 69,6 54 15,6
(C-D)
1991 0,3 66 66,3 81,4 -15,1
1992 6,4 70,1 76,5 88,2 -11,7
1993 8,1 66,4 74,5 87,5 -13
1994 -6,1 106,2 100,1 152,4 -52,3
Kaynak: Akdiş, 2004: 21
Tablo 21’de görüldüğü gibi 1990’dan sonra hazine bonosu faiz oranları yatırımcılarına
büyüme ve enflasyon oranlarının çok üzerinde gelirler sağlamıştır. Bu durum piyasalarda suni
fiyat şişmelerinin oluşmasına sebep olacağından yaşanacak bir finansal krizin göstergesi
olarak tanımlanmaktadır. Ancak bir başka açıdan bakıldığında hazine bonosu getirilerinin bu
şekilde artması ayrıca uluslararası fonların ülkeye çekilmesine sebep olarak yerel para
biriminin artmasına da sebep olabilecek bir gelişmeyi de göstermektedir. Nitekim Türkiye
1994 ekonomik krizinde de, kriz finans piyasalarında değil aşırı değerlenmiş Türk Lira’sının
da etkisiyle döviz kuru dolayısıyla da para piyasalarında ortaya çıkmıştır.