Tam Metin

onun bu ticarî mülkleri üzerinde ne derecede denetimi olduğu ve etkinlik
kurduğu bilinmiyor. Ama belli bir miktar nakde sahip olması ve bunu altın vb.
eşyaya çevirmeyip doğrudan para yani akçe olarak elinde tutması kendisinin
bu işlerle içli dışlı olduğu yönünde bir izlenim bırakıyor.
Aslında kayıtlardan görülebildiği kadarıyla ticarî vasıflı gayrimenkulü
olanların sayısı pek fazla değildir. Ümmühân b. el-Hâcc Mustafâ’nın dışında
sadece sekiz kişi daha – bunların tümü erkek – bu küme içinde toplanabilir.
Onların mülkleri ve bunlara biçilen bedeller ise şöyledir:
- Bir debbağhane dükkanı, 4500 akçe (BSŞ, Nr.: 697, 57a-2)
- Bir bâb dükkan, 20.000 akçe (BSŞ, Nr.: 702, 119a-1)
- Bir debbağhane dükkanı, 400 akçe (BSŞ, Nr.: 702, 130a-2)
- İki bâb hayyât (terzi) dükkanı, 32.000 akçe (BSŞ, Nr.: 703, 4b-2)
- Bir demirci dükkanı, 10 guruş (2000 akçe) (BSŞ, Nr.: 704, 43a-1)
- Bir yağhane ma’a alât, 150 guruş (30.000 akçe) (BSŞ, Nr.: 705,
49a-1)
- Bir debbağhane, 100 guruş (12.000 akçe) (BSŞ, Nr.: 706, 88a-1)
- İki bâb debbağ dükkanı, 120 guruş (14.400 akçe) (BSŞ, Nr.: 707,
33b-1)
Bu mülk sahiplerinin genel olarak servet piramidinin en üst
basmaklarında yer aldığı, terekelerinde az veya çok nakit para ve altın
bulundurdukları söylenebilir. Aynı zamanda bazılarının alacakları,
alacaklarının çokluğu (BSŞ, Nr.: 705, 49a -1) dikkat çekmektedir. Dikkat
çeken bir başka husus da yukarıda sayılan dükkânların büyük bölümünü
debbağhanelerin oluşturmasıdır.
Evlere eklenti olarak ve yanlarında yapılan diğer binalar arasında
başta tahıl vb. maddenin koyulduğu ambarlar gelmektedir. Köylerde
ambarlarla birlikte ahır, samanhane gibi kısımların bulunmasıysa tabii
hayvancılıkla ilgiliydi. Ama bu, ahır ve ağıllara kentte hiç rastlanmıyor
anlamına gelmemekteydi (BSŞ, Nr.: 705, 49a-1; 710, 58a-2). Ayrıca evlerin
yanında oda sözcüğü de sıkça geçmektedir. Burada evlerin içindeki