POLİSOMNOGRAF POLİSOMNOGRAFİ

POLİSOMNOGRAFİ
(Genel Prensipler, Temel Teknikler,
Kayıt Protokolleri)
Uz. Dr. Hikmet Fırat
S SB B Yıldırım Beyazıt Dışkapı E Eğ ğit it. . ve Araş. Hastanesi
G Göğü öğüs s Hastal Hastalı ıklar kları ı ve Tbc Klini Kliniğ ği i
&
Uyku Bozukluklar
Bozuklukları ı Tanı - Tedavi Merkezi

1929 Berger
TARİHÇE
1957 Dement & Kleitman
1968 Rechtschaffen & Kales
1974 Jerome Holland
System for recording EEG (1926)

Polisomnografi (PSG) ; U Uyku yku ile ilgili çe çeş şitli itli
bozuklukların laboratuvar ortam ortamı ında nda kayı kay ıt t
yapılarak tesbit etmeye yarayan bir
uygulama tekni tekniğ ğidir. idir.
PSG; Zaman alıcı ve özel ekip gerektiren
tanıda “altın standart” yöntemdir.
Uyku epizotları
Uykuda solunum bozuklukları
CPAP / BiPAP titrasyonu
MSLT
Uykuda periyodik hareketler
İnsomnia
İmpotans

Uyku Laboratuvarı / Uyku Merkezi
> 12 m 2
Optimum ısı – havalandırma ­ Klima
Ses Yalıtımı (< 50 dB) dB), , ışık düzeni
Yalıtılmış kablolama sistemi
Regüleli kesintisiz güç kaynağı
Kapalı devre video görüntü / kayıt sistemi
( (infrared infrared li ­ 0 lüx ışıkta çekim yapabilen)
Dayanıklı yatak
Lavabo / tuvalet / banyo
Teknisyen kontrol odası / düefon sistemi
Uyku Bozuklukları eğitimi almış tıp doktoru
/uyku teknisyeni

PSG Endikasyonları
Uykudaki solunum bozukluklarında (USB)
USB tanısında ( (Tanıklı Tanıklı apne apne, , ( (± ± Horlama Horlama) ), , N Nedeni edeni
açıklanamayan GAUH ve /veya P Pulmoner ulmoner
hipertansiyon ve /veya P Polistemi olistemi ve /veya
H Hiperkapniyle
iperkapniyle birlikte seyreden alveolar
hipoventilasyon varlığında)
CPAP / BPAP titrasyonunda
USB tedavisi için yapılacak cerrahi öncesi ve
sonrasında
Tedavi sonuçlarının/başarısının değerlendirilmesi ve
takibinde (CPAP/BPAP, Ağız içi araç, cerrahi)
Aşırı kilo alma / verme
sonucu takip amaçlı.

PSG Endikasyonları
Diğer Solunum hastalıklarında (USB
semptomu varsa)
Kalp yetmezlikli hastalarda optimal
tedaviye rağmen özellikle noktürnal
semptomların devam etmesi
Nöromuskuler romuskuler hastal hastalık + uykuda solunum
bozukluğu ortaya çıkt ktıysa (ör:ALS)
Kronik Akciğer hastalıklarında ör:KOAH
PSG rutin endike DEĞİLDİR.
Uykuda Solunum bozukluklarında MSLT de
rutin DEĞİLDİR.

PSG Endikasyonları
Narkolepside (PSG +
Parasomni (komplike değil ve kazaya neden
olmuyorsa endike değil, adli durumlarda
opsiyonel) ve uyku ile ilişkili epilepsilerde
RLS (endike değil) ve
MSLT şart)
PLMS‛de
İnsomni ile birlikte olan depresyonda
(antidepresif ilaçların etkisini görmek için
PSG ve MSLT önerilir)
Sirkadiyen ritm bozukluklarında (Endike
değil, aktigraf opsiyonel opsiyonel)

PSG Kimlere Yapılmamalı?
Psikotik
Deliriumlu
Mental instabilitesi olan
Febril
İntoksikasyonlu
Ağır sedasyon altındaki ndaki hastalar

