You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>OLGU</strong> <strong>SUNUMU</strong><br />
Yrd.Doç.Dr.Devran Tan<br />
Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi<br />
Psikiyatri A.D.
Bayan A<br />
30y, bekar<br />
İ İlkokul lkokul mezunu<br />
İ İstanbul stanbul do doğ ğumlu umlu<br />
Kuaf Kuafö örde rde ç çal alışı ışıyor yor
19.01.2010 – 26.02.2010 psikiyatri<br />
servisinde yatış<br />
19.01.2010<br />
Başvuru şikayeti<br />
Aşırı Aşırı sinirlilik, çok konuşma, çok para<br />
harcama
Bir ay önce çok para harcama ve sık sık<br />
kavga etmeye başlamış<br />
Müşteri ile tartıştığı için işten çıkarılmış<br />
Cinsellikte artış olduğunu söylüyo söylüyor r<br />
Çok konuşma başlamış, fazla gezmeleri<br />
başlamış
Psikiyatri polikliniğimize Ağustos 2009’da moral<br />
bozukluğu,sinirlilik, sürekli ağlama, uykudan<br />
aniden sıçrayarak uyanma, korku ve titreme<br />
şikayetleri ile başvuran hastaya ketiapin 300<br />
mg/gün ve sertralin 100 mg/gün başlanmış.<br />
3 hafta önce psikiyatristi tarafından sertralin<br />
kesilerek ketiapin (XR) 400 mg/gün ve valproik<br />
asit 750 mg/gün tedavisine geçilmiş.<br />
İlaçlarını düzensiz kullanan hastanın yatışı yapıldı.
Benzer şikayetlerinin ilk olarak 3 yıl<br />
öncesinde başladığı belirtiliyor. Yeni<br />
tanıştığı bir adamla başka bir şehre<br />
kaçmış, 2 yıl beraber yaşamışlar,<br />
kendisine fiziksel şiddet uygulandığı<br />
belirtildi, bu arada başka biri ile de gizli bir<br />
ilişkisi olmuş. Maddi olarak da borca<br />
girdiğini belirtiyor.
Yaşında görünen, göz teması kuran, muayene<br />
edene karşı işbirliği içinde, kendine bakımı iyi,<br />
psikomotor aktivitesi hafif artmış<br />
Bilinç açık, koopere, yönelimi tam<br />
Affekt canlı<br />
Konuşma hızı ve miktarı artmış<br />
Çağrışımları hızlı<br />
Psikotik bulgu saptanmadı<br />
Suisid fikri yok<br />
Dikkatinde çelinebilirlik<br />
Uyku azalmış<br />
•<br />
Psikiyatrik Muayene<br />
Yargılaması yeterli, yaşadığı klinik tablo ile ilgili<br />
içgörüsü mevcut
Nörolojik muayene<br />
Bilinç açık, koopere ve oryante değil<br />
Kraniyal sinirler sağlam<br />
Taraf seçen kas gücü defisiti yok<br />
DTR bilateral normoaktif<br />
Patolojik refleks yok<br />
Meningeal irritasyon bulguları yok
Tıbbi Özgeçmiş:<br />
1 küretaj<br />
Soygeçmiş:<br />
Babada alkol kullanım boz.<br />
Alışkanlıklar : 2 2 3 3 sigara sigara/g /gü ün n ve alkol<br />
kullanımı haftada 2 2 3 3 bira, bazen<br />
arttığını belirtiyor<br />
Alışkanlıklar :
NSD ile hastanede doğum<br />
Özellik yok<br />
Sakin, sessiz bebek<br />
Psikomotor gelişim normal<br />
İlkokulda babasının işi nedeniyle 2 2 3 3 iş<br />
değiştirmiş<br />
Okul başarısı iyi olmadığı için ortaokuldan<br />
terk
Babada yoğun alkol kullanımı,anneye ve<br />
kendisine fizikse fiziksel şiddet, 4 yıl önce MI<br />
nedeniyle ex<br />
Anne 55 y, 3.2. (abla doktor, erkek kardeş<br />
elektronik müh.)
