Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Nitekim Balıkesir’de 1685 ( 1096) yılına kadar defterlerdeki emtiaya<br />
genellikle akçe üzerinden fiyat biçilirken daha sonrasında akçe değil guruş<br />
üzerinden değerlendirme yapıldığı görülmektedir. Bununla beraber 1685–<br />
1700 arası kayıtlarda da zaman zaman akçeye dönüldüğü olmuştur.<br />
Burada servetleri karşılaştırabilmek amacıyla guruşları akçeye çevirip<br />
akçe üzerinden değerlendirmelerde bulunulacaktır. O dönemde 1 guruş 120<br />
akçe rayiç bedeli üzerinden hesaplanmaktaydı (BSŞ Nr. 707, 15a –<br />
1;707,17b–1) 18 . Öte yandan nadiren kullanılan pâre ise 40 akçeye denk<br />
gelmekteydi.<br />
Servetleri genel olarak incelenen 209 kişiye 19 bakıldığında servet<br />
toplamlarının yoğunlaştığı nokta 10.000-50.000 akçe aralığıdır (Bkz. Şekil 1,<br />
s.21). Bununla birlikte 50.000-100.000 akçe aralığında da epey kişinin<br />
toplanmış olduğu gözden kaçmamaktadır. Bunların içinde en zengini 466.300<br />
akçelik toplam servete sahiptir (BSŞ Nr.: 705, 49a-1).<br />
4.1.4.1. Köylü ve Kentliler<br />
Köy ve şehir terekelerine ait grafikler (Bkz. Şekil 2 ve 3, s.21-22)<br />
incelendiğinde görüleceği gibi genel tablodakilere benzeyen verilerle<br />
karşılaşılmaktadır. Şehirli tereke sahiplerinin sayısı çok daha fazla<br />
olduğundan her aralıkta önde olmaları gayet doğaldır. Esas olan yüzdelik<br />
oranlar dikkate alındığında ise köylülerle şehirlilerin servet ortalamalarının<br />
birbirine oldukça yakın seyrettiği sonucuna varılıyor. Bununla birlikte serveti<br />
250.000 akçe ve üstünde olan iki kişinin de şehirli olduğunu hatırlatmakta<br />
fayda var. Buradan köylerde daha standart bir yaşam tarzı varken şehirde<br />
ticaret vb. etkinliklerle (nitekim bahsedilen en yüksek yekûnlu malvarlıklarını<br />
bırakan kişiler, terekelerindeki mallardan anlaşılıyor ki ticari faaliyet<br />
içerisindeydi) birikim yapma imkânlarının varlığı ve çeşitliliği olduğu şeklinde<br />
genel bir düşünme yapılabilir.<br />
18 Bununla beraber 1690 öncesi dönem kayıtlarında guruşun düzenli bir şekilde 200 akçe<br />
üzerinden hesaplandığı dikkat çekmektedir. Bu yüzden 706 no’lu defterin öncesindeki<br />
defterlerdeki guruş olarak hesaplanmış az sayıdaki emtia akçeye çevrilirken 1 guruş 200<br />
akçeye eşit kabul edilmiştir.<br />
19 4 adet tereke çeşitli nedenlerle incelemeye dâhil edilmemiştir.