PSG ÖNCESİ HAZIRLIKLAR
Anket (Yakınmalar, Özgeçmiş, Eşlik eden
hastalıklar, Kulland Kullandığı ilaçlar, Uyku
alışkanlıkları vs)
Fizik Muayene
Gerekli görülen tetkikler (AKG, SFT, PA AC,
AKŞ, Tiroid fonksiyon testleri, ferritin,
konsültasyonlar, vs)
PSG ortamının hastaya gösterilmesi
Randevu günü banyo / traş / ojelerin silinmesi
Alkol – kafeinli içecekler içilmemeli, aşırı
egzersizden kaçınmalı, gün içi uyku engellenmeli
Hipnotik ilaçlar 5 - 1 0 gün önceden kesilmeli

Kullanılmaması Gereken
Barbitüratlar
Benzodiazepinler
Zolpidem
Hipnotikler (genel)
Antihistaminikler
Kloral hidrat
Monoamin oksidaz
İlaçlar
Amfetaminler
Kafein içeren preparatlar
Trisiklik antidepresanlar *
Fenotiyazinler *
Haloperidol *
Öksürük kesiciler *
Psikoaktif ilaçlar (genel) *
inhibitörleri
*Özel zel durumlarda kullan kullanımına izin verilebilir

HASTANIN PSG’ YE
HAZIRLANIŞI
Hasta uyumu önemli
Yapılacak işlem anlatılmalı
Pijema / gecelik / eşofman
Bilgisayar kaydı / kayıt numarası

PSG PARAMETRELERİ
1) EEG
2) EOG
3) Çene EMG
4) Bacak EMG
5) Hava akımı
6) Solunum Eforu
(AASM 2007)
7) Oksijen Saturasyonu
8) Vücut Pozisyonu

DİĞER PARAMETRELER
EKG
Video (Sesli kayıt almalı)
Özafagus Basınç Manometresi ( (opsiyonel opsiyonel) )
Transkutanöz CO2 / End Tidal CO2
( (Opsiyonel Opsiyonel) )

Hastanın Hazırlanması
( (Elektrodların
Elektrodların Uygulanımı
Uygulanımı) )
EEG
Altın Altın elektrod (tercih) / karşılıklı
elektrodlar aynı özellikli olmalıdır
Jel Jel / spanç / % 4 lük Collodion / Aseton
İmpedans İmpedans < 5000 Ω
Uluslararası Uluslararası 10 – 20 sistemi

Kullanılan Malzemeler

En Önemli Değişiklikler
(AASM 2007)
3 noktadan uyku EEG kaydı kaydı: : ( (F4 F4­ ­M1, M1, C4 C4­ ­
M1, M1, O2 O2­ ­M1, M1, M1, M1, Yedek Yedek Yedek Yedek : : : : F3 F3 F3 F3­ ­M2, M2, C3 C3­ ­M2, M2, O1­ O1 ­
M2) M2)
K K K K kompleksler kompleksler kompleksler kompleksler ve ve ve ve yavaş yavaş yavaş yavaş dalgalar dalgalar dalgalar dalgalar frontalde frontalde, ,
uyku iğcikleri santralde santralde santralde santralde, ,
alfa ritmi oksipitalde
oksipitalde
oksipitalde
oksipitalde en en iyi iyi görüntülenir
görüntülenir
uyku iğcikleri
alfa ritmi
Yeni evre isimleri isimleri: : W, W, W, W, N1, N1, N1, N1, N2, N2, N2, N2, N3, N3, N3, N3, R R R R
3 ve 4. dönemler N3 N3 N3 N3 olarak bir arada

