28.06.2013 Views

gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...

gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...

gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal sermaye hareketleri ve ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

sektörünü etkileyerek bankacılık krizine dönüşmemesi <strong>ve</strong> bölge ülkelerine yayılmaması için<br />

uluslararası kuruluşlar <strong>ve</strong> gelişmiş ülkeler Meksika’ya ciddi oranda maddi yardımlarda<br />

bulunmuşlardır. 1995’in başında Meksika’ya; IMF 5 yıl vadeli olarak 10 milyar Dolar, ABD<br />

20 milyar Dolar, endüstrileşmiş ülkeler 10 milyar Dolar <strong>ve</strong> diğer Latin Amerika ülkeleri de 1<br />

milyar Dolar’lık yardımda bulunmuştur (Özer, 1999: 116). Sağlanan krediler krizin<br />

genişlemesini engellemiştir.<br />

Meksika krizi, Latin Amerika’daki diğer ülkelerin ekonomilerini de olumsuz<br />

etkilemesi “Tekila Etkisi” olarak adlandırılmış <strong>ve</strong> krizin yayılarak “Tekila Krizi” halini alarak<br />

tüm Latin Amerika’ya yayıldığı öne sürülmüştür. Ancak bir çok iktisatçıya göre aslında bu<br />

kriz tek bir ülkeyle sınırlı kalmıştır (Delice, 2003: 68). Meksika’da yaşanan ekonomik krizin<br />

diğer <strong>ülkelere</strong> yayılacağı endişeleri zamanla ortadan kalkmış, tekila etkisi nispeten hafif<br />

atlatılmıştır (Alp, 2000: 241).<br />

Meksika’da 1994 yılında yaşanan ekonomik krizin öncesinde kriz göstergeleri <strong>ve</strong><br />

krizin gelişimi incelendiğinde yaşanan krizin bir para krizi olduğu görülebilmektedir.<br />

Çalışmanın ikinci bölümünden hatırlanacağı gibi para krizi ülke para birimine yapılan<br />

spekülatif ataklarında etkisiyle kur rejiminin sürdürülemez hale gelmesi <strong>ve</strong> yaşanan büyük<br />

oranlı devalüasyon olarak tanımlanmıştır. Meksika’da 1994 ekonomik krizinde yaşanan<br />

devalüasyon baskısı <strong>ve</strong> yaşanan <strong>sermaye</strong> çıkışı kur politikasının çökmesine sebep olmuştur.<br />

Dolayısıyla Meksika 1994 ekonomik krizi yada Tekila krizi bir para krizidir (Erdoğan, 2002:<br />

31) (Hacıhasanoğlu, 2005: 6). Her ne kadar krizden bankacılık sektörü de etkilenmiş olsa da,<br />

yapılan yardımlarında etkisiyle bankalar arasında iflaslar yada yükümlülüklerin yerine<br />

getirilememesi gibi sorunlar ortaya çıkmamıştır. Dolayısıyla Meksika 1994 krizi bir<br />

bankacılık krizi haline gelmemiştir.<br />

Ekonomik kriz modelleri açısından Meksika krizi incelendiğinde ekonomik<br />

büyümenin sürmesi, enflasyon oranının da uzun yıllar sonra yaşanan düşüşler <strong>ve</strong> artan merkez<br />

bankası rezervleri yaşanan krizle tezat oluşturmaktadır. Ekonomide kriz öncesinde tek ciddi<br />

makroekonomik dengesizlik cari açık <strong>ve</strong> değerlenmiş kurdan kaynaklanan ödemeler<br />

dengesinde bulunmaktadır. Çalışmanın önceki bölümlerinden hatırlanacağı gibi ikinci nesil<br />

kriz modelleri para maliye politikaları tutarlı olsa yani ekonomik yapıda dengesizlik olmasa<br />

bile ülkelerin ekonomik kriz yaşayabileceğini öne sürmektedir. Meksika’nın içinde bulunduğu<br />

ekonomik durum çalışmanın ilerleyen bölümlerinde ele alınan ülkelerle de kıyaslandığında<br />

87

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!