Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
akımı ve yetiştiriciliğiyle uğraşan kişiler yok değildir. Yine de nakliyatçılık için<br />
deve beslemek bir kenara konulduğunda büyük ölçekte bu işi yapanların<br />
sayısı birkaç kişiyi geçmemektedir 59 .<br />
Gerek hububat ürünleri gerek hayvanlar para ekonomisinin henüz<br />
oturmadığı o devirlerde ciddi sermaye kaynağıydı ve şehirliler için de büyük<br />
önem ve değer taşıyorlardı. Özellikle hububat başta buğday olmak üzere<br />
birçok noktada para vazifesi görebiliyordu.<br />
Balıkesir terekelerine bakıldığında hububat olarak en çok açık arayla<br />
buğdaya (defterl erde hınta ara sıra gendüm adlarıyla da anılmaktadır)<br />
rastlanmaktadır. Buğdayın 1690 sonrası kayıtlarda kilesinin 0,5 guruşken (60<br />
akçe) daha öncesinde 100 akçe civarından hesaplandığı tespit edilmektedir.<br />
Buğdayın ardından sırasıyla arpa ve alef (hayvan yemi; ot, saman vb.)<br />
gelmektedir. Burçak, çavdar, darı bazen; çeltik-pirinç, kabluca 60 , bulgur ise<br />
nadiren ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bakliyat grubu arasında sayılabilecek<br />
nohut da bu ürünler içinde çoğunlukla yer almaktadır.<br />
Hayvanlara bakıldığında; Balıkesirliler koyun, keçi, tavuk, arı, at, eşek,<br />
katır, deve, camız, sığır(öküz, inek) gibi hayvanlar yetiştirmektedirler.<br />
Küçükbaş hayvanların başında koyun gelmektedir. Bazı tereke<br />
sahipleri 100’ün üzerinde kalabalık koyun sürüleri barındırmaktadırlar.<br />
Bunların fiyatları döneme göre pek değişmeksizin esas itibarıyla terekelere<br />
göre oynamaktadır. Eldeki veriler karşılaştırıldığında bir koyuna genellikle<br />
200–250 akçe civarı paha biçildiği ortaya çıkmaktadır. Bununla beraber bu<br />
rakamların epey dışına çıkan bir iki örnek de vardır. Bunlardan biri Köseler<br />
köyünden Esmâ bt. Mûsâ’nın muhallefâtı olup burada her bir koyun 400 akçe<br />
olarak belirtilmiştir. Ama kayıtların genelindeki fiyatların büyük ölçüde tutarlı<br />
olmasından yola çıkarak bu örnekteki fiyat değişiminin herhangi başka bir<br />
koşuldan mesela belki koyunların cinsinden mütevellid olduğunu düşünmek<br />
daha mantıklıdır. Ne var ki gerek buradaki gerek diğer kayıtlarda koyunlara<br />
dair hiçbir ek bilgi sunulmamıştır.<br />
59 Başlıca örnekler olarak bkz. BŞS, Nr.: 705, 60a-1; 708, 39a-2; 710, 57b-1.<br />
60 Buğday arasında biten yulafa benzeyen bir hububat çeşidi. Bkz.: Şemseddin Sami,<br />
Kâmûs-u Türkî, İstanbul 1999, s. 1013.
Change language