EEG
F4­M1, C4­M1, O2­M1
Yedek : F3­M2, C3­M2, O1­M2

ALTERNATİF
Fz­Cz, Cz­Oz, C4­M1
Yedek: Fpz­ C3, C3­O1, C3–M2

Önerilen
F4 F4- -M1 M1 (A1)
C4 C4- -M1 M1 (A1)
O2 O2- -M1 M1 (A1)
Yedek
F3 F3- -M2 M2 (A2)
C3 C3- -M2 M2 (A2)
O1 O1- -M2 M2 (A2)
EEG (AASM 2007)
Alternatif
FZ FZ- -CZ CZ
CZ CZ- -OZ OZ
C4 C4- -M1 M1
Yedek
FPZ FPZ- -C3 C3
C3 C3- -O1 O1
C3 C3- -M2 M2

Sol Göz (E1) – M2
Sağ Göz (E2 – M2
Sağ Sol
EOG
ALTERNATİF
E1 – Fpz
E2 - Fpz
Sağ Sol

Çene EMG: M. Mentalis / M.
Masseter
Bacak EMG: M. Tibialis Anterior
Bacak EMG: M.
Kol EMG: M. Deltoideus
Kol EMG: M.
EMG

EMG EMG kayıdı kayıdı için için 3 3
elektrod elektrod
(1) (1) Çene Çene Orta Orta hat hat 1 1
cm cm üstte üstte
(2) (2) Orta Orta hattın hattın 2 2
cm cm sağ sağ yanında yanında ve ve
2 2 cm cm altta altta
(3) (3) Orta Orta hattın hattın 2 2
cm cm sol sol yanında yanında ve ve
2 2 cm cm altta altta
ÇENE EMG

Bacak EMG

EKG
Sol 7. İnterkostal (meme altı) / sağ
subklavikuler / sol subklavikuler

Thermistor
Thermistor /
Thermocouple
Thermocouple /
Nasal Nasal kanül kanül: :
Solunum
Apne – hipopne ayırımı yap yapı ılı ır r
Karın Karın – Göğüs Pletismograf (solunum eforu)
Apne tipleri belirlenir

NAZAL /
ORO ORO­NAZAL
KANÜLLER

Thermistor (Air flow)

Piezo- - elektrik
Efor Kemerleri
İndüktans
Pletismografi

Diğer Kanallar
Oksimetre (parmak ucu / kulak
memesi) (% 40 ın altı gerçek değildir)
Body Position
Trakeal mikrofon

Özafagus balonu
Diğer Kanallar
CO 2 düzeyi ( (end end tidal / transkutanöz
transkutanöz) )
Özafagial pH – meter
Penil tumescence
CPAP/BPAP basınç göstergesi
Video kayıtı

JACK KUTUSU

Konfigürasyon (Ekranda görmek
istediğimiz kanallar)
İmpedans Ölçümü ( (Elektrodların
Elektrodların
sağlam ve geçirgenliğinin uygunluğu)
Kalibrasyon (Cihaz / Biokalibrasyon
Biokalibrasyon) )

Filtre

Polisomnografi Kanallarının Önerilen
Kalibrasyon Değerleri*

Bio Bio­ ­Kalibrasyon
Kalibrasyon
Hastaya sözlü komutlar verilerek yapılır
Örneğin:
Gözlerinizi sağa sağa­ ­sola sola yukarı yukarı­ ­aşağı aşağı bakın
Hafif Hafif­ ­orta orta­ ­ileri ileri derece horlayın
Bacaklarınızı gerdirin
Sağa Sağa­ ­sola sola dönerek yatın vs vs

BioKalibrasyon

PSG kayıt hızı 10 mm / sn
Epok (sayfa) 30 sn (tercih edilir)
50 Hz Notch filtre
6 – 8 saat saat kayıt
En az 16 kanallı polisomnograf
Skorlama : Manuel / Bilgisayar destekli
/ Otomatik
PSG raporunun haz hazı ırlanmas rlanması ı
Arşivleme (Dosya çıktısı / CD / DVD /
EDF tipi kayıt)

Polisomnografik Kay Kayı ıt t Ö Öncesi ncesi

CPAP Uygulaması

Polisomnografik Kayıt Ö Örne rneğ ği i

Histogram Örneği

CPAP ile Tedavi Sonucu

SAYGILARIMLA