Hastanın EKG, akciğer grafisi ve rutin<br />
laboratuar tetkikleri yapıldı. Hastaya<br />
ketiapin XR 600 mg/gün, valproat 1250<br />
mg/gün ve lityum 300 mg/gün verilmeye<br />
başlandı. Ardından lityumu 900 mg/gün’e<br />
tedricen arttırıldı. Ve tedavisine anemisi<br />
için ferrous glycine sulfate 1x1 ve kabızlık<br />
şikayeti için magnezyum hidroksit eklendi.<br />
hastanın valproatı 1000 mg/gün ve lityumu<br />
1200 mg/gün olarak düzenlendi.
Servis uyumu iyice bozulan, ajıtasyonu<br />
artan ve tedaviye cevap vermeyen<br />
hastaya EKT yapılması uygun görüldü.<br />
Hastanın ketiapin ilacı XR 900 mg/gün<br />
şeklinde düzenlendi ve valproat ve lityumu<br />
kesildi, tedavisine klorpromazin hidroklorür<br />
100 mg tb 2X1 (LH) eklendi. Hastaya 10<br />
seans EKT yapıldı.
EKT sonrasında hastanın lityum ve<br />
valproik asit ilaçları tekrar düzenlendi.<br />
Lityum 900mg/gün, valproat<br />
1000mg/gün,ketiyapin XR 900mg/gün olarak<br />
taburculuğu yapıldı.
Eksen I : Bipolar duygudurum<br />
bozukluğu (psikotik belirtisiz manik epizod)<br />
Eksen II : B kümesi kişilik özellikleri<br />
Eksen III :<br />
Eksen IV :<br />
Eksen V : Orta
Taburculuk sonrası 4 kere kontrollere gelen<br />
hastanın Haziran başında 3 3 4 4 gün gün süren anne<br />
ile şiddetli tartışma, uykusuzluk, ağlama ve çok<br />
para harcama şikayetleri olmuş.<br />
Bu dönemde bir iş değişikliği mevcut.<br />
Takibi sırasında ailesi tarafından alınan<br />
hikayede madde kullanan bir grup ile görüştüğü,<br />
çabuk sinirlendiği, kurallara uymakta zorlandığı,<br />
söz dinlemediği, hep kendi isteklerinin peşinden<br />
gittiği ve dikkat dağınıklığı belirtilen hasta ile<br />
DEHB değerlendirilmesi için görüşmeye alındı.
Hastaya ve annesine Wender Utah<br />
derecelendirme ölçeği ve Turgay DSM DSM IV IV<br />
e dayalı Erişkin DEB DEB DEHB DEHB tanı ve<br />
değerlendirme envanteri verildi.<br />
Kendisi (tx öncesi)<br />
WU…..47<br />
Turgay…..DE 15<br />
HI 20<br />
Sorunun şiddeti ve sıklığı 48
Annesi<br />
WU…..36<br />
Turgay…..DE 15<br />
HI 16<br />
Sorunun şiddeti ve sıklığı 50
Ağustos da kısa etkili metilfenidat tredavisi<br />
başlandı. 40mg a gelindiğinde söz<br />
kesmelerinde azalma, bacak sallamasında<br />
azalma tarif eden hastay auzun etkili<br />
tedavi başlanmasına karar verildi.<br />
2 hafta sonrasında uzun etkili metilfenidat<br />
HCl tedavisi başlandı.<br />
18mg ile başlayıp 54mg a kadar çıkartıldı.
Kendisi (metilfenidat 54mg)<br />
Turgay…..DE 5<br />
HI 9<br />
Sorunun şiddeti ve sıklığı 32
Annesi<br />
Turgay…..DE 6<br />
HI 2<br />
Sorunun şiddeti ve sıklığı 20
BB tedavisi sonra düzelen belirtiler<br />
Para harcaması azalmış<br />
Sinirliliği azalmış<br />
Kişilerarası ilişkileri daha iyi<br />
Uykuları daha düzenli<br />
Konuşkanlık azalmış
DEHB tedavisi sonrası düzelen belirtiler<br />
Gece geç gelmeleri yok<br />
İlk defa aynı anda tek kişi ile 2 aylık<br />
ilişkisini yürüttüğünü söylüyor<br />
Aileme bazen elimde olmadan küfür<br />
ediyordum, artık yok<br />
Karşımdakinin sözünü kesmeden<br />
dinleyebiliyorum<br />
Yerimde duramaz,bacaklarımı oynatırdım<br />
bazen de dans ederdim,daha rahatım
Çok arkadaşım vardı, çok insanla<br />
görüşürdüm, şimdi daha azaldı<br />
Konuşkanlık daha azalmış
DSM IV Kriterlerinde Örtüşmeler<br />
DEHB<br />
Dikkatsizlik:<br />
a. Ayrıntılara dikkatsizlik, ödevlerinde,<br />
işlerde ve diğer etkinliklerde<br />
dikkatsizce hatalar yapar<br />
b. Üzerine aldığı görevlerde ya da<br />
oynadığı etkinliklerde dikkati dağılır<br />
c. Doğrudan kendisine<br />
konuşulduğunda dinlemiyormuş gibi<br />
görünür<br />
d. Yönergeleri izlemez, okul ödevlerini<br />
ufak tefek işleri ya da işyerindeki<br />
görevlerini tamamlayamaz<br />
e. Üzerine aldığı görevleri<br />
düzenlemekte güçlük çeker<br />
f. Mental çabayı gerektiren<br />
görevlerden kaçınır, bunları sevmez<br />
ya da bunlarda yer almaya<br />
isteksizdir<br />
g. Üzerine aldığı görevler için gerekli<br />
olan şeyleri kaybeder (oyuncaklar,<br />
ev ödevleri, kalemler, vs)<br />
h. Dikkati dış uyaranlarla kolaylıkla<br />
dağılır.<br />
i. Günlük etkinliklerde çoğu zaman<br />
unutkandır.<br />
Bipolar Bozukluk (Mani)<br />
A A En az 1 hafta (hastaneye yatırılmayı<br />
gerekiyorsa herhangi bir süre) süren,<br />
olağan dışı ve sürekli, kabarmış,<br />
taşkın yada irritabl irritabl, , ayrı bir<br />
duygudurumun olması<br />
B B Duygu durum bozukluğu dönemi<br />
sırasında, aşağıdaki semptomların üçü<br />
(yada daha fazlası, duygu durum<br />
irritabl ise dördü) belirgin olarak<br />
bulunur:<br />
1 1 Benlik saygısında abartılı artma yada<br />
grandiosite,<br />
2 2 Uyku gereksiniminde azalma azalma, ,<br />
3 3 Çok konuşma konuşma, ,<br />
4 4 Fikir uçuşmaları, düşüncede<br />
hızlanma,<br />
5 5 Distraktibilite (dikkat dağınıklığı,<br />
dikkatin önemsiz ya da ilgisiz bir dış<br />
uyaran ile kolayca çelinebilmesi)<br />
6 6 Amaca yönelik etkinlikte artma ya da<br />
psikomotor ajitasyon,<br />
7 7 Kötü sonuçlar doğurma olasılığı<br />
yüksek , zevk veren etkinliklere aşırı<br />
katılma.
DSM IV Kriterlerinde Örtüşmeler<br />
DEHB<br />
Hiperaktivite<br />
a. Elleri, ayakları kıpır kıpırdır ya da<br />
oturduğu yerde kıpırdanıp durur<br />
b. Sınıfta ya da oturması beklenen<br />
diğer durumlarda oturduğu yerden<br />
kalkar<br />
c. Uygunsuz olan durumlarda<br />
koşuşturup durur ya da tırmanır<br />
(ergenlerde ya da erişkinlerde öznel<br />
huzursuzluk duyguları ile sınırlı<br />
olabilir)<br />
d. Sakin bir biçimde, boş zamanları<br />
geçirme etkinliklerine katılma ya da<br />
oyun oynama zorluğu vardır<br />
e. Hareket halindedir ya da bir motor<br />
tarafından sürülüyormuş gibi<br />
davranır<br />
f. Çok konuşur<br />
Dürtüsellik<br />
g. Sorulan soru tamamlanmadan önce<br />
cevabını yapıştırır<br />
h. Sırasını bekleme güçlüğü vardır<br />
i. Başkalarının sözünü keser ya da<br />
yaptıklarının arasına girer<br />
Bipolar Bozukluk (Mani)<br />
A A En az 1 hafta (hastaneye yatırılmayı<br />
gerekiyorsa herhangi bir süre) süren,<br />
olağan dışı ve sürekli, kabarmış,<br />
taşkın yada irritabl, ayrı bir<br />
duygudurumun olması<br />
B B Duygu durum bozukluğu dönemi<br />
sırasında, aşağıdaki semptomların üçü<br />
(yada daha fazlası, duygu durum<br />
irritabl ise dördü) belirgin olarak<br />
bulunur:<br />
1 1 Benlik saygısında abartılı artma yada<br />
grandiosite,<br />
2 2 Uyku gereksiniminde azalma,<br />
3 3 Çok konuşma,<br />
4 4 Fikir uçuşmaları, düşüncede<br />
hızlanma,<br />
5 5 Distraktibilite (dikkat dağınıklığı,<br />
dikkatin önemsiz ya da ilgisiz bir dış<br />
uyaran ile kolayca çelinebilmesi)<br />
6 6 Amaca yönelik etkinlikte artma ya da<br />
psikomotor ajitasyon,<br />
7 7 Kötü sonuçlar doğurma olasılığı<br />
yüksek , zevk veren etkinliklere aşırı<br />
katılma.
DEHB Bipolar<br />
Bozukluk<br />
Sık rastlanan durumlar:<br />
Dürtüsellik nedeni ile<br />
riskli aktivitelerde<br />
bulunma<br />
Engellenme<br />
toleransının düşük<br />
olması<br />
Büyüklenme,<br />
patronluk taslama<br />
Öfke atakları<br />
Duygudurum labilitesi<br />
(mani)<br />
En az 1 hafta (hastaneye yatırılmayı<br />
gerekiyorsa herhangi bir süre) süren,<br />
olağan dışı ve sürekli, kabarmış, taşkın<br />
ya da irritabl, ayrı bir duygudurumun<br />
olması<br />
B B Duygu durum bozukluğu dönemi<br />
sırasında , aşağıdaki semptomların üçü<br />
(yada daha fazlası, duygu durum irritabl<br />
ise dördü) belirgin olarak bulunur:<br />
1 1 Benlik saygısında abartılı artma<br />
yada grandiosite,<br />
2 2 Uyku gereksiniminde azalma,<br />
3 3 Çok konuşma,<br />
4 4 Fikir uçuşmaları, düşüncede<br />
hızlanma,<br />
5 5 Distraktibilite (dikkat dağınıklığı,<br />
dikkatin önemsiz ya da ilgisiz bir dış<br />
uyaran ile kolayca çelinebilmesi)<br />
6 6 Amaca yönelik etkinlikte artma ya<br />
da psikomotor ajitasyon,<br />
7 7 Kötü sonuçlar doğurma olasılığı<br />
yüksek , zevk veren etkinliklere aşırı<br />
katılma.
Non Non- -spesifik spesifik Belirtiler<br />
İrritabilite Çok konuşma Distraktibilite Artmış enerji<br />
Geller, Zimmerman. 2002<br />
BB<br />
DEHB<br />
Kontrol
Taşkın,<br />
kabarmış<br />
duygudurum<br />
Geller, Zimmerman. 2002<br />
Spesifik Belirtiler<br />
Grandiozite Fikir uçuşması Azalmış uyku<br />
ihtiyacı<br />
BB<br />
DEHB<br />
Kontrol
Te Teşekkürler…<br />
şekkürler…
Change language